Nehalennia voorjaar 2020 - nr. 207
tekst 'Hij leefde van 11 juli 1836 tot 13 Oct. 1915.' Op de
rechter zijkant worden de werkterreinen genoemd waar
hij zich als hoofdonderwijzer, landbouwdeskundige, ar
chivaris en bestuurder-politicus achtereenvolgens mee
bezig gehouden heeft; van boven naar beneden: 'Onder
wijs, land tuinbouw, historie, bestuur van het land, ge
west Sc gemeente.' De linker zijkant vermeldt de Latijnse
spreuk 'Facile princeps erat,' hij was gemakkelijk de eer
ste. De achterkant ten slotte is voorzien van het opschrift
'Opgericht door zijne vereerders en vrienden. Onthuld 5
augustus 1920.'26
Op foto's van de onthulling en foto's uit de jaren twintig en
dertig staat het gedenkteken geheel vrij in een cirkel van
(waarschijnlijk) kiezelsteentjes. Door latere aanplant werd
het voetstuk met de ploegende boer gedeeltelijk aan het
zicht onttrokken. Gelukkig is dit een paar jaar geleden ver
beterd en kan het geheel weer in volle grootte bewonderd
worden. Het mooie gedenkteken, in augustus van dit jaar
100 jaar oud en gewijd aan een belangrijk man, is het dat
zeker waard.
Noten
15
1. P. Bouman, Geschiedenis van de Zeeuwschen landbouw in de ne
gentiende en twintigste eeuw en van de Zeeuwsche Landbouwmaat-
schappij 1843-1943, Wageningen, 1946, p. 504.
2. J.N. Pattist, Levensbericht van G.A. Vorsterman van Oyen in:
Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse letterkunde, 1916,
pp. 195-201. G.A.C. Van Vooren, G.A. Vorsterman van Oyen 1836
1915, Bijdragen tot de geschiedenis van West-Zeeuws-Vlaanderen nr.
7,1979. pp. 143-149.
3. Van Vooren, pp. 79-80.
4. Id., p. 75. Bouman, p. 502.
5. Pattist, p. 201.
6. Volgens G.A. Vorsterman van Oyen t, Ierseksche en Thoolsche
Courant, 16 October 1915 tijdens de terugreis.
7. Uit de Provincie. Vlissingen, De Zeeuw. Christelijk-historisch
nieuwsblad voor Zeeland, 14 October 1915.
8. Bouman, p. 503.
9. In Memoriam, TerNeuzensch Volksblad, 16 October 1915.
10. G.A. Vorsterman van Oyen t, Ierseksche en Thoolsche Courant, 16
October 1915.
11. G.A. Vorsterman van Oyen t, Axelsche Courant, 16 October 1915.
12. Landbouw en veeteelt. Goes, Nieuwe Zeeuwsche Courant, 18
November 1915. Uit de Provincie. Schoondijke, Luctor et Emergo.
Antirevolutionair nieuws- en advertentieblad, 27 November 1920.
De VDB was toentertijd coalitiepartij in het kabinet Cort van der
Linden.
13. Van Vooren, p. 14.
14. De minister van L.H.N. in het kabinet Cort van der Linden ipv
kabinet was sinds november 1914 de conservatief-liberaal Folkert
Posthuma (1874-1943).
15. Begrafenis Vorsterman van Oyen, Ter Neuzensch Volksblad, 20
October 1915.
16. Van Vooren, p. 12.
17. Begrafenis Vorsterman van Oyen, Middelburgsche Courant, 18
October 1915.
18. Afdeling Middelburg Z.L.M., Middelburgsche Courant, 27 Novem
ber 1915. Afdeling Kruiningen Z.L.M., Nieuwe Zeeuwsche Courant,
2 december 1915.
19. Hoofdbestuursvergadering Zeeuwsche Landbouw Maatschappij,
Middelburgsche Courant, 30 December 1915. De functie van dhr.
Mol heb ik niet kunnen achterhalen. Dhr. Jac. Welleman was actief
en invloedrijk Z.L.M.-lid te Krabbendijke en onder andere voorzit
ter van enige Z.L.M.-commissies. Bouman, pp. 515, 536. Denkelijk
is de commissie later uitgebreid.
20. Uit Zeeland, Nieuwe Zeeuwsche Courant, 28 December 1915.
21. Bouman, p. 22.
22. Biografische gegevens in P.A. Scheen, Beeldende kunstenaars 1750
1950, II, 's Gravenhage, 1970, Encyclopedie van Zeeland, II, Mid
delburg, 1984, p. 531 en F. Erens, J. Memelink, PieterPuype. Een
Zeeuwse beeldhouwer in Apeldoorn, Apeldoorn, 2013, pp. 11-34.
23. Voor het artistieke werk van Puype zie Erens, Memelink, pp. 39-72.
24. Het Wilhelmus was toen nog niet het officiële volkslied.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelmus.
25. Gedenkteeken G.A. Vorsterman van Oyen, Middelburgsche
Courant, 6 Augustus 1920. Monument Vorsterman van Oyen, Ter
Neuzensche Courant, 1 Augustus 1920. Axelsche Courant 11 augus
tus 1920, Goesche Courant 7 augustus 1920, Breskensche Courant,
11 augustus 1920.
26. Beschrijvingen in de kranten genoemd in nootnr. 25. Voorts Erens,
Memelink, pp. 52-53. A. Bauwens, E. Siegers Helsen, Beelden in beeld.
West-Zeeuws-Vlaanderen, Aardenburg, 2017, pp. 48-51.
https://www.beeldeninbeeld.eu/product/g-a-vorsterman-van-oyen/