^^1
Vim
1 lig
pel
Bi" -
DON'T
JUDGE
ME
Johannes Francistus Carpreau
Op vrijdag 7 september jl ontving de burgemeester van
Sluis, mevrouw Marga Vermue, het eerste exemplaar van
"De handel en wandel van Johannes Franciscus Carpreau"
(1797-1849).
Het bijna voltallig bestuur van de Zeeuwse Dialectvereni
ging was bij die feestelijke presentatie aanwezig.
Samensteller van de publicatie is onze secretaris Rinus
Willemsen. Carpreau was deurwaarder in IJzendijke, maar
het boek gaat voornamelijk over zijn rentmeesterschap
voor de Gentse landeigenaar Lacombe. In het brievenboek
van 400 bladzijden geeft Carpreau een gedetailleerd beeld
van het dagelijks leven in onze streek. Ter sprake komen
o.a. de prijzen van de landbouwprodukten, het werk, de
ambachtslieden en de omstandigheden waaronder de
landarbeiders werkten. Ook de periode van de Belgische
Opstand (1830-1839) en de dreiging van een Belgische
invasie worden uitgebreid beschreven, want Carpreau was
een scherp waarnemer.
Ook over de bouw van een nieuwe katholieke kerk infor
meert Carpreau ons uitvoerig. Hij was immers secretaris
van het kerkbestuur.
De brieven, die zich in het Gentse Rijksarchief bevinden,
zijn grotendeels in gangbaar Nederlands herschreven.
Toch zijn er een groot aantal dialectwoorden in opgeno
men. Dit ter wille van de sfeer.
Het boek is een prachtig tijdsdocument voor iedereen die
belangstelling heeft voor de geschiedenis van zijn voorou
ders; een echte aanrader.
Het boekwerk heeft een uitgebreid notenapparaat en is
toegankelijk via een naam- en plaatsregister. Prijs: 34,95.
Te koop in museum Het Bolwerk in IJzendijke en bij Petra
Nellie in Oostburg.
Nehalennia
najaar 2018
nr. 201
Beantwoorden vragenlijst 199
Op de jubileumuitgave van deze zomer, nummer 200,
kregen we van Jopie Meerman het onderstaand gedicht
toegezonden. Het werd in 2005 bekroond met de Van
Maerlandt prijs. We geven het graag weer.
Nehalennia
Wanneer het eb geworden is en grijs en grauw
het slik een rouwrand geeft aan het ondiepe zilver
van het water dat haar schatten niet wil tonen,
dan richt mijn blik zich naar de overzij.
Waar het groen van dijken en gewas op het land,
de polder kleur geeft en veel toekomst biedt.
Geheimen van de Oosterschelde deel ik niet,
de tempel die ik bezoek ligt dichterbij.
Een akkerrand vol bloemen als een kleurrijk aureool,
een kroon voor een godin ooit hier aanbeden.
Ik geloof meer in het vruchtbaar Noord-Beveland van
heden,
dan in een verleden, met een altaar als symbool.
Net zoals de vorige keren, kregen we weer een heleboel
netjes ingevulde vragenlijsten terug. Alle inzenders harte
lijk bedankt voor jullie moeite.
Helaas waren er geen lijsten uit Walcheren en Noord-
Beveland. Volgende keer beter.
1. pampelen hinderlijk betasten ZVW (Bvt, Wtk, Cz,
Stkr, IJz, Nvt, Gde, Hp), LvA (Nz);foezele(n) Kwd;
frunnike(n) Ier, Po; pammele(n) Hok; bepöötele(n) Cz,
Bks, Hp, Obg.
2. barrels, 't viel in barrels in stukken ZB (Hrh, Hkz, Bzl,
IJz, Nvt, Obg) LvA (Nz) T (Po) SchD (Bns, Otl) GOfl
Mdh, Odp); in dettermenten Ndp; in duzend stikken
Kwd, Ier; in detters Wtk, Cz, Bks, Gde,Hp; in dedders
Hok; in brokken StKr en in stikken Alg.
