5>
'UFO's': een fallusbeker uit Reimerswaal
Aflevering 174 winter 2011
Leida Goldschmitz
UFO's noemen we ze, archeologische voorwerpen die we totaal niet kunnen
thuisbrengen: geen buitenaardse vervoersmiddelen dus, maar Unidentified
Found Objects. Het voorwerp dat hier ter sprake komt is er zo een: vele
jaren lang wist niemand wat het was; men vermoedde dat het vreemde ding
misschien een deel van een nokbekroning zou kunnen zijn, een versiering
op het dak.
DeAha-Erlebnis kwam bij het doorbladeren van een Duitse publicatie over
Rijnlands steengoed. De oplossing van het raadsel ontlokte wat gegniffel op
het archeologisch depot van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland, 'Het
Schuitvlot' in Middelburg, en ja, ook wat dubbelzinnige opmerkingen. Want
wat blijkt het voorwerp nu te zijn? Een drinkbeker, maar dan in de vorm van
een fallus! Het is een zeer zeldzaam object. Lang geleden is het door een
particulier gevonden op de plaats van de bijna legendarische verdronken
stad Reimerswaal.
Drinkbeker in de vorm van een
fallus uit de verdronken stad
Reimerswaal (fragment); Beeldbank
SCEZ.
Reconstructie van de fallusbeker;
aquarel van de auteur.
Wellustig drinkgerei
Het cilindervormige deel (de penis) staat op - oorspronkelijk twee -
paddenstoelvormige bollen (de testikels) en aan de achterzijde is een
kort pootje of steuntje aangebracht zodat de beker kon staan. De 'penis'
heeft een diameter van 6,4 cm en de 'testikel' meet 6,8 cm. Omdat de hals
grotendeels ontbreekt is niet bekend hoe hoog het voorwerp was. Het is
deels op de draaischijf vervaardigd van roodbakkende klei en uitwendig
voorzien van loodglazuur. Op een hoogte van ongeveer 10 cm is de
onderaanzet van een oor aanwezig. De beker is niet versierd. Dateren is