m
36 m
o5m-óUJ5€Af
jJÊ
Aflevering 180 zomer 2013
zich op 6 november kwiek
meester van het Quartier van
Terneuzen. Dit dient snel te
worden versterkt. Daartoe
werpen de Duitse soldaten
ten zuiden van Neuzen
een bruggenhoofd op: de
Moffenschans.
Filips van Hohenlohe, een van de belang
rijke 'actorenin de ontstaansperiode van
de linies.
Turf en lonten
Tegenwoordig draagt een
ruime, negentiende-eeuwse
boerenbehuizing aan de
Axelse straat deze naam, maar
de Moffenschans was ooit
een uitgebreid en compleet
verdedigingswerk met wallen
en grachten. De totstandkoming
van dit werk wordt gezien als
het begin van de Staats-Spaanse
Linies. De bouw geschiedt
niet zonder slag of stoot:
schermutselingen met Spaanse
troepen en inundaties door
de Spanjaarden zorgen voor stagnatie in de voortgang, terwijl de Duitsers
onderling zich te buiten gaan aan dronken vechtpartijen en muiterij. Geen
ongewone verschijnselen in deze tijd van grote huurlingenlegers, bemand
met 'broodsoldaten' wier trouw volkomen afhankelijk is van het tijdig
ontvangen van de soldij en de draaglijkheid der 'werkomstandigheden'. Geld
is ook nu een probleem. De Staten van Zeeland zijn er karig mee, evenals met
andere benodigdheden zoals turf en lonten.
Farnese ziet het Terneuzense bruggenhoofd als grote bedreiging, en niet
alleen met het oog op de scheepvaart op Antwerpen en dus hindering
van het Spaanse beleg van die stad. Vanuit Neuzen kan ook Gent
worden bevoorraad. Al vóór het eind van 1583 beginnen de Spanjaarden
een 'tegenfort' van de Moffenschans op te werpen, waarschijnlijk de
versterking bij Triniteit. Willem van Oranje schenkt Terneuzen in april 1584
stadsrechten.
Het woonhuis 'Moffenschans', een opname
van enkele decennia geleden.
