m Aflevering 177 herfst 2012
m
Plattegrond van
Middelburg door
Cornells Goliat, 1657.
Kerk. De kerkenraadsverslagen van de Nederduitsch-Hervormde Gemeente
te Middelburg, van 1574-1860, die door de historicus F. Nagtglas werden
gebundeld, zijn van groot belang voor de reconstructie van de Portugees-
Joodse gemeenschap.
Nagtglas schrijft.' '14 november 1654 wordt voor het eerst vermeld dat het
consistorie had opgemerkt dat verscheidene Jodenfamilies uit diverse streken,
zich in Middelburg hadden neergezet en hare vergaderingen hielden10 Het
waren uit Brazilië afkomstige kooplieden, die weggetrokken waren nadat
Engeland deze kolonie op de Nederlanden had veroverd. Men maakte
zich aanvankelijk zorgen om het behoud van het zuivere gereformeerde
geloof, maar tenslotte vond men het goed dat de joden, mits niet in groten
getale en onder bepaalde condities, in Middelburg bleven wonen. Nagtglas
schrijft verder dat de bestuurders deze aanzienlijke en vermogende joden
aanvankelijk niet ongenegen schijnen te zijn geweest en hun 4 december
1655 een begraafplaats buiten de Seispoort toestonden, die onder toezicht
viel van de Portugese gemeente van Amsterdam. De teraardebestellingen
moesten in alle stilte en zonder ceremoniën plaatsvinden. Er zijn op deze
begraafplaats 93 Sefardiem begraven, waarvan de meeste afkomstig zijn uit
Antwerpen, waar men niet over een eigen begraafplaats beschikte. Naar
Sefardisch gebruik liggen de stenen plat. De begraafplaats was tot 1721 in
gebruik.
Vermeldenswaard is nog dat hier ook de zoon van Menasseh ben Israel
begraven ligt. Menasseh heeft Middelburg aangedaan, nadat hij in 1657 in
Engeland onderhandelingen had gevoerd om joden weer in dat land toe
te laten.11 Zijn zoon die hem begeleidde, stierf in Engeland in september
aaci»-..
