m
10
Trezel, medisch doctor en onder meer burgemeester van
Middelburg. Trezel was eigenaar van de bekende en nog
altijd bestaande Middelburgse buitenplaats Torenvliedt, in
die tijd vallend onder Koudekerke.
Rechtsgeleerde en magistraat Pieter de la Ruë schreef in
één van zijn boeken over Christiaanse dat zij: "een onge-
blanket leven leidde als een andere Dorcas en op den 23
december 1735 in den ouderdom van ruim vijfendertig
jaren zeer triomphantelijk stierf".19 We kunnen hieruit op
maken dat Catharina een zeer vermogende dame was die
zich onzelfzuchtig inzette voor haar medemens. Een wel
doener, zoals we dat nu zeggen. Dat Catharina op 35-ja-
rige stierf, klopt overigens niet, want zij was 47 jaar oud.20
De erfgename van Catharina Elisabeth Christiaanse was
haar dochter Anna Catharina Mattheus. Anna was de
enige die aanspraak kon maken op haar moeders nalaten
schap, ware het niet dat zij al in januari 1736 overleed, zeer
kort na haar moeder.
Professor dominee
Anna Mattheus' man erfde in dat jaar de enorme nalaten
schap van zijn vrouw. Zij liet hem niet alleen 't Huys te
Gapinge na, maar ook de enorme som van acht ton. Haar
echtgenoot was de in die tijd zeer bekende professor in
de godgeleerdheid en predikant Jacobus Willemse. Op de
kaart van Walcheren van de cartografenbroers Hattinga
uit circa 1750 prijkt zijn naam en krijgen we bovendien
een indruk van de omvang van zijn landgoed in Gapinge.
Willemse was vanaf 1724 korte tijd predikant in Biervliet
en Heemstede, stond een paar jaar in Vlissingen en werd
in 1728 in Middelburg beroepen. Daar bleef hij meer dan
50 jaar in het ambt. In 1740 had hij een beroep naar het
grote Amsterdam afgewezen, waarna Middelburg hem
beloonde met een hoogleraarschap aan de Illustre School
in die stad. Later kreeg Willemse daar nog betrekkingen
aan de Latijnse School en de Nederduitse scholen. Jaco
bus Willemse was in 1728 in het huwelijk getreden met
Anna Catharina Mattheus. Anna had daarvoor gewoond
in Oost-Indië, maar was teruggekeerd naar haar geboor
tegrond Walcheren, waar zij in Middelburg Jacobus ont
moette.21
Het echtpaar Willemse-Mattheus woonde in Anna's
(groot)ouderlijke woning, het eerder genoemde huis aan
de Rouaanse Kaai. Na een huwelijk van nog geen acht jaar
liet Anna het leven. Willemse hertrouwde in 1738 met Eli
sabeth Verwout Noiret, maar ook het samenzijn met zijn
tweede vrouw was, als gevolg van haar overlijden, slechts
van korte duur. Jacobus Willemse bleef kinderloos achter.
Op zijn buitenplaats in Gapinge verbleef Willemse slechts
een paar weken per jaar. Naar verluidt zou het hem daar te
eenzaam zijn geweest. In maart 1779 vroeg hij ontslag aan
bij zijn kerkgemeente. In februari 1780 stond Willemse
nog voor één keer op de kansel. Anderhalve maand later
blies hij zijn laatste adem uit, in de ouderdom van 82 jaar.
Jacobus Willemse werd door velen gewaardeerd en was
een zeer geliefde man. Zijn nalatenschap bestond niet
alleen uit onroerende goederen, maar ook uit een uitge
breide privébibliotheek en een aanzienlijke collectie schil
derijen.22
Van Essen en Schorer
Na de dood van de dominee kocht Jacoba Susanna van
Essen in 1781 't Huys te Gapinge.23 Jacoba was opgegroeid
op de buitenplaats Essenveld. Vader Jacobus van Essen
Portret van Jacobus Willemse door Jean Appelius (ca. 1772).
Portret van Jacob Snouck Hurgronje. ZA, Zelandia III. IV, cat.nr.
0467.
