DES INSECrri
Nehalennia najaar 2016 nr. 193
f Histotre|
JMetamorphofW
a Middclbours
a v
jOAN*^ S 5'v £,DAJITiuS
9
TWccturcLie, m\|||
I Selon. Iturs^ijferenW
H Ohferpces 0 ~i
V%)eari' ^oèbaéiWÊf
k.%Prmue rBsmÊêM
Vrff .GV
m^Ja que&Jfi eren
jL jPictof *^e it^netij~u.
Portret van Goedaert in deel I in de Franse vertaling
Het portret van Goedaert
Aan Fierens hebben we te danken dat we een afbeelding
van Goedaert hebben. In opdracht van Fierens maakte
Willem Eversdijk, evenals Goedaert en Fierens lid van
het St. Lucasgilde, een portret van Goedaert. Het is niet
bekend waar dit portret is. Waarschijnlijk is het verloren
gegaan. Het zal een klein portretje geweest zijn, dat naar
de in Gouda woonachtige graveur Reinier van Persyn
gestuurd werd. Persyn, een van de bekendste en vooraan
staande graveurs in zijn tijd, graveerde naar dit schilderij
het portret van Goedaert.
Onder het portret staat: 'JOANNES GOEDARTIUS Pic-
tor Medioburgensis.' Links onderaan wordt de schilder
genoemd: WEversdyck Pinx. Rechts onderaan heeft de
graveur zijn naam gegraveerd: R. a Persyn sculp.
De bladeren en insecten rondom Goedaert zijn geëtst. Ik
ga ervan uit dat Goedaert dat zelf gedaan heeft. Persyn
heeft dan behalve Goedaerts portret van Eversdyck ook de
etsplaat van Goedaert ontvangen, waarin blanco gepolijste
gedeelten, waarin hij het portret en de tekst graveerde.
Van dit portret is slechts één versie bekend. Het kan voor
komen dat een eerste druk van het boek een portret van
Goedaert bevat, maar dan moet dat portret er later bij
ingebonden zijn, want in 1660 was het nog niet gemaakt.
Fierens liet vermoedelijk pas omstreeks 1666 het portret
maken, voor de uitgave van het tweede deel van de Meta
morphosis. Vanaf 1666/1667 kan het portret dus wel in het
eerste deel opgenomen zijn, maar in de regel is het portret
in het in 1667 verschenen tweede deel en soms ook in deel
drie opgenomen.
Kopers van de complete serie van de drie delen lieten de
boeken soms later, meestal aan het eind van de zeventien
de of in de achttiende eeuw, opnieuw inbinden. Dan werd
het portret meestal in het eerste deel opgenomen.
Er bestaat overigens wel een niet door Persijn gegraveerd
portret van Goedaert. Dit naar het door Persyn gegraveer
de portret is in een aantal uitgaven van de Franse vertaling
van Goedaerts werk te vinden.
Kees Beaart 1947) was docent. In het belang
van natuur, milieu en gezondheid zet hij zich al
bijna 40 jaar in om de risico's van bestrijdings
middelen meer bekendheid te geven. Hij schreef
hierover verschillende publicaties. Daarnaast
verdiept hij zich sinds 1996 in Goedaert en de
Middelburgse 17de-eeuwse cultuurgeschiedenis.
