Die gwoen aa"n tijd!
en/of het gebruuk daè a het woord mie saemenviel. Noe
mae es een paer voorbeelden.
Scheuteldoek is een moai woord mae nie vergete. Het staè
bovenan in de lieste van moaie Zeêwse woorden. Ruge-
soat, koppespinder, hosternokke, katievig bin aol moaie
woorden, mae nie vergete. Op merote gae, is een moai
woord dat a je nie vee mi oart, mae nog goed bruukbaer is.
Me gae op merote: me gae d'r op uit. Wellicht wordt het in
Zeêuws-Vlaandere nog wè gebruukt.
Daè komme ok uutdrukkingen binnen die a 'k nog noait
ehoaren ao. Bijvoorbeeld 'dan vaol je mie je piester in t
stróó'. Wie kan daè klaer'eid over geve? Is het familietaai?
Een andere leuke uutdrukking was 'die staè nog a kort an
de griffel'. Ik een vermoeden van de beteêkenisse, mae ik
wachte de reacties mae es af. A je 't weet mag je het zegge.
Een woord dat a 'k nog noait ehoaren ao was kulekot
voe gevangenis, de nor of de bak. Een kotje onder het
gemeêntuus voe een opgepakte dronkaerd, landloper of
ruziezoeker. Dat woord kunne me nog wè gebruke, oewel
a je d'r tegenwoordig noait mi van oart da ze mensen in t
kot steke. Dan mó je a zowat een moord epleegd voe a je
mag gae zitte.
Lure en schoere bin woorden van op 't randje. Jonge men
sen gae om luiers of pampers. Luren, mie de herinnering
an het uutwassen van poepluren, wor weinig mi ezeid.
Schoere is ok een twufelgeval. Zelf gebruuk ik het nog
volop. Mae of a de fysiotherapeut nog schoeren masseert,
betwufel ik.
Woorden voe daegelijks gebruuk were: garre (kier), dao-
ken (straks) en een eêle goeien vond ik 'een kommetje kof
fie'. En dan gaèt het natuurlijk om het kommetje. Beschei
denheid siert de Zeêuw en dat is t'r een prachtig voorbeeld
van. Gin komme, nie het modieuzere kopje, mae een
kommetje.
Een eimelijken voe een stiekemerd liet het belletje ok
rienkele. Of stiekemerd precies angeeft wat a t'r mie een
eimelijken bedoeld wordt, weet ik eigenlijk nie. Nog wat
vondsten.
Reekje voe een rijtje, ieversten voe ergens, (in-)strieke voe
smaere, snerke is schrijnen, smoe of smie voe soepel of
smeuïg, kortbrak voe bros, breekbaar. A je joekte eit mó
je krauwe en bleinen dat bin blaeren op je voeten of op je
duum a je d'r op eslogen eit.
Ko Kodde uut Eintjeszand maekt'n een recept voe stamp
pot mie een eêleboel van die min of meêr vergete woor
den. Recept voe stamppot van peeën en juun: de peeën en
de juun in stikken snieë en koke in waeter toet a ze zochte
bin; afgiete en uut laete lekke in 't stremien. Dan stamp je
ze tehaere mee de gekookte aerepels toet a de stamppot zo
smie is dat 'n zonder vee te knauwen nae binnen kan slie-
re. Lei wè de schele op de panne om het werm 't ouwen.
Dudelijk of nie? Zó ja, lang dan een zootje petaoten uut de
kelder en peeën uut d n óóp en eet smaekelijk..
Ak azjuu nog is trug pês on djien tijd dak nog ne krabbe-
koker was van un jour of twolf. Da wunde kik in un don
kere zandstraat wor agge in 't achterjor amets tot aon ouw
knoesels deur de moor most. Dan ist da nou toch ammel
veel anders gewurren, maar ik dink er nog dikkels aon. Da
was die gewoen aan tijd. Maor 'k zou toch vouren a ta nog
terug most kommen.
We speeldemen den nog mi merrebols en mi kalleboeze of
mi un nonne. En de meskes die aon een spring-tao of nun
dialbolo.
Mi vodder, djien dzempeljêr die etter wa vur gedaon da
kudde wel pêzen mi drê van die snotneuzen op de grjuute
school en da nog jiênen bij de kakketuutskes, ja da wazze
kik. De nog een paar jour mi d'n urs gereen en uk nog
lank kloddegourder gewist. Mar 't mjieste et ei gedaon op
de baon, den deet ei agossie mi klêngesmê lek as nestelin
gen, aate spellen, rekkers, stekskes, sljuuvers en ammel zju-
ken spel. Da rwoeden eij ammel mar tjuup in zin bazasse.
I ed uk nog mi gjernort geleurd, mar da liep schjief af. Gi
kun wel pêzen; e siekten gjêren en den ljuupte nei hjielen
dag te spuggelen en de toebaksap ljiep van zijn kaoken. Ei
reej toen mi nu kruiwagen van éigen mi een ansjiel en dê
roop tei krekels en gjernort en ei a gjein krekels. Eij ed uk
nog 't zondags op de baon gewist, dê leurden eij mi ammi-
vellen. Mar da brocht uk ni veel op en eij docht 'k gon tis
preberen mi pielekekaat vur een paor senzen.
Ak da ammel, dejuu, nog es bepês, den eij mi vodder dor
wa vur gedaon om ons wezen open t aan!
Dialect van Heikant, Leon Herrewegh
Heikant is een woongemeenschap langs de Belgische grens,
onder Hulst. In de beantwoording van de vragenlijsten staat
er dan meestal: ZVO-Zd wat betekent: Zeeuws-Vlaanderen
Oost, het zuidelijke deel. Niet zo eenvoudig te begrijpen en
zeker niet om te lezen. Daarom geven we hier de vertaling.
Die goede oude tijd! Die goede oude tijd!
Als ik zo nog eens terug denk aan dien tijd dat ik nog een
ventje was van een jaar of twaalf. Dan woonde ik in een
donkere zandstraat, waar je in het najaar soms tot aan je
enkels door de modder moest. Dan is dat nu toch allemaal
veel anders geworden, maar ik denk er nog dikwijls aan.
Dat was die goeie ouwe tijd. Maar ik zou toch niet willen
als dat nog terug moest komen.
Wij speelden dan met knikkers en stuiters of met een tol.
En de meisjes die hadden een springtouw of een diabolo.
Mijn vader, dien arme man, die heeft wat meegemaakt,
dat kan je wel begrijpen met drie snotneuzen op de lagere
school en dan nog eentje op de kleuterschool. Ja, dat was
ik. Hij heeft nog een paar jaar met de malle jan gereden en
ook nog lang voddenboer geweest. Maar het meest heeft
hij geweest op de baan. Daar verkocht hij kleine huis
houdelijke benodigdheden, zoals veters, houten spelden,
elastiek, lucifers, en allemaal van zulk spul. Dat deed
hij allemaal maar samen in zijn tas. Hij heeft ook nog met
garnalen geleurd, maar dat liep slecht af. Je kan wel begrij
pen. Hij pruimde graag en dan liep liep hij de hele dag te
spuwen en de tabakssap liep langs zijn wangen. Hij reed
toen met een kruiwagen, vanzelfsprekend met een draag
band over zijn schouders en dan riep hij: 'Kreukels en gar
nalen.' En hij had geen kreukels! Hij is ook nog 's zondags
op de baan geweest. Dan ventte hij metMaar dat bracht
