m
tr
10
de wacht hield. Aan de afmetingen van de boom was wel
te zien dat die ver voor de Tweede Wereldoorlog geplant
moest zijn.
De bloei van fruitbomen is gespreid in het jaar. Daardoor
vindt er een rijke bestuiving plaats. Het is niet bekend of
er in deze boomgaard bijenkorven geplaatst werden, maar
ongebruikelijk was dat niet. Meestal zette een plaatselijke
imker uit de buurt een aantal bijenkasten of -korven in de
boomgaard. In elk geval was zon gevarieerde boomgaard
een rijke bron om honing te verzamelen. Maar ook talrijke
andere insecten vonden er een onderkomen, en wat te
denken van de variatie aan vogels die hier nestelden en
voedsel vonden.
Het ontwerp van pastoor Konings
In het kerkarchief kwamen we een ontwerp of inventari
satie tegen van een boomgaard rondom de pastorie. De
schets is gemaakt op de achterkant van een taxatieformu
lier dat diende om schade aan te geven bij een niet met
naam genoemde verzekeringsmaatschappij. Het voorge
drukte formulier was speciaal bestemd voor de katholieke
lagere school. Bij de ondertekening was al ingevuld het
decennium 192X.
De namen van de bomen in dit ontwerp zijn opgeschreven
door pastoor Konings. Hij woonde van 1926 tot april 1933
in Biervliet. In zijn ordelijke boekhouding lezen we, dat
in 1930 een betonnen brug is gelegd over de waterloop
tussen pastorie en kerk. Deze brug is ook terug te vinden
op de schets. Over de aanleg van een boomgaard vinden
we echter niets terug in het archief. Is het bij deze schets
gebleven? Is de aanplant van de boomgaard buiten de
reguliere boekhouding gebleven? We weten het niet. De
vondst van de plattegrond is wel de reden dat we aandacht
schenken aan dit groene culturele erfgoed. Aan dit aspect
van de heemkunde is tot nu toe nog niet zoveel aandacht
besteed.
Aloijsius Josephus Henricus Konings werd op 29 oktober
1884 in Roosendaal geboren. Zijn vader was koopman. In
de zomer van 1895 werd hij ingeschreven in Oudenbosch
en in de herfst van 1909 in Hoeven. Het jaar daarop ver
trok hij naar Ginneken, waar hij tot priester is gewijd. In
1926 kwam hij naar Biervliet. Hier was enige jaren tevoren
de kerk vergroot en waren een kleuterschool en een lagere
school gesticht. Hij kon zich dus volledig bezighouden
met de inrichting van het onderwijs en de organisatie van
de parochie.
In 1933 vertrok hij naar Leur, waar hij tot zijn emeritaat in
1959 actief was. Hij overleed in december 1973 te Bergen
op Zoom.
Terug naar het ontwerp van de boomgaard. Dat is geen
offerte van een vakman. De afmetingen van het perceel
staan er niet op vermeld en eveneens ontbreekt de aandui
ding van het noorden. Maar ook gegevens over de hoogte
van de bodem ontbreken. Dat is belangrijk, want het
grondwaterpeil was hier heel hoog. Goed beschouwd staat
de pastorie midden in een boomgaard. Er is geen plaats
meer over voor een groente- en bloementuin.
<*- A - f
1
vA
{at
uu
In elk geval weten we exact de locatie en de namen van
de fruitbomen. De breedte en de lengte van het perceel
bedragen ca. 30 en 80 meter. De afstand tussen de bomen
varieert van 7 tot 8 meter.
Aan de zuidkant van de kerk treffen we de perzikboom
(25) en aan de zuidkant van de boomgaard de zwarte kers
(25). Het geheel is dus doordacht opgezet. Dat kunnen we
ook zeggen van de moerbezie (20), die evenals de okker
noot (0) in een hoek staat.
We geven ze hier alle 48 weer.
9.
1. Okkernoot
2. Marie Louise Duquesne
3. Triomph de Vienne
4. Beurré Hardy
5. Bon Chretien Lornier
6. Court Pendu
Lane's Prince Albert
Goud Reinette
Witte Wintercalville
10. Princesse noble
11. James Grieve
12. Notaris Appel
13. Charles Ross
14. Gravesteiner
15. Grauwzoete Reinette
16. Pondspeer
17. Brabantsche Bellefleur
18. Irish Peach
19. Goud Reinette
20. Cox orange Pippin
21. Moerbezie
22. Bon chrétien Williams
23. Beurré Clairgeau
24. Doyenné d'Hiver
25. Beurré Griffard
26. Vleesch kers
27. Perzik pruim
28. Louise bonne
d'avranches
29. Doyenné de Comice
30. Dubbele Bellefleur
31. Court Pendu
32. Winter rietpeer
33. Marie Quisse
34. Perzikroode zomerappel
35. Sterappel
AA—.
-A.
J*U*t
z._,_ 0
t
é-UU-
i
Lo'ja,
Qn... ere.
0
•JtUt
Qit
Plattegrond van de boomgaard, ca. 1930.
7.
