Zeeland en Goeree in de wereld
Nehalennia zomer 2019 nr. 204
(deel 4, Midden- en Zuid-Amerika)
Jaco Simons
Sint Eustatius
Een eiland dat gelegen was tussen enerzijds de kolonie
Nieuw-Nederland (het huidige New York en verre omstre
ken) en anderzijds de kolonie Nederlands-Brazilië (aan de
Zuid-Amerikaanse oostkust) vormde een geschikt verver
singsstation voor de Nederlandse scheepvaart in het Ame
rikaanse deel van de wereld. Althans, dat was de mening
van een groep Vlissingse investeerders. Aanvankelijk zet
ten zij hun zinnen op het al in 1624 door Zeeuwen bezette
Midden-Amerikaanse Sint Maarten, maar dat eiland werd
in 1633 door de Spanjaarden heroverd.
In 1635 kreeg de groep, met ondernemer Jan Snouck en
een aantal andere vooraanstaande Vlissingers zoals Abra
ham van Pere en Pieter van Rhee, toestemming van de Ka
mer Zeeland van de West Indische Compagnie (WIC) om
een ander strategisch gelegen eiland in de Caribische Zee
te gaan innemen. De pijlen werden gericht op Sint Kruis,
dat tegenwoordig Saint Croix heet en onderdeel uitmaakt
van de Amerikaanse Maagdeneilanden. Dat eiland was
bekend bij de Nederlanders want dat hadden zij enkele ja
ren eerder al tijdelijk voor een deel bezet. Vanwege diverse
tegenvallende omstandigheden op Sint Kruis besloot men
om naar Sint Eustatius te gaan. Dit eiland was immers
beter bereikbaar en bovendien onbewoond. De Fransen
waren er al wel geweest, maar allang weer vertrokken.
Pieter van Corselles, een Zeeuw van Vlaamse afkomst, was
de leider van de vloot die in opdracht van de Vlissingers
in 1636 op Sint Eustatius afkoerste. Van Corselles had er-
reCoculusbaai
Coculusbaai
Boven
29U
Venusbaai
Bilboa
227 Concordia
(niTommelendijk)*
Signal Hilt
Sar>d) Bay/50" dy
ussa**- Schil1P«enbaaii«£
Vi9j 'PangaiiBi
Royalist
★,*Rof-terdam(2ii
;2)Nieuwe Forf/Hollandia^^^Four Gun/Bsurbonm
iHiAmsferdam /WaterfortJV^. Forf
<»iAan de Baai {PL
i3)Chitchie\
(4iBouillé\* |_q H yeiBi
(s)DoUijiv^*
mNassau
Kay Bay
Luciemi
Corre-
correng
The Quill
5 km
De Windttfii
Fretericki8i
In een serie van vijf korte artikelen in Nehalennia maken we kennis met de namen Zee
land en Goeree in het buitenland. Na intensief speurwerk wist auteur Jaco Simons voor
wat betreft Zeeland onder meer forten, stadjes en eilanden te traceren. Deze luisteren of
luisterden niet alleen naar de naam Zeeland, maar in een aantal gevallen ook naar Zeeian
dia, Nova Zeeiandia of Nieuw Zeeland. Slechts drie keer stuitte Simons op de naam Goeree,
de vorm van een eilandje en een tweetal kapen. We reizen in de vijf bijdragen af naar Afrika, Azië,
Noord-Amerika, Midden- en Zuid-Amerika en Oceanië. Het feit dat Zeeland en Holland gedurende een aantal eeuwen wijd
verspreide handelscontacten hadden, wordt hiermee weer eens bevestigd. Deze reeks bijdragen beoogt niet een volledige
opsomming of uitputtende verhandeling te zijn; eerder een signalering en misschien, daaruit voortvloeiend, een aanzet
tot verdere uitwerking. Aan het einde van het laatste artikel volgt de bronvermelding betreffende deze reeks.
Boven baai
'k
fiBÜenkinsbaai euboa hui
Jenkmsbaai J r-:iu*
.Bergje
04»
To mme lend ijk baai
z'%d,otoaiW
Jor,(idiabaai
SchildPa*denbaa'
jc Compdgniesbaai
278 ^Mazingo
600
Back- Off-Boy
Corre- Corre-
baai
Boekaniersbaai
Kaartje van het eiland Sint Eustatius met de Zeeiandia Baai. (bron: J. Hartog, De forten, verdedigingswerken [etc.] van Sint Eustatius)
