10
varing, want eerder werd onder zijn leiding Tobago bezet.
Een verlaten Frans fortje op Sint Eustatius werd door Van
Corselles ingepikt, vervolgens uitgebreid en voorzien van
de naam Fort Oranje. Het eiland als geheel kreeg de naam
Nieuw Zeeland. Met Van Corselles reisde een groep kolo
nisten mee die het onzekere avontuur durfde aan te gaan
in de verre Cariben. De meeste van hen waren Walen en
Vlamingen. Van Corselles werd later aangesteld als com
mandeur van het eiland.
In de loop der tijd werden vele Nederlandse namen aan
forten en gebiedsdelen gegeven. Omdat het eigenaarschap
van Sint Eustatius tussen 1636 en 1815 maar liefst 22 maal
wisselde, treffen we ook Franse, Engelse en anderstalige
namen aan.
De genoemde Vlissingse investeerders hadden vanuit Zee
land een zogeheten patroonschap over Sint Eustatius. De
patroons bezochten hun overzeese bezittingen doorgaans
niet, maar lieten dat over aan lieden die hen vertegen
woordigden. Ook hun koopvaardijschepen lieten zij naar
hun verre eilanden reizen. Zo voer bijvoorbeeld Michiel
de Ruyter op deze handelsschepen als werknemer onder
de gebroeders Lampsins, die eerst patroons waren van
Tobago en later van Sint Maarten. De Ruyter bezocht Sint
Eustatius tot tweemaal toe tijdens reizen naar de West.
Het patroonschap van de Vlissingers werd in 1682-1683
opgeheven, waarna het bestuur over Sint Eustatius werd
overgedragen aan de WIC.
Net als op de eilanden Sint Maarten in 1624 en Tobago in
1628 was de Nederlandse kolonisatie van Sint Eustatius
in 1636 dus een Zeeuws initiatief. Het is dan ook niet ver
wonderlijk dat we op dit eiland in de Caribische Zee een
Zeeuws toponiem vinden. Werden op Tobago Nieuw-Wal
cheren en Nieuw-Vlissingen in het leven geroepen, op Sint
Eustatius vinden we de Zeelandia Baai. Deze bocht vinden
we aan de noordoost kust van het zogeheten Bovenwindse
eiland. Sint Eustatius was niet alleen strategisch van be
lang, maar bleek ook interessant om er tabak-, katoen- en
later suikerplantages op te zetten. Aan de Zeelandia Baai
werd een plantage met de naam Zeelandia gesticht. In
1974 werd op de plek van de plantage een hotel gebouwd.
De Guyanas
Vanuit Midden-Amerika zakken we af naar Zuid-Ame-
rika. Een groot deel van het omvangrijke noorden van
Zuid-Amerika wordt de Guyanas genoemd. De huidige
republieken Guyana en Suriname maken daar onderdeel
van uit. Binnen hun grondgebied bevinden of bevonden
zich één plantage en maar liefst drie forten met de naam
Zeelandia. Bovendien luisterde zelfs een gehele kolonie
naar die naam.
In tegenstelling tot Suriname horen we in Nederland maar
weinig over de onafhankelijke staat Guyana. Hooguit ken
nen we dit land van het onvoorstelbare drama dat zich
in 1978 afspeelde in het afgelegen Jonestown, waarbij de
Amerikaanse sekteleider Jim Jones meer dan negenhon
derd van zijn volgelingen de dood injoeg door ze massaal
zelfmoord te laten plegen.
In de republiek Guyana vinden we een aantal grote rivie
ren. De Berbice, de Essequibo en de Pomeroon zijn daar
voorbeelden van. Ze maken deel uit van het Guyaanse
deltagebied.
Net als op Sint Eustatius waren in de Guyanas de Zeeuwen
Plantagekaart van Berbice, met daarop de plantage Zeelandia ongeveer in het midden van de kaart, (bron: Internet)
