G.A. Brederode 'De klucht van de meulenaer' in
't Ouddurps
De klucht speelt z'n eige of rond 'n standardmeule buten
de poorte van Leiden.
't Draoit om vier personen: Slimme Piejt, de meulenaer,
Aeltje Melis, z'n vrouwe, Jóóst, de meulenaersknecht in
Trijn Jans, 'n wuufie uut de stad.
Hóórt hoe 't begint.
Trijn Jans heit d'r eige rotelaope om nog voordat de poorte
dicht goot binne de stad te wezene. 't Zwêêt laopt langs d'r
snuut. Mar jammer voor heur, de poorte is net dicht. Hoe
noe? Ze heit gêên kennissen in de buurte, wêêr ze de nacht
kan deurbrienge. In 'n herbèrge meschien? Mar nêê, dat
binne allemaele hoerekotten. Bute bluve slaepe? Oh, nêê,
dat is veels te gevaerlek. Ze weet d'r eige gêên raed!
Slimme Piejt is bie de meule bezig, 't Heit diej'n dag vres-
elek te kêêr egóó. 't Is ruig weer eweest. Mar tegen d'n ae-
vend is de wind wat góó ligge. 't Heit diejn dag zóó harde
ewaoid dat 't duuvekot zelfs van de meule nae melêêgen
ewaoid is, mar Jóósje de knecht heit 't nog kunne opkal-
lefaotere.
Dan woordt 'n an'esproke deur Trijn Jans. Ze vraegt of ze
niejt bie heulie de nacht zou kunne deurbrienge, want ze
is zóó benaauwd. D'r laopt zoevel kwaed volk rond! Mit 'n
stoel zal ze al genoegen neme. Piejt voelt 'r gelieke al voor.
Hie is zelfs enhousiast. Hie ziejt wel dat 't 'n knap wuufie
nannnM
Nehalennia zomer 2018 nr. 200
uut de stad is. Hie zal 't an z'n vrouwe Aeltje vraege. Heur
vindt 't goewd. Trijn nae binnen in ze maekt 't Aeltje ge
lieke al 'n comliment: wat is 't vrêêd schóóne bie je! Alles
blienkt as 'n schallebieter. Hei j' aok kinders? Ja, die spele
buuten in in de meule. Hoe oud is d'n jongsten?
Die is noe al wêêr haest twêêjaer, mar as 't zóó deurgööt
zulle d'r wel gêên mêêr biekomme;k glaove dat m'n man
d'r niejt mêêr zóó geschikt voor is. Die 'drienkt' veels te veel
Tebak in ze zégge dat 't dan opdraogt. Bovendiejn, zeit Ael
tje, leit 'n z'n eiers verlore, net as 'n koekoek. Trijn zeit dan,
dat 't bie heur niejt veel aors toegóót. Heur man is voor
heur aok niejt zoevel mêêr waerd. Mar dat ligt mêêr an 'n
knappe jonge diejnstmeid die in huus is.
In diejn trant kabbelt gesprek dan nog wat deur. Ze hè 't
onger aore over de escapades van 'n wellustige jonge buur
man.
A.Mar wêêrvoor dan
TJ.Voor iejtewat wêêr dejonges uut nieuwsgierigheid 'n
vrouw'ie voor trouwe.
Hêêrekesmènsen! Hie heit zóó lange bie mien an'ehouwe
Dat ik 'n 't mar toe'ezied hè, in we hè toe of'esproke
Dat 'n, as de kaerse uut was, bie mien wat uut zou komme
spoke.
Kom mar hier moewdertie, dan za 'kjoe m'n doek 's om-
mehange,
Doewt deze mantel mar an in göót op deze stoel zitte.
Dan kan 'n zonger zonge z'n hêête lust verkoewle.
Want ik houwe te veel van m'n eige man om die te bedrie-
jgene
Injoe kan noe zoevel zoewtigheid van z'n kriege as ie mar
wil.
