De Zeeuwse familienaam Dieleman in de kijker
Nehalennia najaar 2017 nr. 197
Wat betekent de naam?
Enkele naamsvermeldingen in
Zeeland
Zeeuwse bijzonderheden
Bekende Zeeuwen met de naam Dieleman
13
De familienaam Dieleman werd in de volkstelling van 1947 1.140 keer genoteerd in Zeeland. Het is daarmee de op één na
meest frequente naam in de provincie. De nummer één in Zeeland is De Jonge met meer dan 2000 naamdragers, de num
mer drie is Dekker met 1.127 naamdragers. Ook in 2007 komt de naam nog meer dan duizend keer voor in Zeeland op een
totaal van 1.681 vermeldingen. Waar komt de naam Dieleman vandaan?
Veronique De Tier
De naam Dieleman is een afleiding van de
Germaanse voornaam Theudilo, waarin het
element theud- correspondeert met ons woord
diet 'volk'. De uitgang duidt een verkleinwoord
aan. De oorspronkelijke betekenis van de
naam - in het begin een voornaam die pas la
ter als onderscheidende familienaam gebruikt
is - moet 'dapper of machtig onder het volk'
geweest zijn. Deze Germaanse voornaam is
ook nog blijven leven in bepaalde voornamen:
Diederik, Thierry, Dirk zijn daar voorbeelden
van. Ook de Griekse naam Teutamides vindt
zijn oorsprong hier.
Volgens Frans Debrabandere, auteur van het
Woordenboek van de familienamen in Zeeland,
is er ook nog een andere verklaring mogelijk.
Ook die gaat terug op een voornaam. Diele
man is in dat geval een afleiding van Dielis, een
naam die afgeleid is van een Brabantse naam
Gielis. Deze namen vinden hun oorsprong in
de voornaam Egidius.
Zoals we weten, zijn familienamen pas of
ficieel vastgelegd in 1811, maar lang daarvoor
werden in bepaalde regio's de familienamen
al erfelijk. De Oost-Zeeuws-Vlaamse tak van
de Dielemans zijn volgens onderzoek van In
niger afstammelingen van Petrus Dieleman, die
geboren is in Wachtebeke in 1591. Hij was ge
huwd met Johanna de Stoppelaere, ook geboren in Wach
tebeke in 1594. Hij was de zoon van Jacobus Michielzn
Dieleman. Eerste dateringen zijn niet altijd absoluut en
kunnen bijgesteld worden afhankelijk van nieuw gevonden
documenten. Ze geven wel een inzicht in het voorkomen
van bepaalde namen in die periodes.
Dieleman is een typisch Zeeuwse naam en komt vooral
voor in Oost-Zeeuws-Vlaanderen. Op de verspreidings-
kaart van de familienaam van 2007 is te zien dat de naam
het frequentst is in de gemeente Terneuzen. In 1947 komt
de naam meer dan 885 keer voor in Oost-Zeeuws-Vlaan-
deren (dat is ruim 75% van het totale aantal Zeeuwse
Dielemans).
Dieleman 1.681 personen
101 - 250
251 - 500
1000
1001 - 2500
www.cbgfamilienamen.nl
Er zijn in Zeeland uiteraard heel wat personen met
de naam Dieleman. Enkele ervan staan ook in de
Encyclope 'bekend bestuurder die zich als advocaat in Mid
delburg vestigde in 1899. Hij was lid van de Gedeputeerde
Staten tot 1944. Piet Dieleman is geboren in Arnemuiden
in 1956. Hij is een veelzijdig beeldend kunstenaar. Hij had
zijn eerste solo-expositie in 1981 in Galerie 't Venster in
Rotterdam. In 1982 won hij de Aanmoedigingsprijs voor
Jong Zeeuws Talent van de provincie Zeeland en in 1983
de Van Bommel van Dam Prijs. Hij kreeg ook enkele werk
beurzen. Een van zijn werken staat in de luchthaven van
Schiphol.
We blijven bij voornamen met een P. Peter Dieleman is
