28 Aflevering 176 zomer 2012
In januari 1616 maakt de vestingbouwkundig ingenieur David van Orliens
in opdracht van de Raad van State nog een plan ter verbetering van de
vesting. Hierbij wordt de oude asymmetrische omwalling vervangen door
een op zichzelf symmetrisch tracé met zeven bastions, waarvan de laatste
aan de noordzijde aansluit op het Oranjebolwerk. Volgens het onderschrift
zou er tevens een nieuwe haven worden gemaakt. Waarom het plan niet is
uitgevoerd, is niet bekend.
'Plan der stadt
vander Veren met
eenige ordonnantiën
geteyckent met swarte
lijnen waer naer de
stadt soude mogen
gefortifisieert ende
eenen nieuwe haven
gemaeckt worden,
gedaen bij Davidt van
Orliens in de maent
van january 1616',
Nationaal Archief,
VTH3489.
Derde Engelse oorlog
Door de verslechterde politieke verhoudingen
tussen De Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden en de omringende landen in 1671
worden op verzoek van het stadsbestuur de
vestingwerken geïnspecteerd. Omdat de stad lange
tijd niet is bedreigd, is er weinig onderhoud aan
gedaan. Een rondeel aan de noordzijde van de stad
staat op instorten en met paard en wagen kan men
niet meer door de Warwijksepoort. Het is zelfs
gevaarlijk om er te voet door te gaan. Ook blijken
de oevers van de zoute vest aan een grondige
opknapbeurt toe te zijn. Als de oorlogsdreiging
dichterbij komt, vaardigt het stadsbestuur op 11
maart 1672 een plakkaat uit waarbij 'alle landtsaeten,
onder desen resorte gehoorende werden versoght
ende gelast beneffens de heeren van de regeringe
haer te vervoegen op de stadts wallen, voorsien met
schoppe ofte spa, om aldaer ten dienste van de stadt
te wercken'. Een dag later krijgen ingenieur Van de
Berge en 'een sekeren Baumont die hem voorgeeft de
fortificatie te verstaenopdracht een plan te maken
om de vestingwerken in staat van paraatheid te
brengen. Al een week later kan de bouw van een
stenen beer van het Oranjebolwerk naar de Poldersendijk, het herstel
van het rondeel aan De ruykende Roose en het plaatsen van een batterij
naast het Oranjebolwerk worden aanbesteed. Drie dagen later gebeurt dat
ook met het herstel van de borstwering van de Arnemuidsepoort naar de
gevangentoren en het maken van twee bogen bij het Groeneveld waarop
het geschut geplaatst kan worden. Ingenieur Beaumont krijgt de leiding
over het werk. Alle bomen op de wallen en langs de singels worden gekapt
en tot palissaden verwerkt. Terwijl men nog volop met de werkzaamheden
bezig is, verklaren Frankrijk, Engeland, Keulen en Münster op 6 april 1672 de
oorlog aan de Nederlanden. Daarna duurt het niet lang of de geldmiddelen
van de stad raken uitgeput, waarop ze een beroep doet op de prins van
Oranje in zijn hoedanigheid als markies van Veere. Op 24 juni zegt de prins
een subsidie van tienduizend gulden toe. Hiermee kunnen de vesten worden
verbreed en de muur aan de oostzijde worden versterkt door er een aarden
wal tegenaan te leggen. Van de gevangentoren naar de Vismarkt legt men
een batterij, waarvoor enkele huisjes moeten worden gesloopt. Tot slot
worden eind juli uit een admiraliteitsschip enkele geschutstukken gelost die
op de wallen worden geplaatst.
