moeite waard om er kennis van te nemen. Het boek bevat
een zestigtal illustraties van het leven op de boerderij en
de akkers. Omdat de arbeiders de meeste tijd doorbrach
ten met onkruid wieden, vuulte wieje, is een hoofdstuk
toegevoegd met de dialectbenamingen van onkruiden.
Pau Heerschap verzamelde die uit de negen regioboeken
over de Zeeuwse dialecten.
Uitvoering en prijs
Het boek is uitgevoerd met een harde kaft en bevat 144
pagina's waarvan een 60-tal afbeeldingen. De winkelprijs is
17,50. Als lid kunt u Maar meid of knecht in het Deltage
bied bestellen voor slechts 10,-, tot 1 februari 2020.
Dit als een soort compensatie voor het niet doorgaan van
de Dialectdag. Het bestellen gaat als volgt: maak het be
drag 10,- over naar
Rekeningnummer NL 96INGB 0656 2500 46, t.n.v.
Zeeuwsche Vereeniging voor Dialectonderzoek, met
vermelding van het woord Buuten en uw adres. Adres
vermelding is heel belangrijk. Het boek (of de boeken)
wordt/worden u dan gratis toegezonden.
Volkskunde
Sinterklaas niet te betrappen
Bij ons thuis werd er in mijn kinderjaren op een simpele
manier aan Sinterklaas gedaan. Vroeger was dat wel anders.
Dat was in de tijd dat mijn zusters nog klein waren. Vader
vermomde zich dan als een soort Zwarte Piet. Hij maakte
dan zijn gezicht bruin met cacaopoeder in zette zijn pet
scheef op het hoofd. Hij rinkelde dan ook met ketting van
34
de aker van de regenbak, voordat hij naar binnen kwam.
Maar toen: als ik al in bed lag in sliep, legde mijn zuster de
cadeautjes naast de kolenkachel in het achterkamertje. Zelf
dacht ik altijd dat Sinterklaas ze daar zelf neegelegd had.
Ik sliep nog in de slaapkamer bij vader in moeder, nog wel
tot mijn tiende. Daar waren twee bedden getimmerd, aan
weerskanten één, van die twijfelaars. Mijn twee zusters
waren stukken ouder dan ik, want ik was 'n achterankom-
mertje, nog net in de oorlog geboren. Mijn oudste zuster
was al getrouwd, de jongste woonde nog thuis, was bijna
dertien jaar ouder dan ik.
Op een nacht probeerde ik wakker te blijven om Sinter
klaas te betrappen, mar dat is niet goed gelukt. Toen de
klok één uur sloeg, schrok ik wakker. Ik hoorde vader
zacht snurken. Zacht riep ik herhaeldelijk achter elkaar:
'Sinterklao'aos, Sinterklao'aos!'
Plotseling schrok vader wakker en snauwde: 'Je snaevel
houwe, joe, je oagen dichte, in slaepe!'
Geschokken draaide ik me om en sliep weer in. Toen de
klok drie uur sloeg, schrok ik weer wakker. Ik dacht: Weet
ie wat? Ik ga er zachtjes uit en bij de kachel kijken.
't Was nog pikkedonker. Voorzichtig kroop ik over 't
vloerkleed in de richting van de kachel, die nog vaag
gloeide. Ik tastte en ja hoor, naast de kachel lag er een sta
pel pakjes. Plotseling viel er een zwaar pak af, met een plof
op de vloer. Even later floete de lamp in 't kamertje aan:
vader! Hij was weer wakker geschrokken.
'Hêêrekesmènsen! Bi joe noe gek ofmo'j 't nog woore! Gaauw
je nist in, joe! Dat haoj' zeker edocht, m'n knecht! Gêên
spraeke van!' Ik griste nog gauw 'n pakje mee. Toen ik in het
pikdonker weer op bed lag, bewoog ik het. Het rammelde in
hetwas net of ik 'n kogeltje hoorde rollen.
De volgende morgen bleek dat het een soort rond plastic
labyrintje was, lichtblauw, waarin je het kogeltje naar 't mid
delpunt moest zien te krijgen. 'Johma' stond erop. Zeker uit
een pak verrassingspudding gekomen? Wat in de nacht van
de stapel gevallen was, was een mecanodoos, met allerlei
beugels, schroefjes en moeren erin. Ook was er een pak met
nieuwe schaatsen: van die houten bootjes, met van die ge
kleurde linten en dan ook nog een leesboek: 'Snuf de hond'.
Nae nieuwjaar ging het vriezen en het bleef vriezen. Op
de bevroren plaoiten (waterplassen) in de Middelduinen
heb ik leren schaatsen, 't Was nog een heel gedoe om je
schaatsen met die natte linten goed vast te binden onder je
rubberen laarzen. Regelmatig stond je ernaast.
Aan die mecanodoos vond ik niks aan. Ik denk dat vader
die meer voor zichzelf gekocht had bij onze buren, de
firma Van der Bok, de Bokkies genoemd, die 'n zaak in
fietsen hadden en ook stenengoed, pannen en cadeautjes
verkochten. Ieder jaar kocht vader er weer een doos bij.
Hij speelde er altijd graag mee.
'Snuf de hond' vond ik eigenlijk 't mooiste, want lezen was
immers mijn lust in mijn leven.
Ook dergelijke ervaringen? Laat ze ons weten.
