Nehalennia najaar 2015 nr. 189
Herinneringen aan Ghyselin
De naam Johan Ghyselin wordt tegenwoordig nauwe
lijks nog genoemd. Toch leven de papegaaien die op zijn
familiewapen stonden afgebeeld als het ware nog voort.
Ghyselins zoon Evert was namelijk in 1655 de oprichter
van de destijds op West-Souburgs grondgebied gelegen
buitenplaats Papegaayenburg.12 Een Vlissingse woonwijk
en het bijbehorende winkelcentrum die op de plek van het
voormalige landgoed zijn gebouwd, luisteren sinds circa
1980 naar deze naam en de lokale snackbar heet toepas
selijk 'De Papegaai'.
Als buitenplaats werd Papegaayenburg aan het begin
van de negentiende eeuw ontmanteld. De bijbehorende
boerenschuur bleef behouden, maar beleefde in 1918 een
bijzondere wedergeboorte. Het houten gebouw werd vak
kundig 'verplaatst' en staat nog altijd te pronken nabij het
Zuid-Bevelandse dorpje Nisse. Op het dak van de schuur
staan twee gerestaureerde, goudkleurige papegaaien die
de functie hebben van windvaan. Bij zonneschijn staan 'de
papegaaien van de Ghyselins' fier te glinsteren. Zal Johan
Ghyselin er tevreden om kunnen glimlachen?
5
Caftrum Giteli
Bijlage
Over Ghyselin als legeraanvoerder en bestuurder is aardig wat te
vinden. Over zijn periode als koopman, dus vóór 1632, is er nauwe
lijks archiefmateriaal bewaard gebleven. Alleen in het archief van de
Rekenkamer van Zeeland (Rekenkamer 'D') treffen we de naam Ghyselin
een aantal malen aan. Het gaat in deze gevallen om belastingheffingen
over onroerende goederen in Vlissingen. De oudste vermeldingen in dit
archief dateren van 13 juli en 1 augustus 1620 (inv. nr. 60860, fol. 17 en
fol. 19verso); in juli verkoopt Ghyselin samen met compagnon kapitein
Vincent Bastiaenss een huis aan Jan Soetelinck voor 100 pond Vlaams
en twee weken later koopt Ghyselin een huis met bijbehorende hof van
Jan Hendricxss, rekenmeester bij de Rekenkamer van Zeeland en eerder
bestuurder in Vlissingen, voor ruim 116 pond Vlaams.
1
V* V
Prent nr. 36, Fort Ghyselin of Castrum Giselini op het Braziliaanse
eilandje Walcheren.
1620,
■nibh t (1*1 1 6 "1 X .S
..j.x: A"V, v-ï'-j*, C»-'j -w ,..3*-
*CS y. a.G ,1.. t f lV.
O("ji
af - - V: f
1 augustus 1620, Ghyselin koopt een huis met hof in Vlissingen.
Noten
1. D. Roos, Twee eeuwen varen en vechten 1550-1750, Vlissingen 2003.
F. Nagtglas, Levensberichten van Zeeuwen, p. 311-312, Middelburg
1888-1893.
2. J.B. Rietstap, Rolland's illustrations to the Armorial Général, Londen
1967.
3. A. Joblin, Les protestants de la Cóte au XVIIe siècle, Parijs 2012. Joblin
noemt de naam Jean Guiselin, mogelijk een verre voorouder van
Johan Ghyselin.
4. J. Simons, Hof Papegaaienburg, in: Den Spiegel, 2011, nr. 4.
5. F. Nagtglas, Levensberichten van Zeeuwen, p. 311-312, Middelburg
1888-1893.
6. Gemeentearchief Vlissingen, Bibliotheek van der Os, E Bibl.nr. 19;
Naamlysten van de edele achtbaare regering van Vlissingen etc., J. te
Water, Middelburg 1767.
7. Zeeuws Archief, Staten van Zeeland, inv.nr. 1670, fol. 57.
8. Gemeentearchief Vlissingen, Bibliotheek van der Os, E Bibl.nr. 19;
Naamlysten van de edele achtbaare regering van Vlissingen etc., J. te
Water, Middelburg 1767.
9. Gemeentearchief Vlissingen, Hervormde Gemeente Vlissingen; Dia
conie, inv. nr. 212. Later, in 1657, doet Ghyselins weduwe Geertruid
Evertsen "een milde gifte" aan de diaconie van 71 pond, 6 schellingen
en 8 groten.
10. D. Roos, Twee eeuwen varen en vechten 1550-1750, Vlissingen 2003.
11. Grote Atlas van de West Indische Compagnie, deel I (De Oude WIC,
1621-1674), red. B. Brommer, H. den Heijer e.a., Voorburg 2011.
H. Nederveen Meerkerk, Twee Zeeuwse forten, in: Bulletin van de
Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond, 2002 nr. 5.
J. Simons, Braziliaans Walcheren, in: De Wete, 2014 nr. 2.
12. J. Simons, Hof Papegaaienburg, in: Den Spiegel, 2011, nr. 4.
Eén van de papegaaien op het dak van de boerenschuur in Nisse
(foto Jaco Simons).