die tijd, aan de Botermarkt en de Hoogpoort. De achtkan
tige hoektoren is de scheiding tussen beide gedeeltes. Aan
de gevel zijn delen in Ledesteen en in blauwe hardsteen
uit Ecaussines. De Gotische delen doen met hun horizon
tale en vertikale, uitgekraagde nissen sterk denken aan de
stadhuizen van Middelburg en Brussel. Het stadhuis werd
meerdere keren uitgebreid, ook in andere bouwstijlen. De
meeste standbeelden van Vlaamse graven dateren echter
uit de negentiende eeuw.
Tussen 1526-1539 mocht Rombout II voor de stad Zout
leeuw ook met zandsteen een fraai stadhuis optrekken.
Door oorlogshandelingen tegen Gent, brandde in Hulst
in 1485 het oude stadhuis af, wel bleven delen van muren
en fundamenten bruikbaar. Pas in 1523 begonnen nieuwe
bouwwerkzaamheden, maar er was voortdurend sprake van
financiële problemen in Hulst. Lokale mensen bouwden
een nieuw, tamelijk eenvoudig stadhuis, onder leiding van
Laureijs Keldermans, hij bekleedde het met Ledesteen. Hij
was toch al in Hulst aan vestingwerken bezig en ook aan de
Sint Willibrorduskerk. Eerder waren Evert Spoorwater en
Herman de Waghemakere bouwmeesters van deze kerk.
Tussen Antwerpen, Breda en Turnhout ligt Hoogstraten,
op een kruispunt van handelsroutes. Hoogstraten is een
centrum van steenbakkerijen. De adellijke hoffunctiona
rissen Elisabeth van Culemborg (1475-1555) en Antoon
de Lalaing (1480-1540)woonden te Hoogstraten toen het
een graafschap werd. Zij besloten een stadhuis te bouwen
naar ontwerp van Rombout II. Na Rombouts dood in
1531 werd de bouw voltooid door Antoon II Keldermans
en Hendrik Lambrechts in 1534.
Tevens bouwden ze voor bovengenoemd echtpaar een
grote grafkerk met baksteen en natuursteen, de Sint Ka-
tharinakerk. Deze kreeg een toren (die afgebouwd werd!)
van 104,70 meter, op een vierkante onderbouw, met een
achthoekig vervolg en een uivormige spits. In 1944 blie
zen de Duitsers de kerk grotendeels op, waarbij ook het
stadhuis ernaast ernstige schade opliep. Het werd allemaal
herbouwd zoals het was geweest.
Het echtpaar De Lalaing-van Culemborg liet door Rom
bout eveneens een stadhuis in Brabant-Gotische Stijl ont
werpen in Culemborg, wat na diens dood afgebouwd werd
aan de Markt. Ook hier een combinatie van baksteen en
natuursteen, gebouwd tussen 1534-1539.
Slot volgt
Nehalennia herfst 2020 nr. 209
7
Het eenvoudige stadhuis van Hulst werd onder leiding van
Laureijs Keldermans gebouwd en bekleed met Ledesteen
(Eigen opname auteur)
Het stadhuis van Hoogstraten, een combinatie van baksteen en
natuurstenen decoraties (Eigen opname auteur)
Na de Tweede Wereldoorlog werd het de Sint Katharinakerk in
Hoogstraten weer op de oorspronkelijke manier herbouwd,
met een 104,70 meter hoge toren (Eigen opname auteur)
Jan I Keldermans (van Mansdale)
ca. 1345-1425
beeldhouwer
x Catharina Pippens
Jan II Keldermans
ca. 1375-1445
bouwmeester
x Catherina de Roma
Stamboom van de familie Keldermans.
