Over boeken
'Definitieve geschiedenis' van Biervliet tot 1970
Vorig jaar oktober verscheen Biervliet tussen eb en over vloed, een werk
over de veelbewogen geschiedenis van Biervliet, één van de oudste kernen
binnen de gemeente Terneuzen. Het beschrijft de geschiedenis die strekt
van de eerste tekenen van een dorpsgemeenschap in de middeleeuwen
onder Vlaamse invloed, vervolgens vanaf 1573, toen Biervliet een Staatse
geuzenvesting werd, tot 1970, het jaar van de gemeentelijke herindeling.
Het boek geeft niet alleen een beeld van de politieke en economische
ontwikkelingen, maar ook van de mensen die er vorm aan gaven, onder
andere de welbekende Willem Beukelszoon, die als veertiende-eeuwse
vissersman het haringkaken zou hebben uitgevonden.
Twee auteurs tekenden voor het schrijven van de geschiedenis van
Biervliet: de Vlaamse mediëviste Barbara Van den Bossche, die de
Vlaamse periode voor haar rekening nam en Rinus Willemsen uit Biervliet
zelf, onderwijsman en een groot kenner van de streekgeschiedenis, die
de periode vanaf 1573, toen de Watergeuzen op het toneel verschenen,
beschrijft. De geschiedenis eindigt in 1970, het jaar van de gemeentelijke
herindeling. De beide delen sluiten naadloos op elkaar aan; er is geen
sprake van een stijlbreuk. Enkele tientallen jaren van onderzoek gingen aan
het schrijven vooraf. Veel bronnen zijn geraadpleegd en dat resulteerde in
honderden voetnoten. Alle beschreven feiten zijn nauwkeurig geverifieerd
en verantwoord.
In de lopende tekst zijn in aparte kaders interessante stukjes met specifieke
informatie over bepaalde onderwerpen opgenomen, zoals de integrale tekst
van privileges, verklaringen van begrippen als erfpacht/tijdpacht, maten
en gewichten en citaten. Ook anekdotes verlevendigen op deze manier de
tekst.
De oudste vermelding van Biervliet werd aangetroffen in een charter
van 984, waarin sprake was van de Fluvium Beverna. Hierbij moeten
we niet denken aan een brede stroom, maar slechts een inbraakgeul,
Beverna genaamd. Waarschijnlijk werd langs deze waterloop de bewoning
geconcentreerd, want ruim honderd jaar later (1075) vinden we de
vermelding Bierfletum terug. Deze nederzetting, die in de loop van de
twaalfde eeuw een stedelijk karakter verwierf (ook Bierflieta, Birulit,
Biruelietgeheten), was gelegen op grond van het domein van de graaf
van Vlaanderen, in de buurt van één van de kreken die in noordoostelijke
richting naar de Honte liep.
Het toponiem 'Biervliet' heeft het achtervoegsel 'vliet', wat duidt op een
Aflevering 174 winter 2011