Werkgroepen
M'n stikje
Fietse
Volkskunde
Deze keer berichten we over de drie werkgroepen die acief
zijn bij het invullen van de vragenlijsten. Momenteel zijn
er drie: in Noord-, Midden- en Zuid-Zeeland. In Zierik-
zee bij de familie Rosmolen, komt de tweede week nadat
Nehalennia is verschenen de noordelijk groep samen.
Dat zijn meestal tien tot twaalf personen, afkomstig van
Goeree-Overlakkee, Schouwen-Duiveland, Tholen en
Sint-Philipsland. Een heel gebied dus. Ze nemen er een
middagje voor en wat heel belangrijk is: het is er altijd
gezellig die middag. Naast interessante gesprekken over
het dialect en de volkskunde, zijn de sociale contacten van
groot belang.
Iets dergelijks vernemen we ook van de werkgroep Mid
den-Zeeland, die medewerkers/sters heeft uit de plaatsen
's-Heerenhoek, Nieuwdorp, Driewegen, Ovezande en Ier-
seke. Deze dames en heren komen op wisselende plaatsen
samen, ook kort nadat de nieuwe Nehalennia is versche
nen.
In Zeeuws-Vlaanderen komt de groep samen in Biervliet.
Er zijn dan dialectfans uit West- en Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen aanwezig, meestal 15 tot 20 personen. De
medewerksters van het Woordenboek van de Vlaamse
Dialecten zijn ook altijd van de partij en ook hier staat
het gezellig samenzijn hoog in het vaandel. Nog niet alle
bezoekers van deze middagen zijn lid van onze vereniging,
maar wat niet is, dat kan nog komen.
't Gieng niejt as in d'n draom, D'r most nog hêêl wat 'eoe-
fend woore in 't liej'ie (laantje) van de Bokkies. De fiets
bleek aok nog 'n deurtrapper te wezene, in dat was extra
moewlek."
"Hei 't harte niejt daj' de wegt uutgööt, want dat is veels te
gevaerlek!" zei moewder.
Toch hè 'k dat wel edae, hèêlemaele nae de meule, in over
de Meulblok wêêr vromme. Dêêr hao 'k zoon vaert ontwik
keld, dat 't in d'n bocht naer de Poeperlieje mis gieng. Tegen
't houte schot van de schuure van de meisjes van de Pad
den bin 'k estraopt, M'n stuur verboge in 't vel van van m'n
blööte knieje.'n Ouwere buurjongen die bie m'n estopt was, is
mêê'egöö om 't verhael thuus te helpe doewene. In moewder
mar raeze.
Veel laeter hè nog 's 'n soort reesfiets, mit zeve versnelliengs
an'eschaft, toe 'k op de Prins Maurits in Menheersen wér
kende. In de zeumere zou 'k dan op de fiets nae schoole góó.
teminsten as ik laete most beginne, op 't derde of vierde
uure). Mar twêê kêêr hè 'k 't edae, toe was 't verbie. Ik
kwam in 't zwêêt op schoole an, in 's middegs de wind wêêr
tegen.
In noe hè 'k 'n e-bike, mar dat is aok niejt alles. In 't begin
was ik hêêl fanatiek. Toetdat in Goerêê de batterieje leeg was
in ik 't hêêle ende nae huus m'n eige rot most trappe.
Pau Heerschap
Net hê m'n al dat voewtballene pas 'ehaod of 't is al wêêr
volop Tour de France. Mar zoon toer is an mien eigelek niejt
besteed.
Over 'n paer weken zou 'k verjaere in dan ik zou ik zevene
weze, 't Was 1952. Vaoder hao m'n min ofmêêr beloofd dat
'k 'n fiets zou kriege. Ik draomende op 'n nacht, dat ik op 'n
móói róód blienkend jongesfietsie ree, mit 'n nikkele stuur.
Zoon fietse dat aok Keesie hao, al was dat blaew. In rieje da
'k al kon! 't Gieng allemaele zöömar uut z'n eige. Ik bellende
dat 'n lust was. Toe ree 'k d'n hil het erf) wêêr op in trappen
de of ik 't aljaeren dee mit kracht op de achteruuttraprem.
Net voor de welle stieng ik stille. Toe schrok ik wakker in 't
was donker om m'n heene. Want draomen binne bedrog.
D'n dag brak an, ik was al hêêl vroeg wakker, 'k Hao slecht
eslaepe, zööas ie dat ook hao as ie op reize most. Mar noe
was 't m'n verjaerdag. In toe 'k d'r uut was, zeit vaoder mit
iejtewat geheimzinnige klank in z'n stemme: "Noe mo j' s
gaauw even in schuure komme kieke!"
Dêêr stieng 'n dan: 'n meisjesfiets, door vaoder eigenhandig
op'eknapt, in de zwarte lak ezet, zelfs 't stuur was zwart. Al
was 't dan wel gêên draomfiets, toch was 'k d'r blieje mit.
Bie de Bokjes (de fietsefirma van der Bok) hao vaoder 'n
'ekocht. De döödloapende lieje (laantje) wêêr wiele weunen-
de, wier dan oak "t Liej'ie van de Bokkies' 'enoemd.
Deze keer zoeken we het hogerop. We hebben het over de
makelaar. Als we in Van Dale kijken, dat komen we twee
betekenissen van dat woord tegen. De makelaar die als
tussenpersoon optreedt bij de verkoop van woningen. Hij
is als het ware de verbindende persoon tussen de verkoper
en koper. De tweede betekenis is een versierstuk van hout,
dat op het dak van een gebouw staat. Deze rechtopstaande
plank verbindt de twee zijplanken van het dak die bij de
nok samenkomen. Over deze tweede betekenis willen
het deze keer hebben. Kijken we in het bekende Zeeuwse
Woordenboek, dan zien we op bladzij 564 al direct een
tekeningetje. Inderdaad het is het verbindingsstuk met
versierd uiteinde aan de gevelspitsen van het dak, meestal
het schuurdak, meldt mevrouw Ghijsen. In welke streken
komt het woord maekelaer dan voor? Juist, op Walcheren,
Zuid-Beveland, Tholen, Sint-Philipsland, Schouwen, in
het Land van Axel en Goeree. Dus bijna in heel ons werk
gebied.
Vroeger waren ze zwart. Natuurlijk, de wanden van de
schuren waren van gepotdekselde planken gemaakt. Die
werden regelmatig in de zomer, tijdens warme dagen,
geteerd. Dat was een zwaar werk. Wie het waagde zonder
overhemd aan de teerkwast te hanteren, liep grote kans
dat zijn bovenlijf verbrandde door de zon en de teerdamp.
Waarom niet in de winter dit karwei gedaan? Vanwege de
warmte waren de planken kurkdroog en smeerde de teer
goed uit. Soms zat er op de planken wand, de wêêge, een
