Activiteiten buiten de krant
Maar ook als redacteur zelf; bijvoorbeeld in de Zierikzee-
sche Nieuwsbode van 5 oktober 1917, waar hij oproept
om het Centraal Israëlietisch Krankzinnigengesticht te
steunen. En zo ook bij een oproep tot ondersteuning van
joodse vervolgden uit Rusland; een oproep in de Zierik-
zeesche Nieuwsbode van 21 november 1905.
Andersom gebruikt hij zijn positie als hoofdredacteur
van de krant om in een ingezonden brief zijn geloofsge
noten op te roepen in actie te komen naar aanleiding van
de watersnood in Zeeland van 1906, die in het bijzonder
het eiland Tholen zwaar heeft getroffen. Op Schouwen-
Duiveland waren voor zover bekend geen slachtoffers te
betreuren. 'Men moge ons Joden van veel betichten, zij
zijn een erkentelijk volk. Laten wij dat, nu Zeeland door
een watersnood geteisterd is, opnieuw bewijzen.'27
En het is natuurlijk heel bijzonder om het verslag in het
N.I. W. te lezen van de Bar Mitswa viering van zijn zoon
in 1916. 'Zierikzee, 14 Augustus. (Niet van onzen gewonen
correspondent). Verstreken Sjabbos was het in onze syna
goge ongewoon vol. De mannenplaatsen waren dicht bezet,
en ook op de vrouwengalerij waren de zitplaatsen bijkans
allen ingenomen. Wat onderscheidde deze Sjabbos van de
andere Sjabbosem? Was het misschien, omdat het Sjabbos
Nachme (zondag genoemd naar Jesaja 40:1-26. 'Nacha-
moe, nachamoe ami!' 'Troost, troost, Mijn volk.') was? In
geenen deele. De reden was, dat een kleinzoon van wijlen
den opperrabbijn, dr. Jacob Frankel zl., Sjabbos Barmitswo
werd, en de geheele Seddre zou laïnen, en dat met het oog
daarop familieleden en vrienden van den Barmitswo waren
overgekomen Een voordeel van het hebben van con
tacten, want zou het verhaal gepubliceerd zijn als Frankel
niet...?
Met het bovenstaande verslag in gedachten is het heel wel
mogelijk dat hij in zijn eerste Brieven uit Zierikzee, van 1
november 1900, over hetzelfde ritueel heeft geschreven.
Een van de handelingen, bij een Bar Mitswa feest is name
lijk het voorlezen van een stukje vooraf bestudeerde tekst.
Het is een lang citaat maar zeker de moeite waard: 'Toen
ik nog jong was, moest ik bij zekere familie-gelegenheid
een toespraak (ze was mijn eerste) houden. Meester had ze
voor mij opgesteld, ik had ze van buiten geleerd, en mijn
oudste zusje had zich een dag vóór het feest nog overtuigd,
dat ik haar op mijn duimpje, zonder een oogenblik zelfs
te haperen, van buiten kende. En jawel, op den dag van 't
feest, toen familieleden en genoodigden in de feestzaal bijeen
waren, en ik met zusje aan de hand in hun midden ver
scheen, om het toespraakje te houden, waarvan zij, zooals
zij zeiden, reeds zooveel hadden gehoord, toen bracht ik het
niet verder dan tot "Waarde Feestgenooten". Ik was geheel
en al de kluts kwijt, ik was de toespraak, die ik weken van te
voren met zooveel zorg van buiten had geleerd, en die ik nog
gisteren voor mijn zusje, zonder een oogenblik te hokken,
had opgezegd finaal vergeten.'
In één geval haalt Frankel als Brinio ook het N.I.W. Het is
ook het meest duidelijke geval van beïnvloeding tussen de
redacteur en de mens Frankel. Op 15 augustus 1902 wordt
een deel van zijn '(Brinio-)Brieven uit Zierikzee' geciteerd.
De aanleiding is het regeringsbesluit om de verjaardag van
de koningin, die op zondag valt, om religieuze redenen op
maandag te vieren. Hij wil dezelfde uitzondering hebben
voor joodse soldaten die op de zaterdag vooraf deel moe
ten nemen aan de Koninklijke verjaardagparade ter ere
van Koningin-moeder Emma. Brinio stelt dat 'De betrok
ken Minister had kunnen weten, dat de sabbath voor den
geloovigen Israëliet zekerlijk dezelfde beteekenis heeft als
de Zondag voor den geloovigen Christen.' Er moet paal en
perk worden gesteld want de risico's zijn groot. 'Wat heden
den devoten Israëliet te beurt valt, kan morgen in een
anderen vorm ten opzichte van den vrijzinnigen Protes
tant geschieden. En zoo het tijdstip daar is, dat de anti
revolutionairen zich sterk genoeg voelen om het bond
genootschap der Katholieken te kunnen missen, welken
waarborg bezitten deze dan, dat zij in hunne godsdienstige
gevoelens ten volle zullen geëerbiedigd worden.'
Bij andere zaken trekken de journalist Frankel en de
brievenschrijver Brinio ook gezamenlijk ten strijde. Twee
voorbeelden die dit illustreren zijn de niet aflatende aan
dacht om tot een eilandelijke waterleiding te komen en de
landelijke strijd voor een premievrij staatspensioen. Zowel
in brieven als in hoofdartikelen komen ze regelmatig aan
bod. Beiden worden tijdens het redacteurschap van Fran
kel niet gerealiseerd, en dat heeft hem met diepe droefheid
vervuld'.28
Een andere bijzondere situatie had zich in 1910 kunnen
voordoen. Het risico op belangenverstrengeling. Op 8
september 1910 laat de liberaal jonkheer J. R. R. de Muralt
weten zijn ontslag te nemen als raadslid van de gemeente
Zierikzee. De verkiezing voor diens opvolging op 9 de
cember gaat tussen A. Timmerman en A. Frankel. Bij zijn
kandidatuurstelling komt Timmerman met 29 namen;
Arthur Frankel met 62. De uitslag van de verkiezing is
voor Frankel teleurstellend: Hij krijgt 333 stemmen maar
de antirevolutionair A. Timmerman krijgt er 418.29 Hij
verliest dus. Maar stelt u zich eens voor; een journalist in
de gemeenteraad! Wie moet dan de verslaggeving doen?
En wat dan te doen, Brinio? Er lijkt hier sprake te zijn
van enig opportunistisch gedrag. Voor Timmerman is de
uitslag in ieder geval het begin van een jarenlang raadslid
maatschap en vanaf 1930 tot 1936 wethouderschap.
De lijst van lidmaatschappen, functies en activiteiten is
lang en divers. Zonder uitputtend te willen zijn volgt hier
een overzicht. Arthurs naam komt voor bij de Maatschap
pij van Nijverheid Departement Zierikzee (1903-1909),
sociëteit 'Ons genoegen' (1908), afdeeling Zierikzee van
Volksonderwijs (1913), vereeniging 'Tot Nut en Genoe
gen' (1901-1919), de Neutrale Middenstandsvereeniging
(1915), de Vereeniging tot bevordering van het Vreemde
lingenverkeer (1901), de vereeniging Zierickzee (1911-
1912) en de Zierikzeesche ijsvereeniging (1913). Daarbij
was hij voorzitter van de Bond voor Staatspensionneering
afdeeling Zierikzee. Het penningmeesterschap en secre
tariaat vervulde hij voor de Liberale Kiesvereeniging. Met
