Staats-Spaanse Linies nu 'op eigen benen' verder 32 Aflevering 179 voorjaar 2013 Winant Halfwerk Op zaterdag 6 april opende in Museum Het Bolwerk in Uzendijke de expositie 'Staats en Spaans in de clinchBij diezelfde gelegenheid werd in de historische kerk van IJzendijke het publieksboek 'De Staats-Spaanse Linies. Monumenten van conflict en cultuur' gepresenteerd. De Staats-Spaanse Linies vormen een stelsel van verdedigingswerken, ontstaan tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) en de Spaanse Successieoorlog (1701-1714), latere aanpassingen niet meegerekend. Ze omvatten vestingsteden zoals Damme, Sluis en Hulst en honderden forten, schansen en redoutes, waarvan een aantal met elkaar waren verbonden door liniedijken en -vaarten. Ze werden aangelegd op strategisch belangrijke plaatsen, zoals langs stroomgeulen en kreken en op de weinige hoge en droge delen in het landschap. De linies vormden de grens tussen de Noordelijke ('Staatse') en Zuidelijke ('Spaanse') Nederlanden. Een belangrijk wapen in deze streek was het water. Om het eigen territorium te verdedigen en de vijand te hinderen, werden hele gebieden onder water gezet. Veel van die verdedigingswerken zijn nog in het landschap terug te vinden. Sommige nog goed herkenbaar, andere wat minder en de rest alleen met een geoefend oog of helemaal niet meer. In de meeste gevallen gaat het om bouwwerken van aarde en water (weinig stenen elementen). De Staats-Spaanse Linies strekken zich aan weerszijden van de landsgrens uit van Knokke-Heist tot Antwerpen. De dichtheid aan (restanten van) verdedigingswerken in dit betrekkelijk kleine gebied is uniek te noemen. Betekenis van de linies De Staats-Spaanse Linies zijn een uniek cultureel erfgoed dat herinnert aan de gedeelde geschiedenis van twee buurlanden. Ze hebben uiteindelijk in dit deel van de Lage Landen de grens bepaald tussen Nederland en België. De linies vormen ook een belangrijk leef- en verbindingsgebied voor planten en dieren, waaronder bedreigde soorten. Bovendien leveren de Staats-Spaanse Linies een belangrijke toevoeging aan het toeristisch- recreatieve 'product' Zeeuws-Vlaanderen en dus ook een bijdrage aan een economische impuls voor de regio. Het project Staats-Spaanse Linies Om de betekenis van de Staats-Spaanse Linies te versterken is het noodzakelijk dat de Staats-Spaanse Linies (nog) beter zichtbaar en beleefbaar zijn en dat de onderlinge samenhang tussen de verschillende linie-elementen wordt versterkt. Hiervoor wordt sinds ca. 2004 door tal van partijen projectmatig en veelal grensoverschrijdend samengewerkt. In het Zeeuwse was de Provincie Zeeland in al deze projecten de trekker. Zeeuwse partners in Staats-Spaanse Linies-projecten waren (zowel financieel als facilitair/uitvoerend): de gemeenten Hulst, Terneuzen en Sluis, Het Zeeuwse Landschap, Staatsbosbeheer, St. Landschapsbeheer

Tijdschriftenbank Zeeland

Nehalennia | 2013 | | pagina 34