Aflevering 178 winter 2012
"s lands geschut en klokkengieter'
De derde klokkengieter van het geslacht is Johannes. Of dat een zoon van
Michiel is, is niet gebleken, maar wel heel waarschijnlijk. In tegenstelling
tot zijn voorgangers, die hun bedrijf geheel voor eigen rekening uitoefenen,
staat Johannes in heel nauwe betrekking met de overheid. In de notulen
van de Staten van Zeeland wordt hij meermalen "s lands geschut en
klokkengieter' genoemd Hij werkt hoofdzakelijk in dienst van de overheid.
Grootvader Jan had zijn werkplaats vlak bij de ingang van de Nieuwe Kerk,
over de locatie waar Michiel zijn beroep uitoefende is niets bekend, maar
Johannes had als giethuis een afdeling van de Abdij van de stadregering ter
beschikking gekregen.
In dit giethuis vervaardigde Burgerhuys behalve kanonnen een groot aantal
klokken, bellen, tafelbellen en vijzels. In 1658 wordt door de Staten "n
octroy omme binnen deze provintie [Zeeland] zijn leven lanck geduerende
alleene allerley geschut ende clocken te mogen gieten' hem onder bepaalde
voorwaarden toegestaan. Hieruit blijkt dat Johannes naar een volledig
monopolie gestreefd heeft.
Ook Johannes vervaardigt een behoorlijk aantal luidklokken, waarvan er
veertien
nog functioneren..
1642
Kerk te Ouddorp
1643
Klok te Yerseke
1644
Klok te Biggekerke
1645
Klok van het landshuis te Hulst
1646
Klok te Sint Laurens
1647
Klok voor de Oude Kerk te Middelburg
1648
Klok te Aardenburg
1649
Klok bewaard op het stadhuis te Hulst
1650
Klok in de toren van de RK-kerk te Achterwehl (G)
1651
Klok voor de Zusterkerk te Middelburg
1659
Klok te Zuidzande
1661
Klok voor de Franse kerk te Middelburg
1662
Klok te Zoutelande
1662
Klok Oostkerk te Middelburg
1667
Klok te Krabbendijke
1668
Klok te St, Filipsland
1674
Klok te Nisse
1667
Klok te Serooskerke (W)
Ook moeten er zich nog vele klokken met zijn merkteken, een phoenix, in
Schotland bevinden.
Johannes overlijdt in 1679. Hij wordt op 3 januari van dat jaar in de
Koorkerk begraven. Zijn weduwe, Judith van Bruynich, doet een verzoek
aan de Staten van Zeeland om het bedrijf met behulp van de meesterknecht
te mogen voortzetten. Het verzoek wordt afgewezen en aan het bedrijf van
de klokkengietersdynastie Burgerhuys komt dus een einde.
De Ouddorpse klok in de Tweede Wereldoorlog
We keren terug naar de Ouddorpse klok. Reeds in 1940 was er in Duitse
regeringskringen sprake van de mogelijkheid om Duitse klokken op te eisen
als bron voor brons. Al in 1941, toen Rusland binnengevallen werd, was er
een dringende vraag naar. Op een gegeven moment moeten ook de klokken