Even laeter mot Aeltje 't eten klaermaeke in de kinders op
bédde lègge. Piejt is noe mit Trijn allêêne. Hie perbeert
om die nacht wat mit Trijn te regelene in Trijn heit d'r wel
óóren nae, mar ze ziejt nog te veel bêêren op de wegt, want
hier ziejt ze gêên gelegenheid. Piejt stel d'r gerust:
P. NiejtGenoeg, ik weet wel raet:
Azze m'n stakkies egete hè, zal ik zégge dat m'n wuuf nae
bédde göót
In dat ik nae de meule góó, om vannacht nog wat te mae-
lene,
In as dan de kaerse uut is, da 'k dan nog nog slokkie komme
haele.
Hóór ie't goewd Trijn Jans? Góó joe dan op die stoel bie de
deure zitte
In azzie dan mien hóórt hoewste ofkuche, bedienkt dan
Piejt stóót d'r voor.
Riesjoe dan stille'ies op in doewt dan zachies ope.
Dan zal ik je wel bevredige, zóó mag ik hope.
TJ. Ik weet niejt hoe ik 't anlègge mot, ik bin te benaauwd.
P. Heit er schijt an, niks an de hand, m'n wuufslaept zo vast
as 'n paerd!
Trijn sputtert nog wat tegen, mar Piejt zeit:
P. Ik zal 't wel klaerspele, zeker, zeker, 'n bee'ie op z'n boers.
Oh gut, wat zullen m'n! Wat zullen m'n! Ik woe dat't al
nacht was!
Tr. Ik weet niejt wat ik zégge mot, ik woe da 'k as schild
wacht al op wacht zat
Even laeter góót Piejt nae buten. De twêê wuufies bluve
saeme achter. Trijn kriegt bloewd voor 't harte in vertelt:
TJ. Hóór 's Aeltje Melis, luuster kind, zetje óóren mar 's
goewd ope:
Zöójuust toe 'k mit je veint allêêne was, toe vroog mien iej
tewat
Zóó heftig, da 'k 'n mit gróót geweld niejt van m'n lief kon
houwe.
A.Trijn Jans klêê mien mar an zööas ie 't wil in gööjoe mar
op mien bédde ligge.
Wees niejt bezurgd, ik zal wel zóó stille as 'n muus op die
stoel hange.
In dan zal ik die vreemde veugelaer wel in z'n eige strikken
vange.
TJ. Je mot ope doewe as ie hóórt hoewste ofkuche, óór. Noe,
adieu, goeje nacht.
A. Weltruste, draom mar lekker Trijn Jans, goeie nacht.
Dan zal ik hier mar 's lekker góó zitte. Hola, êêrst de kaerse
nog uutblaeze.
In noe mar rustig ofwachte in stille weze, in vooral niejt
raeze.
Alles is rustig. Dan komt slimme Piejt uut de meule:
P, Vergemesie! Hoe komt 'n man soms nog onverwaks an 'n
paerd om te beriejen!
Oh kaerel! Dat za'k zóó 's inspanne! Ik bin d'r al hêêlemaele
klaer voor!
Zóó kaj' die ellendige stadslui 's lekker te pakkene neme:
Heulie magge dan dienke wa ze binne, vlak de meulenaers
aok niejt uut.
Ik zal zes zóó ofkosse, dat heur't nog lange zal heuge!
Mar 't is zóó'n teer bêêsie, ik vraege m'n eige of of ze 't wel an
zal kunne.
De burgers magge d'r wuufies wel de stad uutstiere
Of ze kriege al hulp van 'n vreemden of van de buren.
Oh! Ik hè dêêrnet in de schure driej raeuwe eiers uut'ezope;
Dêêr woor ie wellustig van. 't Zal wel noe wel goewd góó!
Slaep ie, Trijn Jans? Uh, Uh, (kucht)Doew ope!
Zachies! Sst, sst! Zurg dat m'n vrouwe 't niejt hóórt!
Wel, noe hou ik toch wel veel van je, omda j' stille je woord
houdt,
Hie is binne. (Noe wat romantisch luitspel.)
29
slffimMa
Molen De Hoop, 1845. De Hoop is als enige molen op Goeree-Overflakkee nog in gebruik als een
commerciële malerij, foto Pau Heerschap.
