Nehalennia zomer 2016 nr. 192
Het geld komt binnen
17
Voorbeeld van een wisselbrief
Daniël Baert, burgemeester
Daniël Baart, straatschoonmaker
Abraham Leijssenaar, klokkenist
Abraham Joris, brandmeester
100,00
40,00
25,00
15,00 26
In zijn brief van 7 april, de oudste brief die we konden
raadplegen, is Lijbaart duidelijk. Hij schrijft aan de heren
van Van den Andel en Breda in Gorinchem. "Mijnheer
ik heb lange gedagt van aan u te verzoeken voor Ei(gen)
rekening op te mogen kopen, indien U het eene of andere
artikel van granen zou.En dan komt hij met een sterk
argument: "Ik heb immers voorleden Jaar voor de heer
Serlé nog al wat voor u verrigt. En u interest behartigt als
voor Eigen en zal dit tragten voor het zelve Commissie-
Loon als zijnde Een ryxd [aalder] p[e]r [Last regtstreeks
voor U te willen doen het u dan wel voordeliger vallen
zal." Hij gaat dan verder en stelt voor deze week een lading
tarwe te kunnen kopen voor 6,00 en dan biedt hij nog
een heleboel produkten tegen een bepaalde prijs aan.
In Gorinchem klimt men in de pen op 13 april. Het ant
woord is bevestigend en Jacob deelt hem op 16 april mee
"Met genoegen ontvinge ik gisteren avond u Letter van 13
April, gezien als dat u wel in [doorgehaald: mijn verzoek,
RW] zoude willen als dat ik voor U in Commissie Een
ladingen tarwe van 9 a 10 lasten zoude aankopen voor de
Prijs van uiterlijk f 6,00 a f 6,10, waarop ik werkzaam zal
zijn."
In al zijn brieven laat Jacob Lijbaart zich als een vakbe
kwaam koopman zien. Slechts in één geval is er sprake
van een onzuiver monster en daarvoor schijnt hij zelf niet
verantwoordelijk te zijn, aldus een brief aan de heer Van
Burg en Fokker: "Mijnheer gezien in Ue vorige als dat U
onaangenaamheden op het monster heeft gehad, ik zal
daar in het vervolg beter op lette, en ik heb nu het Mon
ster van de Partij zelf getrokken, en ik Verzeker u dat U
daar geen onaangenaamheden zult van te wagten hebbe,
het is een Puik Partijtje tarwe en vertrouw dus ook dat Ue
de hoogst mogelijke Cours van dezelve bedingen zult."
Gezien de vervolgopdrachten, die in goede harmonie wor
den uitgevoerd, bleef Jacob het vertrouwen bij de heren in
Middelburg behouden.27
Meestal schreef Lijbaart een begeleidende brief bij de
vracht die hij gesloten met de schipper meegaf. Hierin
werden altijd de zakelijke aspecten vermeld zoals de hoe
veelheid en de prijs die de koopman moest betalen of al
leen hoeveel het product moest opbrengen. Jacob ontvangt
als commissionair voor de firma Duijsse, Van Breda en
Van Andel voor zijn werk een rijksdaalder per last. Aan J.
de Haan schrijft hij over een provisie van 1,75% in augus
tus 1737.
De handelaren betaalden aan de schipper. Soms het totale
bedrag, soms een voorschot. Lijbaart vraagt altijd om
geld in zijn brieven. Somers gaf steeds voorschotten. Bij
de halfjaarlijkse afrekening bleek dat hij 97% contant had
betaald.
Lijbaart verzocht de Gorinchemse firmanten te betalen
in gouden tientjes tot een bedrag van duizend gulden,
nadat hij in de zomer veel problemen had gehad met het
verzilveren van zijn wissels. Dit zijn gewaarmerkte waar
depapieren, die op een wisselkantoor ingeleverd kunnen
worden tegen baar geld. In dit geval had hij problemen
ondervonden bij het kantoor van Tienpond in Oostburg.
"Ik heb u geeerde van 25 dezer alsmede ingesloten briefje
aan de heer Tienpond ontvangen en zal hem die overhan
digen aanstaande marktdag te Oostburg. Dat u weten wilt
met welke schare hij snijd heeft u gelijk in Hij heeft mij
ook eens door de oog van zijn schaar gehaald en zoude
niet gaarne op dien Snijderschare geknipt worden. Schip
per Veenendaal die weder vanhier afvoer was dat niets of
was het voordeliger voor u de Specie tot Middelburg te
zenden maar twijfele geenzints of 10 Pond zal dit met u
gaan doen."28
Op 15 augustus ontvangt Lijbaart een wissel uit Gorin
chem en daarmee gaat hij naar Oostburg, naar het wissel
kantoor Tienpond. Maar met Tienpond kan hij ook deze
keer geen zaken doen. Vijf dagen later schrijft hij terug
"ook heb [ik] volgens u bij de heer Thienpond geweest
maar minder dan 5/8 P[rocent] konde hij de wissel niet
C