In gesprek met Anthoni Fierloos
Gerard van der Wal
Hoe ben je zo verzeild geraakt in het boekhandel- en
uitgeverijbedrijf?
Ik ben op mijn vijftiende als vakantiekracht begonnen bij
Het Paard van Troje. Ik wilde van jongs af geschiedenis
docent worden dus dat doel ben ik recht op af gegaan. Ik
volgde de lerarenopleiding in Delft, wilde geschiedenis
en Nederlands maar werd uitgeloot, dat kon toen nog. Ik
ben toen in een project gaan zitten waar diverse vakken
zouden integreren. Dit had als gevolg dat ik de opleiding
ben geëindigd met de bevoegdheden Geschiedenis Aard
rijkskunde Maatschappijleer en Economie. Ik heb één jaar
voor de klas gestaan, maar vond het werk in de boekhan
del veel leuker. Daar ben ik dus gebleven. Ik wist al rede
lijk snel dat ik de winkel kon overnemen. Dat is in 2003
gebeurd. Om de uitdaging te blijven zien ben ik sinds 2005
ook gaan uitgeven( regionaal) en heb in 2013 drastisch
verbouwd.
Wat drijft je om nog een boekhandel (de Koperen Tuin)
over te nemen?
Ik werkte al jaren vaak prettig samen met Manda en we
hebben het vaak gehad over samengaan. We wilden toch
twee winkels houden en het is moeilijk om twee kapiteins
op een schip te hebben. Toen Manda aangaf wel weg te
willen zijn we verder gaan praten.Voor mij is het weer een
nieuwe manier om mijn ei kwijt te kunnen. Ruimte is toch
echt het kenmerk van de Koperen Tuin, iets wat ik bij Het
Paard van Troje nooit heb gehad.
Wat zijn je doelen de komende 10 jaar?
Het verder ontwikkelen van de Koperen Tuin. Ik ben al
begonnen met de horeca opnieuw te introduceren. Ik pro
beer de winkel meer terug te krijgen zoals die origineel is
bedoeld. Veel ruimtes lenen zich voor een bepaalde func
tie. Zeker ook met veel activiteiten, wat we overigens de
28
afgelopen jaren al deden. Ook voor Het Paard is nog een
goed idee voor de bovenverdieping. Snelheid van alles is
afhankelijk van tijd en geld, zoals met alles. Overigens ge
loof ik in de kracht van de fysieke winkel, maar zeker met
en goede onlineverkoopmogelijkheid.
Waarom ben je zo geïnteresseerd in de Zeeuwse (regionale)
geschiedenis?
Ik ben altijd al geïnteresseerd in geschiedenis. Toen ik jong
was voorkeur Oudheid, het regionale is pas later gekomen.
Ik denk dat als je ouder wordt je meer nadenkt over je
eigen verleden en zo kom je bij het regionale terecht. Her
kenbaar en dichtbij.
Waar zou je in dit kader meer aandacht voor willen
hebben?
Naast het belang van zeer specifieke studies en uitgaven
vind ik het vooral belangrijk dat geschiedenis voor een
breed publiek wordt geschreven. Veel van onze eigen uit
gaven zijn laagdrempelig, en hebben een groot bereik. Wat
commercieel gezien ook interessant is.
Wat is er te verwachten? Heb je naast je dagelijkse werk
nog tijd voor hobby's? (Lijkt me bijna onmogelijk!)
Uiteraard lezen, heerlijk om in andere landen te kijken en
toch ook een echte detective-tv-kijker
Waar ben je op dit moment mee bezig?
Zoals gezegd met de Koperen Tuin. Als uitgeefproject
loopt er van alles... dit jaar is een rustig jaar (door over
name maar nog meer door corona, die is funest voor
Zeeuwse boeken.) Wat te verwachten? Dit jaar: Het
laatste boek van de helaas overleden Engel Reinhoudt
(ik heb een zwak voor het Zeeuws), Goes in strip in
kleur (voor mij bijzonder leuk want de zwart-wit versie
was ooit mijn eerste uitgave), twee cadeauboekjes i.s.m.
Leuk Zeeuws, Poezie van Poeziepier. In 2021 (of eerder):
Geschiedenis van de Zeeuwse wijnhandel, biografie Jan
van den Bosch, Geschiedenis van Zierikzee. Zeeland in
de Tweede Wereldoorlog in strip en er komt vast wel
weer iets bij.
Nehalennia herfst 2020 nr. 209
M'n Stikje
Aanvullende vraag: Waar ben je trots op?
