25
Foto van het
arsenaal, genomen
vanaf de balustrade
van het stadhuis,
circa 1885. Zeeuws
Archief, Zeeuws
Genootschap,
Zelandia Illustrata
deel 2, nr. 1072.
Tonnenberg krijgt. Smallegange situeert dit bolwerk aan de westzijde van de
stad in de omgeving van de Warwijksepoort, Tirion daarentegen meent dat
het aan de noordzijde achter het arsenaal gelegen is, op de plaats waar later
het Oranjebolwerk wordt aangelegd. In een inventarisatie van de nodige
reparatie aan de vestingwerken uit 1625 is sprake van: 'het tonnebolwerck bij
het schutvlot', zodat Smallegange het bij het rechte eind heeft.
Om verdere aanvallen van de Spanjaarden te kunnen weerstaan, die
over geoefende benden en schrandere krijgsbouwmeesters beschikken,
worden onder leiding van de vestingbouwkundige mr. Leon de Futere een
tweetal bolwerken vernieuwd, waaronder het Warwijksebolwerk achter de
gelijknamige poort.
Als twee jaar later alle Spanjaarden uit Walcheren zijn verdreven, wordt
de balans opgemaakt. Kasteel Zandenburg is door de Spaanse soldaten
geplunderd, op Zanddijk zijn de kerk en de molen door brand verwoest en
in Veere het Clarissenklooster aan de Veerseweg, het ertegenover gelegen
gasthuis en een aantal huizen in de Wagenaarstraat.
Gebastioneerd stelsel
Op 9 oktober 1582 besluit het stadsbestuur een nieuwe Zandijksepoort
te laten bouwen. Hij komt enkele tientallen meters zuidelijker dan de
oude poort te staan. Steen voor de bouw wordt gehaald van het in verval
geraakte kasteel Zandenburg. Dit blijkt uit een klacht van Guillaem
Wandelaer, pachter van de landerijen van het kasteel, in 1585, die door de
steentransporten meer dan vijftig pond Vlaams schade heeft geleden.
Aflevering 176 zomer 2012