METAMORPHOSIS
Hiftorifche Befchrij vinge
Nehalennia - najaar 2016 nr. 193
NATURALIS,
JOHANNEM GOEDAERDT.
Het derde en laetfte Deel.
Gedruckt by Jaqu es Fierens;
Bocck- vcrkoopcrin de Globe.
175^=*
j Verlichter ie KuncL
ÜJ VTATEflVERWEl
yfl Mr. Goëkejei
OFTE
VAN DEN
Oorjpronck, Aerdt, Eygenfchappen ende
vreemde verander'mgbcn der Wormen, RupfenMa
den, VliegenWirjens, By enMotten, Muggen,
Spinckr baner. ende diergeltjcke Diakens meer
niet ttyt eenigbe Boecken tnaer dletnthjig
door eygen ervareutbeyt ttyt-gevonden be-
fcbreyen ende nude Konfi afgetejckent
Door
Tot MI DDE LBV R G Jt,
Titelpagina van het derde deel
Titelpagina van het schildershandboek van W. Goeree
hem was. Zijn naam en functie worden vermeld in de jaar
rekening van Fierens aan de Staten van Zeeland over 1667,
omdat hij voor Fierens op 14 januari 1668 het totaalbedrag
van bijna 50 Pond Vlaams inde. In januari 1669 haalde
Fierens vrouw Constancia het bedrag van de jaarrekening
over 1668 op bij de Rekenkamer van Zeeland: ruim 54
Pond Vlaams. Zo'n bedrag werd in zilver betaald. Een
Pond Vlaams was anderhalve daalder. 54 Pond Vlaams
kon dus bijvoorbeeld betaald worden met 81 daalders,
ofwel ruim twee kilo zilver. In de zeventiende eeuw waren
in de Nederlanden munten uit allerlei landen in gebruik.
Uiteraard bestond de Euro niet, maar munten uit bij
voorbeeld Frankrijk, Zweden of Spanje waren in Zeeland
geldig. Daarvoor bestonden uitgebreide tabellen. Het ging
vooral om het gewicht in zilver of goud.
Johannes Meertens werkte ook voor en met Fierens en
zou later het bedrijf voortzetten. Na het overlijden van
Jaques Fierens in december 1669 inde Meertens het be
drag van de laatste Jaarrekening van Fierens over 1669 aan
de Rekenkamer van Zeeland. Fierens was een oom van
Johannes Meertens. Meertens is vooral bekend geworden
door het drukken van de Cronyk van Zeeland in 1696. Dit
standaardwerk over de geschiedenis van Zeeland is ook
bekend als de 'Cronyk van Smallegange'.
Fierens was behalve lid van het Boekdrukkersgilde ook lid
van het Middelburgse St. Lucasgilde. In het gildeboek van
het Lucasgilde wordt onder 'Dootschulden van:' vermeld:
'9 Dec. 1669. Jacus Fierens, fijnschilder... 0-5-0'. Dit houdt
in dat voor de verzorging van zijn begrafenis door zijn
nabestaanden aan het gilde 5 schelling ofwel 30 stuivers
betaald is.
Het is niet bekend waaraan Fierens overleed. Waarschijn
lijk stierf hij evenals Goedaert aan de gevolgen van de
pest. In 1668/1669 overleden veel inwoners van Middel
burg aan de gevolgen van deze ziekte gedurende de laatste
grote pestepidemie in Europa, die vanaf december 1664 in
Engeland woedde. Mede als gevolg van de Tweede Engelse
Zeeoorlog (1665-1667) trof de pest ook Zeeland en de
Nederlanden.
Het is nauwelijks voor te stellen onder welke verschrikke
lijke omstandigheden de bevolking leefde tijdens een pest
epidemie. De situatie in Middelburg moet vergelijkbaar
geweest zijn met de gebeurtenissen in Londen tijdens de
pestepidemie aldaar, waarvan Samuel Pepys in zijn dag
boek een aangrijpend ooggetuigeverslag uitbrengt.
Op 21 april 1670 werden de door Fierens nagelaten boe
ken verkocht. Dit werd in een advertentie in de Oprechte
Haerlemse Courant van 5 april 1670 als volgt aangekon
digd:
'Op den 21 April sal men verkoopen de naergelaten Boec
ken van Jaques Fierens, in sijn leven Boeckverkooper tot
Middelburgh in Zeelandt; bestaende in veelderhande Fa-
culteyten en Talen: waer van de Cataloguen te vinden zijn
tot Amsterdam by I. van Someren, in den Haeg by H: Gael,
tot Rotterd: by A: Leers, en te Middelb: by I: Mertens.'
t '~"j of regt- gebruik dei
'JVLeiiwhjks vcrtricértr
-■fcA daar
lillli i iiiliiiliiii iilUk i'