m
m
Johannes Burgerhuys me fecit
Aflevering 178 winter 2012
21
Over de kerkklok van Ouddorp
De klok 't'Ouddorp
in Westvoom(foto
auteur).
Pau Heerschap
De luidklok in de kerktoren van Ouddorp is volgens het opschrift in 1642
door Johannes Burgerhuys gegoten. Echter, wie alle woorden op de klok
nauwkeurig leest en op zich laat inwerken, komt tot een merkwaardige
conclusie. Twee vragen dienen zich dan aan: Is deze klok werkelijk door
Johannes Burgerhuys vervaardigd en wat is de leeftijd van deze klok?
De opschriften
Op de klok staat:
SOLI DEO GLORIA
JOHANNES BURGERHUYS ME FECIT [maakte mijjANNO DOMINI
1642
DOOR KOUD EN BREUK ONNUT GEMAAKT
DOOR 'TVIER EN LIEFD' AAN STEM GERAAKT
T' OUDDORP IN WESTVOORN
Op de rand van de klok staat in kleinere kapitalen:
ME REFUD T B. EIJSBOUTS C.V. MCMLIV
'door koud' en breuk onnut'
Er is dus een moment geweest dat de klok door een of andere
calamiteit waardeloos geworden is, in elk geval geen goed geluid
meer heeft kunnen voortbrengen. In het verleden werd algemeen
aangenomen dat hij door het strijdgewoel tijdens de Hoekse en
Kabeljauwse twisten vernield is geraakt. Het verhaal gaat dat in de nacht
van 22 juli 1490 vóór de kust van Goedereede een vloot van de Hoekse
partij verschijnt onder aanvoering van Jan van Naaldwijk en Frans van
Brederode. De stad Goedereede wordt opgeëist. De magistraat besluit de
stad niet over te geven, maar te verdedigen. Er volgt dan een aanval. Omdat
de mannen en jongens voor de visvangst op zee verblijven, stellen de
vrouwen van Goedereede zich manhaftig te weer. Na een strijd van zes uren
druipt de vijand af en gaat richting Ouddorp. Volgens het verhaal worden
er mannen gegijzeld en begint men de bakstenen spits van de toren en het
westelijke gedeelte van de kerk te slopen. De in 1348 voltooide kerk en
toren zijn sinds die tijd van elkaar los geraakt en dat is altijd zo gebleven.1
Volgens een ingemetseld jaartal is de spits in 1508 weer hersteld. Is ook
de luidklok door het geweld van de vijand zodanig beschadigd geraakt,
dat die sinds die aanval niet meer kon klinken? Dan heeft de klok dus
anderhalve eeuw moeten wachten tot hij zijn geluid weer kon laten horen.
Omdat een kerkklok in vroeger tijd zowel een belangrijke kerkelijke als
maatschappelijke functie had, lijkt dit wel heel onwaarschijnlijk. Een klok
gaf immers het ritme aan van de samenleving, dus zal er in de herstelde
kerktoren wel weer spoedig een goedwerkende luidklok gehangen hebben.
Tegen het jaar 1642 is de klok dus beschadigd geweest, zelfs zodanig
dat hij hergegoten moest worden. Daarvoor wordt een gerenommeerde
klokkengieter gezocht.
