Uit de regio's
M'n stikje
Op donderdagmiddag 8 februari kwam de werkgroep van
het Project-Zeeuws-Vlaanderen bij elkaar in Biervliet. Het
was in de week, dat het ziekenhuis in Goes extra bedden
moest inzetten vanwege de heersende griep in Zeeland. In
Biervliet hadden we daar niet zoveel last van. Er was weer
een goede opkomst.
Uit Gent waren afgereisd de onderzoekers Roxanne Van
den Berghe en Veronique De Tier. Waar hielden we ons
die middag vooral mee bezig? Roxanne is bezig met een
digitale aflevering van de woning, met alles erin en erbij.
Ze liet ons daar een aantal interessante kaarten van zien,
waarop de Zeeuws-Vlamingen veel aanvullingen gaven.
Dat is natuurlijk altijd gezellig en dat geeft een heleboel
discussie.
Roger Blaakman, een van onze werkgroepleden bracht een
illustratie mee van de kuip, waarover in de vorige afleve
ring al sprake was. De beuterbak. Die was al eens uitvoerig
besproken in een uitgave van het Woordenboek van de
Vlaamse Dialecten.
Ook onze oud-voorzitter reageerde op het artikel in de
vorige Nehalennia. Zijn bijdrage is opgenomen onder de
rubriek Varia.
Ambtenèren
Over ambtenèren wor dikkels nie erg positief gedocht.
Vasten dienst, vasten èrmoe, zeien ze vroeger wel 's. En
grappen as: Weet j ie oe een ambtenèr knipoogt, Dan doet
ie eên oöge open. Of: weet j ie het verschil tussen een stik
out en een ambtenèr. Out werkt. Allemao nie zoo netjes
naotuurluk, maor het illustreert het eênigzins negaotieve
imaogo van de ambtenèr. Ik dienk persoönluk dad de
meêste ambtenèren best wel ard werken en daovoo ook
een fassoendluk salaorus moeten kriegen.
Mao waorom begin ik dao noe over. Omdad ik vorige
weêke een droom ao over ambtenèren. En van wad ik
noe gaon vertellen is geên woord gelogen. Ik was as jonge
ambtenèr op een ministerie gaon werken. Ik kwam d'r
a gauw achter da ze dao eêmao niks te doen aoden. M'n
baos zei dad ik m'n eigen dao nie druk over most mao-
ken en net moest doen as de rest: een bitje achter een
buroo zitten, af en toe een mapje verleggen en geregeld
mee een een paor papieren in j'n and op bezoek bie een
andre afdeêlieng wao z'ook nik s te doen aoden. Tweê
diengen most ik goed omtouwen: nooit m'n jas opangen
op de plekke van m'n baos, den eêste kapstok van 't rijtje
en nooit wegloópen as je as lesten op de afdeêlieng was,
wan dao zou misschien ooit wel 's een telefoontje kunnen
kommen. Dad èn ik in m'n droom nie meegemaokt. Eén
keêr en'k echt gewerkt. Dao was een nieuwe secretaresse
gekommen en die wou d'r komst vieren mee een bor
rel aon 't ende van de dag. Nie zoo bizonder wan borrels
aoden we geregeld. Gao maor 's kieken of je die nieuwe
juffrouw kan elpen, zei m'n baos. Ik gieng nao d'r toe en
zag da ze ongepelde gornaut op toastjes aon 't leggen was.
Die en'k toen maor 's voo d'r gepeld. Ik was blieë dad ik
eindluk iets nuttugs te doen ao.
En toen wier ik wakker. Ik kon dit verhaol letterluk aon
m'n vrouwe vertellen. Die viel ost uut bed van 't lachen.
En a jie as man je vrouwe nog voo dad d'n dag goed en
wel begonnen is a kan laoten lachen, dan moe je da zeker
doene.
En jao: droómen bin bedrog, mao de zottigheid die a je
droomt moe naoturluk erges vandaon kommen. Wao van-
daon: joöst mag het weten. Misschien wel omdad ik weer
's een brief kreeg van de belastiengdienst, mee de mede-
debeng da ze me binnenkort een brief giengen schrieven.