Pau Heerschap
Nehalennia winter 2020 nr. 210
Verhalen en gedichten
Kossemisse
In ons bestaen of'eremd dü Corona- gin verjaerdaehen,
bie-eênkomsten of uutstapjes- bin ik noe toch 's m'n uus
in vooraol de kasten an 't uutkrauwen. Baal baal, van
aoles kom je tehen: waarkstikjes in tekeniengen van de
kleinkinders. Die bin noe rond de twintig, dust die bin die
waarkstikjes allank a verhete. Die kunne bie 't oud pepier.
Ik dienke nie dat ze op 'n veilieng wat zouwe opbrienge
of bie Kunst en Kitsch zouwe besproken ore. Ma ik vond
werempel nog 'n boekje mit versjes van de padvinderie in,
nog ouwer, van de zondagsschole. Je most aalke weke 'n
versje lere in as belonieng kreeg je dan 'n plaetje om in te
plakken, 't Zat bie mekaore in 'n jutetasje
eb'ik die tas altied bie mun en netuurluk oak 'n booschap-
petas wae oak vee te vee in zit.
Eén onmisbaer onderdeel wil ik wè noeme, naest m'n por
temonnee, zaddoekjes, kammetje, lippestift. Stoppe Je-
wanna, noe noem je toch van alles op. Ik wou zegge, ik gae
noait zonder fototoestel de deure uut. Ik ebben ommers
geen wrieftillefoon, wae je oak plaetjes mee kan schiete. Ik
ebben zellufs elemae geen tillefoon, mien man wè, 'n ele
ouwen, die tillefoon bedoel ik.
't Is altied gemakkeluk 'ad' n mens n foto toestel bie 'm
'eid. Kan 't ie van alles uutrekke. D'r is ommers zovee te zie
a je onderwegt bin. Netuur, 't waeter, ouwe gebouwen, en
nie te vergeten je kleinkinders.
plusde tekst van 'n kerstspel: Kerstnacht. Netuurlijk
mit versjes in verschillende rollen: Maria, Jozef, herders,
'n engel in sterretjes (viere). Noe, ik ao de rolle van derde
sterretje, want toe zaete d'r best vee kinders op de zon
dagsschole in die wouwe aomè graeg meedoe. Aole ster
retjes aode twi rehels! Je kreeg op zó'n kerstfeêst 'n trak-
taosie in nae ofloap 'n leesboekje in 'n appelsiene. Je za wè
behriepe, dat je mit aol die vondsten nie vee opschiet mit
dat oprumen. 't Maek wè vee los.
Leni Blom
De tasse
D'r is wellus 'n rubriek in d'n eên of d'andere krante ge
wist die gieng over wat of t'er allemae in d'andtassen van
vrouwen zat. Ik ebben dae nie an meegedaen, ma dae
bin'k van overtuugd, ik 'ad geên slechte beurte gemaekt..
Mensekinders, ik ebben dat dieng net weê even op z'n
of is 't eur -'t is ommers een tas voa vrouwen, kop gezet
om 'n bitje vuul weg t'aelen, en dan weet je nie wat a je
ziet. 't Is net 't Tuttel'oekje. Alleèn lei die alles netjes bie
mekoare,
En dan dienk ik, noe za ik dae eêst 's 'n berg spul nie in
trug doen. Maa dat gae nie, ik ebben 't geweun allemae
noadig om te leven. Te leven op mien meniere dan eeh.
Of ik wil laete zien wat ik in die tas ebbe? Laet ik dat ma
nie doen. Dan kieken julder mien straks 'n bitje roar an
ak verbie komme in de wienkel op anderalleve meter. Dan
Ma, mien tas, dae wou ik 't over ebbe. Wisten julder
trouwus dat tasse, oak 'n werkwoard is. Opstaepele bedoe
len ze daemee. IOns rejen van de weke achter 'n trekker
mit ooibaelen, en m'n zeiden geliek, zo., die is gevaerluk
opgetast. Gauw d'r vanachter, voa 't eêle spul gae schuuve.
In Braebant zeggen ze tas tegen 'n kommetje.. Ons nie.
Ons zeggen kommetje tegen 'n kommetje. Of'n bakje.
Maek nie uut, 'ad t'r ma koffie in zit!
Aflijn, m'n tas is weê ingetast, en ie is net zo zwaer as van
tevoaren. D'r kon niks uut, want je weet ma noait wan
néér je iets d'r uut noadig eid, zoas je agenda, of n' andere
leesbril omdat die eêne bril die je rond je nek angt, 'n poat
verliest in 't gevecht.
Dat d'r van alles in die tas van mien zit, is geên ge
heim oe. Dae waeren ze zellufs bie de gemeênte mee op
d'oagte. Jaeren gelaeje, ik werrukten toen nog voa de
krante, most ik nae n hoorzitting om mee te luusteren.
Daerom eêt dat oak hoorzitting. Ma d'r wier in de pauze
'n consumptie geschonken, ja zolank is t' a gelaeje, en
d'r was manvolluk die 'n flesje bier kreege. Z'adden geen
opener ondekten ze.
De gemeêntebode zei toen: merouw Meèrman, jie ei zeker
wè 'n flesopener in je tas? En werachtig, 't was nog waer
oak. Dus ik ebben die bieeenkomst gered. De belangrieke
besluuten konden oare genome.
Wae 't over gieng? 'k Zou onderwerp nie meê weete, ma 't
kom vast nog wè 'n keêrtje bovendrieve..is 't nie bie mien,
dan toch wè bie de gemeênte.
Jopie Meermand-Ottevanger
35
Zondagsschool 1920
