m
Grote delen van de Gapingse bezittingen van de Snouck
Hurgronjes die eerder bij het ontmantelde kasteel hoor
den, werden in de loop der tijd verkocht. De boerderij "t
Hof te Gapinge', aan de Gapingsedreef, en nog vele hec
tare bouw- en weiland zijn voorbeelden daarvan.31 Wat
het kasteelperceel betreft, zou de familie tot in het zesde
decennium van de twintigste eeuw eigenaar blijven. Pas
in 1967 vond er een openbare verkoop plaats waarbij de
erfgenamen van de in 1962 overleden jhr. mr. dr. Willem
Adriaan Jacobus Snouck Hurgronje, achterkleinzoon van
Jacob Lodewijk Snouck Hurgronje, het kasteelperceel te
koop aanboden.32 De destijds bekende makelaar Cornelis
Willemse uit Oostkapelle bleek daarbij de hoogstbiedende.
Niet lang daarna verkocht Willemse de grond door aan
de Rotterdamse arts Oudshoorn. In 1972 werden er op dit
terrein bomen aangeplant onder leiding van Staatsbos
beheer. Oudshoorn wilde graag een huis bouwen op het
eiland, maar kon na vele pogingen niet tot overeenstem
ming komen met de gemeente Veere. In de jaren tachtig
nam Oudshoorn een bevriende relatie in de arm, project
ontwikkelaar Cornelis Bongaertsz. Deze Wassenaarder
verkocht het kasteelperceel in 1988 aan de toen in Ritthem
wonende heer Pieter Dekker.
Opnieuw bebouwd
Aan het einde van 1988, 140 jaar na de afbraak van het
kasteel, werd begonnen met het wederom bebouwen van
het eiland, in opdracht van Dekker. "Ik had destijds een
melkveehouderij die ik in 1986 had verkocht. Toen ik zag
dat er villagrond te koop was op een historische plek nabij
Gapinge was ik zeer geïnteresseerd. De eerste steen van
het huis werd in december 1988 gelegd. Ik woon nu al 25
jaar op deze prachtige plek."
Een nieuw kasteel staat er tegenwoordig niet, maar de mo
derne villa die hier werd gebouwd, misstaat absoluut niet
op deze bijzondere plek, aan de Snouck Hurgronjeweg 1.
Integendeel: de Domburgse architect Piet Klopmeijer liet
zich inspireren door oude afbeeldingen van het kasteel en
gaf zijn schepping een stijlvolle, hedendaagse uitstraling.
Interessant is een aantal feiten dat herinneringen oproept
aan het verleden. Zo werd de villa voor een deel op de
fundering van het kasteel geconstrueerd, werd een oude
welput, die bij de inrichting van het terrein door Dek-
ker zelf werd ontdekt, hersteld door de Stichting Land
schapsbeheer Zeeland en is de beschoeiing van de oude
slotgracht bij een zeer lage waterstand nog te herkennen.
Er heeft in 1988 bovendien een bescheiden archeologische
verkenning plaatsgevonden, waarbij wat aardewerk, frag
menten van polychrome en blauwe wandtegels werden
gevonden. Waar deze vondsten zich nu bevinden, is noch
bij Dekker, noch bij de Stichting Cultureel Erfgoed Zee
land bekend. Dekker: "Ook Oudshoorn vond in de tijd dat
hij grondeigenaar was verschillende tegeltjes. Die had hij
uit de gedempte slotgracht gehaald. De vondsten had hij
vervolgens bij de schouw gelegd in zijn huis aan de Rijke
buurtweg."
Een mooi initiatief is het informatiepaneel, dat bij de
ingang van het landgoed werd geplaatst. Het bord heeft
echter een verbeterde tekst nodig. Er staat nu onjuiste of
vaag omschreven informatie op het paneel. Dat is jammer.
Laten we hopen dat er een hernieuwd initiatief zal worden
genomen om de huidige tekst aan te passen.
12
Het huidige Huys te Gapinge (foto auteur, april 2014)
Jaco Simons publiceert over regionaal-
historische (Walcherse) onderwerpen.
Bijlage
Eigenaren van het kasteel 't Huys te Gapinge
Aernout van Ceters, tussen 1603 en 1610-1635
Onbekend, tussen 1635-1649
Pieter Biscop, tussen 1635 en 1649-1656
Samuel Biscop, 1656-1667
De kinderen van Samuel Biscop, 1667-1715
Boudain Mattheus, 1716-1717
Catharina Elisabeth Christiaanse, 1717-1735
Anna Catharina Mattheus, december 1735-januari 1736
Jacobus Willemse, 1736-1780
Johanna Susanna van Essen, 1781-1796
Petrus Gulielmus Schorer, 1796-1817
Jacob Lodewijk Snouck Hurgronje, 1818-1845
De drie kinderen van Jacob Lodewijk Snouck Hurgronje, 1845-1849
Noten
Luchtfoto van het huidige Huys te Gapinge, waarop de oude slot
gracht mooi in beeld is gebracht (met dank aan luchtfotograaf
Peter Buteijn).
1
ZA, Handschriftenverzameling Rijksarchief in Zeeland, Overloper uit
1566, inv.nr. 1198, fol. 116.
ZA, Rekenkamer van Zeeland (Rekenkamer II), Overloper uit 1581,
inv.nr. 1128, fol. 114-116.
Idem, Overloper uit 1589, inv.nr. 1129, fol. 116.
ZA, Rekenkamer van Zeeland, Rekenkamer D, inv.nrs. 62750 en
62760.
ZA, Polder Walcheren, Overloper uit 1608, inv.nr. 271, fol. 114-116.
De Val van Antwerpen was een feit in 1585, nadat de Spanjaarden de
stad hadden heroverd op de Republiek. Naar schatting verlieten 40.00