veroorloven of die voor de Zeeuwse scheepvaart van belang waren.
Adriaen schrijft:
Coom dan, hier ist te doen, coom herwaerts Constbeminders,
Coom naerdert desen Hof, hier woonen Cunste-vinders\
Coom vryelijck in huys, coom siet, en biet, en vraeght?
Men vint hier veel gerief, al wat een mens behaeght:
Het sy een handigh-spel van Fleuyten en Schalmeyen,
Off watmen tot verlust, sou cunnen toe bereyen;
Van Luyt en Syter-spel, en Vedels groot en cleyn,
En watter by Musijck noch vought, of is gemeyn.
Wil yemant Schildetyof Prenten, Boucken, Buysen [verrekijkers],
Of aerdich goet verlackt, tot ciersel vande huysen:
Compas, en Uyren-werck, of Kaerten cleyn en groot,
En watter tot behoef dient voor een Zee-pyloot,
Dat vintmen hier te coop, oock Messen om te snijden;
(Wanneer een rijcken disch, dat rustichlijck can lijden.)
Behouft een soete Bruyt, een gulden Maechde-Croon,
Al eer sy uyt haer jeughd, betreet den echten Troon
Hier, vint sy haer gerief. Noch is hier al te vinden
Verscheyden Cramery, voor alle nieu-gesinden:
En wie een Bruylofts-dicht, of Liedt, of ander stuck
Begeert, die brenget hier, men sal't door Letter-druck,
Gaen doen in alderhaest: en daer benevens toonen,
Dat niemant sal vergeefs, dat constich werck beloonen:
(Want als de Conste niet, wert mildelijck begoet,
Soo gaet eylaes! de lust en arbeyt onder voet.)
Al met al een levendig inkijkje in dit Middelburgse elite-warenhuis anno
1623. Het geeft ons een indruk van de bedrijvigheid, veelzijdige interesse
en ondernemingslust; daarbij tonen de uitbaters een zakenmansinstinct dat
4. Drukkersmerk van erg modern aandoet, hebben ze begrip van marketing en zijn ze niet afkerig
de beide broers Van van reclame. Zo eindigt Jan Pietersz. in 1625 een van zijn verzen met een
de Venne (1625). regel die heden ten dage ook geschreven zou kunnen zijn: 'Een douckjen
min, een bouckjen meer'.
Van deze succesvolle broederlijke samenwerking getuigt
ook een van hun drie gehanteerde drukkersmerken dat
we aantreffen in de eerste uitgave van Cats Houwelyck
(Middelburg 1625). Als illustratie van het motto 'Konst
baert Roem' staan, met de attributen van druk- en
schilderkunst en onder een 'Fama' met 'bochtige trompet'
de beide broers afgebeeld: links Jan Pietersz, rechts
Adriaen afbeelding 4).
In een volgende aflevering zullen we nader ingaan op leven
en werk van Jan en Adriaen.
Aflevering 177 herfst 2012
5
Ronald Rijkse is oud-conservator Oud Bezit en Bijzondere Collecties van de
Zeeuwse Bibliotheek, thans conservator Handschriften van het KZGW (Zeeuws
Genootschap).
