Nehalennia winter 2014 nr. 186
De Biscops
Wie zich in 1635, na de verkoop van 't Huys te Gapinge,
de nieuwe kasteelheer mocht noemen, is onduidelijk. We
weten zeker dat Pieter Biscop tussen het genoemde jaar
en 1649 eigenaar werd.10 Tijdens de openbare verkoop in
1635 was Pieter een jongeman van ongeveer 19 jaar. Het
lijkt vrijwel onmogelijk dat hij op die leeftijd al in staat
was om een kasteel, twee boerderijen en veel land aan te
kopen. Er zal hoogstwaarschijnlijk iemand tussen Van Ce-
ters en Biscop 't Huys in eigendom hebben gehad. Was dat
Biscops vader Samuel of een geheel ander persoon? Helaas
ontbreken er voor dit tijdvak bruikbare bronnen om deze
vraag te kunnen beantwoorden.
Pieter Biscop werd circa 1617 geboren in een gezin van
Waals-Vlaamse afkomst. Hij trouwde in 1636 met zijn
nicht Johanna van der Merct en woonde in Middelburg.
Opvallend is, dat hun kinderen niet in de Waalse of
Franse, maar in de Nederduitse kerk van hun woonplaats
werden gedoopt.11
Biscop was onder meer bewindhebber bij de Verenigde
Oostindische Compagnie. Op de bekende kaart van Wal
cheren uit 1655 van het cartografenduo Visscher-Roman
werd Biscops naam vereeuwigd. Die eer was slechts voor
weinig mensen weggelegd.
De Visscher-Romankaart was nauwelijks voltooid of Pieter
Biscop was al gestorven. Dat was aan het begin van het
jaar 1656. Tot zijn enige erfgenaam had Pieter zijn zoon
mr. Samuel aangewezen. Hij werd de nieuwe kasteelheer
van 't Huys.12 Jurist Samuel Biscop trouwde in 1657 met
Johanna Constantia Cau. Hij was in de periode 1662-1667
raad en schepen van Vlissingen. Zijn huwelijk was geen
lang leven beschoren want in 1667 stierf Samuel. Zijn we
duwe Johanna Constantia hertrouwde een paar jaar later
met de bekende Adriaan Banckert, luitenant-admiraal van
Zeeland. Een deel van de Vlissingse Boulevard is naar deze
zeeheld genoemd.
Omdat Samuels erfgenamen, zijn zoon Bonifatius en
dochters Fran^oise en Johanna Constantia, nog minder
jarig waren, zal zijn weduwe of een vertrouwenspersoon
tijdelijk de belangen van deze kinderen hebben behartigd.
Toen broer en zussen de meerderjarige leeftijd hadden be
reikt, tussen 1685 en 1690, konden zij de rechten, die hun
vader hun verleend had, verzilveren.13
Dr. Bonifatius Biscop, vernoemd naar zijn grootvader
Bonifatius Cau, bleef ongetrouwd. Hij was eerst raad,
schepen en thesaurier van Middelburg en vervolgens, in
de periode 1698-1715, gecommitteerde bij de Admirali
teit van Amsterdam, namens Zeeland. Zijn zus Johanna
Constantia was getrouwd met, alweer een zeeheld, Carel
van de Putte. Na Bonifatius' dood in 1715 in Amsterdam
regelde de zoon van zijn zus, mr. Samuel van de Putte, de
nalatenschap voor zijn overleden oom Bonifatius en zijn
moeder Johanna Constantia. Franchise Biscop wordt in de
akte van nalatenschap niet meer genoemd; zij moet veel
eerder zijn overleden.
Overigens werd belangenbehartiger mr. Samuel van de
Putte bekend om de vele reizen die hij tussen 1718 en zijn
dood in 1745 maakte. Vooral zijn tochten door geheel
Azië wekten indruk. Helaas verbrandde hij zijn reisver
slagen vlak voor zijn dood, uit angst dat deze in verkeerde
handen terecht zouden komen. Van de Putte overleed in
Batavia, Nederlands-Indië.
De families Mattheus en Christiaanse
In 1716 werd 't Huys te Gapinge verkocht aan Boudain
(Boudewijn) Mattheus. Hij was in de jaren 1714, 1715 en
in de eerste helft van 1716 raad en schepen van Middel
burg.14 Helaas weten we niet veel over deze stadsbestuur
der. Boudain was in elk geval in 1696 toegelaten tot één
van de lagere klassen van het Middelburgse gymnasium
en zal zijn geboren rond 1685. In januari 1716 kocht Mat
theus een sekere hovstede genaamt 't Hov ter Gapinge,
bestaande in een heerenhuijs en speelhov, met een boe-
rewooninge, koetshuijs en stallinge, daarnevens nog een se-
ker huijs, alsmede nog een hovstede bestaande in huijsinge,
schure, stallinge en wagenhuijs etc., daar jegenwoordig
eenen Walrave Jansen op woond, alles met de nombre
van 116 gemeten 245 roeden, bestaande in boomgaarden,
dreven, vijvers, plantagie, saij- en weilanden.15 In de ver
koopakte worden, onder meer, Bonifatius' nicht Catharina
Johanna van de Putte en haar man Philibert Boeschot als
erfgenamen genoemd. Na Banckert en Van de Putte is
Boeschot de derde zeeheld die hier de revue passeert. Hij
was eigenaar van de buitenplaats Westerbeek, gelegen in
de ambachtsheerlijkheid Koudekerke.16
Boudain Mattheus overleed niet lang na zijn aankoop,
want al in 1717 treffen we zijn weduwe Catharina Elisa-
beth Christiaanse als bezitster van 't Huys.17 Zij erfde niet
alleen het kasteel, maar ook het ouderlijk huis van de fa
milie Mattheus aan de Rouaanse Kaai in Middelburg. Ook
Catharina kwam voort uit een vermogende familie. Zij
was een dochter van Framjois Christiaanse en diens twee
de vrouw, Catharina van de Putte. Als gevolg van Fran^ois'
eerste huwelijk, met Anna Maria Mattheus, was Boudain
Mattheus zijn neef. Omdat dochter Catharina Elisabeth
was voortgekomen uit Francois' tweede huwelijk bewogen
Boudain en Catharina Elisabeth zich wel binnen dezelfde
familie, maar hadden zij geen bloedband.18
De weduwe Christiaanse hertrouwde later met dr. Galenus
Afbeelding van 't Huys te Gapinge door Roelant Roghman, 1646-
1647 (fragment).