Ik vind het geweldig dat het lukt om het Zeeuwse regio
nale boek tot een bestseller te maken. Dit is bijvoorbeeld
gelukt. Het Het Zeeuwse Knop Bakboek (25.000 ex.) en
zojuist is de 12e druk van Zeeland in strip verschenen,
waarmee de 26.000 ruimschoots is gepasseerd. Zelfs lan
delijk gezien een enorm aantal. Dankzij deze successen
kun je andere uitgaven financieren en laten we niet verge
ten: dankzij de subsidiegevers.
WAETER
"Waeterand (watereend), daj' bint!", snaauwende vaoder
altied, as 'k 'n midden in de nacht wakker erope hao, dat
ik zoon dorst hao. Ik sliejp in de slaepkaemer bie vaoder in
moewder, wel toet m'n tiende. In de slaepkaemer waere twêê
bédden 'etummerd, an weerskanten van 't middenpad één.
't Was toe nog niejt zöö daj' in de keuken gaauw even de
kraene ope kon draoie om waeter te tappene. Nêê, 't was in
d'n tied da m'n in Ouddurp nog gêên waeterleidienge hao.
Vaoder most dus in de keuken waeter göö oppompe uut d'n
tras (regenbak), 't Was dienk ik nog in dejaeren vêêrtig van
d'n vorigen êêuw. Ik hao altied veel dorst. Misschien kwam
dat omdat 't eten veel zouter was in diejn tied, 't Waeter uut
d'n tras was om te drienkenen, 't eten klaer te maekene of je
eige te wassene. As ie wèrm waeter nódig hao, dee je 't kooke
in de ketel op de kachel of op 't peteroliestel, in laeter op 't
butagasstel.
Behalve 'n tras hao je oak 'n welle (grondwaterput). Bij uus
was die wel zes meter diejpe, rond'emesseld. Dat messelen
beurende van boven of. Door geregeld 'n stikje uut tegrae-
vene, zakkende 't messelwèrk geregeld diejper weig, toetdat
de gewénste diejpte bereikt was. D'r wier dan 'n bovenstik
op 'emesseld: de keele. Op 't ronde gat kwam dan 'n gesmeed
deksel mit 'n handvat. Ook d'n tras hao 'n zóó'n keele. Uut
de grond wellende dan 't grondwaeter op. Bie uus hao dat
de kleure van gele pils. Bie opoe, schuin tegenover uus, hao
't de kleure van oud-bruun bier. Dat was ofhankelek van de
veenlaege die deurboord was. 't Waeter van de welle wier
gebruukt om zaeken schööne te schuurene of om de planten
buuten te begiejtene. Zowel uut d'n tras as uut de welle dee
je 't waeter opscheppe mit de naeker, 'n klein zienke nem-
mertje mit 'n touwe d'ran. Die naeker hieng in de welle an 'n
iesderen haek.
Ik dee met waeter uut de welle brandweertje spele. Omdat
vaoder kruujenier was. stienge d'r buuten genoeg lege ga-
zeuseflessen, mit zóó'n beugel. Die dee ik dan vuile mit 'n
trachtertje in lei ze in de kruujwaegen. Dan stak ik êêrst
'n hoapje ruugte in brand in dat gieng ik dan mit loeiende
sirene mit 't waeter uut de flessen uut de kruujwaegen
blusse.
In 1956 krege m'n pas waeterleidienge. Wiele krege dat
haest as lesten, omdat m'n in 'n lieje (laan) achterofweu-
nende. 'n Tante van m'n hao 't al éérder. Ik vong 't leuk
om dêêr geregeld de kraene ope te draojenen, zodat de 't
waeter mit kracht in de gootstêên spoot. Geregeld herhae-
lende ik dat. M'n ome schoddende z'n höód toe 'n 't anzag
in zei ofkeurend: "In de meter mar draoje, in de meter mar
draojeü" In Dirksland in in Den Bommel (Zuudzieje) waere
al waetertorens verreze om d'n druk op de ketel te houwene
voor 't hêêle eiland.
Watertoren Zuudzieje
Laeter kwam d'r 'n moment dat ze fluor in 't leidiengwaeter
deeje. Dat zou goewd weze voor je gezondheid. Dat heit nog
'n hêêle politieke discussie op'eleverd. Noe hoor ie dêêr niks
mêêr over.
Dit stukje verscheen reeds in een iets andere vorm in een
bijlage van Eilanden-Nieuws (Beleef Goeree-Overflakkee).
Pau Heerschap, reacties: pauheerschap@gmail.com 29
Kalender
BARSTEN