Matthljs
Hendrik
Rombout
Rombout
Elisabeth
Catherine
Rombout
Margriet
Matthljs III
«1526
11583
Barbeie
Montbrison
In Spanje
en Portugal
Anthonls III
«1531
Barbeie
«1516
priester
van der Noot
xAnthonlne
Anthonls IV
metselaar
Antoon Anthonis) I
bouwmeester
x Amelberga v Heyst
bouwmeester/steenhouwer
Anthonis II
ca. 1460-1515
steenleverancier
x Elisabeth v Horenbeke
Matthljs II
Rombout I Keldermans
glasschilder
laureijs II
«1534
bouwmeester/steenhouwer
x Catharina Dancerme
x Barbara van Baren
Rombout II
beeldhouwer
x Elisabeth van der Cricken
Matthljs I Keldermans
beeldhouwer
x Elisabeth Backers
Jan III Keldermans
Andries I Keldermans
bouwmeester
x Elisabeth de Smet
Stamboom van de familie Keldermans, samengesteld door M.E. van Damme-Siereveld.
Geraadpleegde literatuur
- Noot 1: Afbeelding 1 Romaanse kerk in de Gotische Kathedraal in
Antwerpen
IN: https://www.topa.be/nl/antwerp/kerken-in-antwerpen/olv-
kathedraal/syllabus/bouwgeschiedenis/
IN: https://www.topa.be/nl/antwerp/kerken-in-antwerpen/olv-
kathedraal/syllabus/olv-toren/
- Noot 2: Afbeelding 3 Kathedraal Antwerpen vanuit de lucht.
In: P. Kimzeke, Editorial Escudo de Oro, S.A.: Heel Antwerpen. Foto
op de achterkant van de kaft. Uitgeverij A.V.M. Oostende, gedrukt
Barcelona; 1993
- Noot 3: Afbeelding stadhuis Middelburg uit 1595. In: Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen: Encyclopedie van Zee
land II, bladzij 144, Middelburg, 1982.
- H. De Pooter: Onze Lieve Vrouwe Kathedraal Antwerpen. Uitgave:
Kathedrale Kerkfabriek, Antwerpen 1988, gedrukt Kina Italia, Milan.
- J. Dekker, T. van Gent, A. de Groene, K. Heyning, P. Sijnke: Mid
delburg, gezicht van de stad. Middelburg, Uitgeverij Den Boer, de
Ruiter, 2017: Hoofdstuk 1.
- R. Meischke, H.J.Zantkuijl, P.T.E.E.Rosenberg: Huizen in Nederland;
Zeeland en Zuid-Holland. Architectuurhistorische verkenningen aan
de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser. Zwolle,
Waanders Uitgevers, Amsterdam, Vereniging Hendrick de Keyser,
1997. Hoofdstuk IV, V.
- E. Persoons, J. Staes, L. Oosterlynck: Leuven. Serie: Steden van Bel
gië. Brussel, Editions Artis-Historia, 1984.
- E.J. Haslinghuis: Bouwkundige termen; Woordenboek der
Westerse Architectuurgeschiedenis. Utrecht, Oosthoeks
UitgeversmaatschappijN.V.1970.
- P. Diriken: Geogids Mechelen. Kortessem Georeto, 2002.
- red. H. Janse, R. Meischke, F. van Tyghem: Keldermans, Een archi
tectonisch netwerk in de Nederlanden. s-Gravenhage, Staatsuitgeve
rij, Markiezenhof Bergen op Zoom, 1987.
- Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen: Encyclope
die van Zeeland II, III Middelburg, 1982.
- Red. P. Brusse, P. A. Henderikx, K. Heyning: Geschiedenis van Zee
land 1, Zwolle, Wbooks, 2012.
- P. Don: Kunstreisboek Zeeland. In opdracht van Ministerie van
Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur Onder toezicht van Rijkscom
missie Monumentenbeschrijving en Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg, Zeist, Uitg.Van Kampen, 1985.
- W. Heybroek: Te gast in de gasthuiskapel en stadhuis van Tholen. In:
Heemschut december 2001.
- https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/24558. L.
Brosens, P. Van Deun: De historie van Hoogstraten. Een stadje met
smaak. Koninklijke VW Hoogstraten Hoogstraten, uitg.Guido
Rigouts, 2010.
- E. Aerts, L. Brosens, P. Van Deun: De Sint Katharinakerk van Hoog
straten Koninklijke VW Hoogstraten, Hoogstraten, uitg. Guido
Rigouts, 2.