3. vrom(me) in die is vromme 'ekomme hij is teruggeko
men ZB (Ndp, Hrh, Dwg, Kwd, Hkz, Ier, Bzl) T (Po)
SchD (Bns, Otl, Hsd) GOfl (Mdh, Odp); omme in
vromme heen en terug Otl en weere Hp.
4. brulle(n) huilen ZB (Ndp, Hrh, Dwg, Kwd, Hkz, Ier,
Bzl) ZVW (Bvt, Wtk, Cz, IJz, Nvt, Bks, Gde,Hp, Obg)
LvA (Hok, Nz), T (Po) SchD (Bns, Otl, Hsd) GOfl
(Mdh,Otl); brulle as 'n sluus'ond Kwd,
juule Hkz; blêten (niet zo hevig, luidruchtig als brul
len, Cz, Cz, StKr, IJz, Gde, Nz; schrêêuwe(n) Po, Bns,
Hsd, Mdh en 'n brulsmoel huilebalk Otl.
5. 'k bin 't gat af heel er moe ZVW (Bvt, Wtk, Cz, StKr,
IJz, Nvt, Bks, Gde, Hp) LvA (Hok, Nz) 'k bin 't enden
Po; ik bin tènde Odp, Hsd, ik bin op Po; bek af Hok; ik
bin op Bns; ik bin stik verslete Otl, Hsd, Otl: ik bin 't
einde Mdh; de punt af Hkz, Bnz, Mdh; 't gatje afWtk,
en 'n bitje 't gat af Cz.
6. in de dikkedeisie in de problemen raken ZB (Hkz); in
de prussen Hkz; in de nesten raoken Hp; in de waste
zitte(n) in de problemen zitten Po.
7. plamóte(n) beduimelen ZVW (Nvt, Gde) LvA (Hok)
SchD (Bns
bepöötele(n) Cz, Bks, Gde, Hp, Obg, Nz; besmoetere(n)
Cz; besmoesteren Hok; pampele(n) StKr; bepötele(n)
StKr;
bedumele(n) Po, Hsd; viengere(n) Bns, Otl.
8. wêêuwe(n) iemand wenken (met de hand) ZB (Ndp,
Hrh, Dwg, Kwd, Hkz, Ier) LvA (Hok, Nz) T (Po)
SchD (Bns, Otl, Hsd) GOfl (Mdh, Odp).In de beteke
nis van zwaaien Kwd; gebaoren Bvt, Wtk, Cz, StKr,
Nvt, Bks, Gde, Nz,
9. twint sinds ZB (Hkz) T (Po) SchD (Bns, Otl, Hsd)
GOfl (Mdh, Odp); in de betekenis van tegelijkertijd:
Ndp, Hrh, Kwd, Ier, Bzl; binst: Bvt, Wtk, Cz, StKr, IJz,
Nvt,Bks, Gde, Hok, Nz,
10. lodderein eau de cologne ZB (Ndp,Dwg, Ier) LvA
(Hok, Nz) T (Po oud) SchD Bns, Otl, Hsd) GOfl
(Mdh, Odp); reukwaeter Ier.
11. warentig warempel ZB (Ndp, Hrh, Dwg, Kwd, Hkz,
Ier, Bzl) ZVW Cz, Nvt, Bks, Gde, Hp, Obg) LvA (Hok,
Nz,) T (Po) SchD (Bns, Otl, Hsd) GOfl (Mdh, Odp);
werentig Po.
12. peperholle pepernoot ZB (Ndp, Hrh, Hkz, Ier, Bzl)
25
Van links naar rechts: mw Pauline van Rijen, nazaat van J.F. Car
preau, Rinus Willemsen en burgemeester Vermue van Sluis.
Voor een kledingstuk wcsnn zoveel mensen
kogeid cp de bcnk dip itui
kaft ift trainingsbroek
ttn mpl «penMjh kot
N V 1
tnST or IT 1 FTT
Gezien in de buurt van Dishoek tijdens een Foodfestival, zomer 2018, foto Wietse Kroes.
