m
Van de Zêêuwse Dialectverênigieng
VAN DE REDACTIECOMMISSIE
28 m
Aflevering 175 voorjaar 2012
'Hoe uaorde bi joe mit
de schöönmaek?'
Als u dit leest is het inmiddels weer voorjaar. De tijd van nieuw leven: de
knoppen aan de bomen botten uit, de zon neemt in kracht toe en alles lijkt
weer een vrolijk gezicht gekregen te hebben. Het voorjaar was ook altijd de
tijd van de schoonmaak. Tegenwoordig zie je dat zo niet meer, maar vroeger
zag je uiterlijke tekenen daarvan duidelijk buiten uitgestald. Alles stieng of
hieng an de ruiter, zei men wel. Vloerkleden, dekens, gordijnen, tafelkleden,
alles ging naar buiten om uitgeklopt te worden en te luchten. Intussen was
men in huis bezig om alles te soppen en te boenen, 's Avonds hing er dan in
huis een penetrante geur van schoonmaakmiddelen. Ook de kachels werden
onder handen genomen. Die werden intensief gepoetst met kachelpoets
van het merk Zebra en achter de mica-ruitjes werd rood cellofaanpapier
bevestigd. Vaak het rode cellofaan dat gewikkeld zat om bollen Edammer
kazen. Nee, na de schoonmaak werd de kachel niet meer aangemaakt, hoe
fris het in april ook nog kon zijn. Bovendien was het afvoerpijpje naar de
smid gebracht om het wat op te knappen of het zo nodig te vervangen.
De schoonmaak was het gesprek van de dag. 'Hoe vaorde bi joe mit de
schöönmaek?' was een veelgehoorde vraag. 'Klaer, op de zolder naemoet
eens een vrouw in Ouddorp geantwoord hebben. Nog jaren daarna werd
er minachtend over gesproken, want in de schoonmaak zat een bepaald
logisch systeem. Men begon op zolder, anders zou het stof de reeds
schone ruimten beneden bevuilen en daarna kwamen de ruimtes beneden
pas aan de beurt. Die vrouwe stieng dan aok bekend 'n vuulik, die niet
wist hoe het hoorde. En inderdaad was het bij haar in huis niet zo proper.
Nieuw ingekomen vrouwen werden dan ook vaak beoordeeld op het feit
of ze schööne waere. De vrouw van een nieuwe dokter bij ons op het dorp
heeft me ooit verteld,
dat haar steeds gevraagd
werd, hoe ver ze al was
met de schoonmaak, want
niemand had nog iets
buiten zien hangen. Om
van het gezeur af te zijn,
had ze toen maar wat
dekens buiten gehangen
en in de wachtkamer een
open pot met boenwas
neergezet en wat
stofdoeken neergelegd. Ja
de voorjaarsschoonmaak
was een heel bedrijf!
Misschien heeft u wat de
schoonmaak betreft ook
bepaalde ervaringen?
Stuur ze maar naar de
redactie en ze worden
geplaatst.