Zeeuws-Vlaanderen
Project Zeeuws-Vlaanderen
M'nstikje
het Dorpshuis van Renesse op donderdag 13 april. Eerder
die dag was Teun in familiekring op de begraafplaats van
Renesse ter aarde besteld.
Teun is niet meer Wij zullen hem vooral als een betrok
ken vriend heel erg missen en wensen Rie veel sterkte toe.
Ook namens de Dialectwerkgroep-Noord
en de Wetenschappelijke Commissie,
Pau Heerschap.
Ieder kwartaal komen de leden van dit project een mid
dagje samen in Biervliet. Bijna altijd zijn er enthousiaste
medewerkers uit zowel Oost- als West-Zeeuws-Vlaan
deren. En wat doen die deze middagen? Meestal zijn
er redacteuren van het Woordenboek van de Vlaamse
Dialecten (Gent) aanwezig die ons van de laatste nieuwtjes
voorzien. De laatste keer vertelde bijvoorbeeld Pauline
Van Daele, afkomstig van Maldegem, over de automatise
ring van de vragenlijsten. Zij liet kaartjes zien, waarop ook
de antwoorden uit ons gebied zijn verwerkt. Altijd leuk
om je eigen antwoorden in een groter geheel, namelijk
heel Vlaanderen, te zien. Je bemerkt dan dat onze dialect
woorden niet bij de grens ophouden, maar zich eigenlijk
niets van landsgrenzen aantrekken. Soms lopen de dialect
woorden door tot in Noord-Frankrijk.
Na de pauze vullen we meestal de nieuwe vragenlijst uit
Nehalenia samen in en dat gaat gewoonlijk met de nodige
op- en aanmerkingen gepaard. Daarna sluiten we de
bijeenkomst gezellig af en gaan we met een goed gevoel
naar huis. Wil je ook eens zon bijeenkomst meemaken?
Dat kan. Hartelijk welkom, ook al kom je uit een andere
Zeeuwse regio. Laat het de secretaris wel even vooraf
weten.
De eerst volgende bijeenkomst is op donderdag 22 juni,
14.00 uur, Trefpunt.
Den Belsen brander
Dit verhaeltje speelt z'n eigen afin de jaeren twintig van
de vorigen êêuw. M'n opa was landerrebeier. Ieder jaer in
oktober ver'uurden ie z'n eihe vö 'n jaer an 'n boer. Soms
wier dat vö jaeren verlengd, ma soms duurden de liefde mar
'njaer, niet in 't minst deur toedoen van m'n opoe die a nie
op d'r mondje gevalle was, mar ok nie gediend was van de
avances van sommige boeren in ruil vo bepaelde privileges.
Mee regelmaet konde de schaemele bezittingen op 'n drie-
wielskarre worre gelaeje en wier er ver'uusd nae n anderen
boer, soms in de buurte op 't eiland Tholen, mar ok wel
varder weg nae Flupland of West-Braebant. Dit kwam
mede deur de reputaosie die a mun opoe ao om de êêrder
genoemde redenen die onder boeren rondgieng op beurzen
en verjaerdaegen.
Zo dee et z'n eihe weer es voor dat Lin (Leen) en Lina ver
gezeld van m'n toen nog kleine tante de reize nae Flupland
moste onderneme. Bie de boerderiëe van de desbetreffenden
boer stieng 'n zogenaemd errebeiersuusje. 'n Klein uusje, net
gróót genogvo 'n k'lein 'uusouwentje.
Bie ankomst wier d'r eerst flienk schööngemaekt, gepoest
mee water en groene zêêpe, de muren gewitkalkt, 't uusou-
wen op z'n plekke gezet, de bedden opgemaekt enzovoort.
Opoe en opa adde hulp van een broer van opa die a meege
reisd was.
Êên van de leste handeliengen was het op'angen van de
peterolielampe, opoes trots, een zogenaemde Belsen bran
der. Aoles keurig an de kant, zei opoe da ze nog even nae
t' durp gieng om wa boodschappen want d'r was niks meer
in 'uus. Tante wier op zolder in d 'r bedje geleid en opoe
dee d'r mantel an. 't Verdoenkerten a 'n bitje, dus ze gieng
opschiete. De mannen namme 'n paer borreltjes en stakke de
lampe an. Overmand deur moeiigheid en de borreltjes viele
ze in slaep.
Opoe wier opg'ouwe op 't durp want ze kwam nog een paer
bekende tegen van 'n eerdere emigratie nae Flupland en ja,
dan mo je natuurluk biepraete, ee.
Inmiddels was de lampe ieselijk gaen stome. Dat wil zegge,
waerschienluk iets te ööge afgesteld mee as gevolg 'n vettige
roetachtige röökZwarte vlokken zweefden deur de kaemer
en zetten z'n eigen overal op vast.
Op alle schööngemaekte spulletjes, op de witgekalkte muren,
ja zelfs op de gezichten en neusgaeten van de slaepende
gebroeders.
Toen kwam opoe tuus. Nou, die is bekan in d'r ööd geworre.
Gauw ei ze die vinters wakker gemaekt, het trapje opgevloge
om te kieken bie tante die a gelukkig niks overkomme was
en ei ze vervolgens êêl Flupland an mekaore gevloekt en
geschrêêuwd en bin ze gedrieën, bie 't licht van 'n anmer-
keluk laeger brandende lampe overnieuw begonne mee
schöönmaeken. Tot diepe in de nacht...
Nae twee jaer en de komst van m'n moeder was 't weer over
en wier d'r gerepatrieerd nae Pofelie op Thole.
Jaap Murre, dialect Poortvliet.