Volkomen nutteloos en pure verspilheng van belastieng-
geld. Je zou d'r van gaon droómen.
Middelburg, november 2017.
Jan Lauret.
12
Nehalennia voorjaar 2018 nr. 199
Volkskunde
Voorjaerswerkzaemheden in 't hof
Vanuut 't raem van mijn achterkaemertje kiek ik uut op 't
hof. 't Is 'n gróót hof van zóó'n 2000 m2. Dat was nóo-
dig, want vroeger moste in Ouddorp uut zóó'n hof de
opbriengst van de producten de rente en de oflossieng van
de hypotheek jaerlijks kunne opbrienge. 't Hof wie móói
begrènsd deur 'n hoagte, zóó'n typische zandwalle, óóit
ontstóó als depot van ofgegraeve aerde om duchter bie 't
grondwaeterpeil te kommene.
Ja, 't hof was vroeger heilig. Vrachten mis wiere d'r in
'esleept. De gewassen moste als 't waere de grond uut-
borste. In elk seizoewn begon de cyclus wêêr: misse, spitte,
pote, zaoie.
Die hoven waere haest allemaele zandgrond. In tegenstel-
lieng toet kluigronden wiere die zandgronden in 't vroege
voorjaer omme'espit of mit 'n paerd omme'eploegd. Klui
gronden waere al vóór nieuwjaer eploegd.
Móói was dat altied as op de zwarte grond achter de ploeg
'n zwèrm wipstaerties (kwikstaartjes) neerstreek om uut de
grond de insecten op te pikkene.
't Eerste wiere de selotten op rijen 'epoot. 't Was altied
'n soort wedstrijd wie de êêrste hao. Daerna gienge de
poters van de aerpels de grond in. Laeter wiere d'r dan nog
bloompjes ezaoid of epoot voor zaedleverieng op contract.
In meie wiere de selotten uut'edae in dan gieng ie dêêr mit
speculere op de beurs, die ielke dunderdag in hotel Akers-
hoek 'ehouwe wier. De vraeg was dan altied: 'Wat doewe
de selottten van de weeke?' Dat betekende: 'Welke prijs
de kilo deze week?' As de selotten d'r uut waere wiere d'r
onmiddellijk mit de groewn/róóie pootstok sperciebóónen
'eleid. We hè wat bóónen 'eplokt voor de veilieng! Oak
augurken voor de firma Luyks wiere d'r in 't hof'eteeld.
't Leste wat in 't hof verbouwd wier voor de verkaop waere
bruune bóónen.
Vaoder was intussen 86 in hie kon 't niejt mêêr biehouwe.
Hie hao ze zelf nog wel eleid.
Noe kwam op 't mien neer.
De vuulte groeiende intussen al tot heuphaogte.
Mit moeite kon ik twêê ruitersbóónen bie mekaore
schreute.
Anton Brêên, van Tine van Duinkèrke is ze mit z'n pleis-
terkleurige dorsmesien nog weze dorse.
De aore hofeigenaers uut de buurte kwamme belangstel
lend kieke. Wat ik 't aore jaer ging verbouwe, vrooge ze.
Wilde planten zei 'k, want ik hao in m'n hood om d'r 'n
soort heemtuun van te maekene.
"Veredelde vuulte", zei d'r êên mispriezend.
De bruune boonen kon 'k an de straetstêênen niejt kwiet.
Gêên hond woe ze hè.
Toe hè 'k ze mar an de inzaemelieng voor Polen eschonke.
't Jaer dêêrop hao 'k 'n kilo wilde plantezaed ekocht voor
f. 375,-. Ik dust tegen gêên mènse te zèggene dat 't zoevel
ekost hao.
'Vuuftig gulden, loog ik.
Ze verklaerende m'n nog voor gek.'
Toet op d'n dag van vandaege is 't nog altied 'n netuur-
tuun, mit vievers in 'n half wilden tuun, mit 'n hoage
Een deel van de werkgroep tijdens de pauze
De boterbak staat op de vloer, naast de karn
sa-t5
Snêêuwklokkies, vroeger februaorigekkies 'enoemd