Hof Cranestein (2)
Buitenplaats en boerderij bezuiden Oostkapelle
ten gegeven. Ook kunstschilders verbleven er meerdere
malen. In de tweede wereldoorlog werd op last van de
Duitse bezetter het gehele bijbehorende bos gekapt. Na
de bevrijding werd het terrein weer opnieuw aangeplant
Thans is het een fraai in het groen gelegen buitenhuis. Het
wordt bewoond door enkele families.
Nehalennia voorjaar 2021 nr. 211
Jaco Simons
Het landgoed dat in deze bijdrage centraal staat, moet er
een van aanzien zijn geweest. Het toen gloednieuwe buiten
verblijf kreeg rond 1655 namelijk een plekje op de zeer be
kend geworden Kaart van Walcheren van Nicolaas Visscher
en Zacharias Roman en dat terwijl dit cartografenduo niet
erg scheutig was met het vermelden van buitenplaatsen.
In de vorige aflevering van Nehalennia verscheen het eerste
deel over Hof Cranestein. Daarin werd geschreven over de
opbouw van Crane Hofste(de) of Cranestein (vanaf 1645),
wie de grondlegger ervan was (Adriaen Crane) en welke
eigenaren hem in de loop der jaren opvolgden (Cranes doch
ters en vervolgens zijn kleinzoon).
In dit tweede deel gaan we zien wat er met Cranestein ge
beurde na het tijdperk Crane. Want als we vandaag de dag
over de Wijkhuijsweg gaan, even ten zuiden van de dorps
kern van Oostkapelle, zien we allang geen zeventiende-
eeuwse buitenplaats meer staan; wel een prachtige (woon)
boerderij met een bijzondere boerenschuur.
Mr. Herman de Keijzer
Na het tijdperk Crane kocht mr. Herman de Keijzer in
1719 het landgoed.1 Ondanks dat de familie Crane uit het
beeld was geraakt, bleef de naam Cranestein behouden.
Herman de Keijzer werd in 1675 in Middelburg gebo
ren. Hij trouwde met Anna Boursse. Zijn vader was mr.
Jacobus de Keijzer, raad, schepen en burgemeester van
Middelburg.
Herman de Keijzer was thesaurier in Middelburg en
hield zich dus bezig met financiële en belastingtech
nische zaken. Verder was hij secretaris bij de Zeeuwse
Rekenkamer, commissaris bij de Wisselbank en bij de
Middelburgse Commercie Compagnie. Zijn belangrijk
ste baan was echter het raadsheer schap bij de Raad van
Vlaanderen. Lange tijd, tussen 1727 en 1756, was De
Keijzer lid van dit college dat in het abdijcomplex van
Middelburg vergaderde.2
Enkele jaren voor zijn dood in augustus 1761 besloot De
Keijzer om Cranestein van de hand te doen. Maar liefst
38 jaar lang had hij de buitenplaats onder zijn hoede
gehad! De Keijzer bereikte de hoge leeftijd van 86 jaar.
Hij overleed in de Middelburgse Bogardstraat en vond
dicht bij zijn huis zijn laatste rustplaats, namelijk in de
Oude Kerk.3
De Villa Pompe van Meerdervoort, ca. 1919
Kaart van Walcheren van de
broers Hattinga uit ca. 1750,
met Cranestein ten zuiden
van Oostkapelle
Crane Hofste(de) op de kaart van Walcheren van het cartografen
duo Visscher-Roman, circa 1655
Prent van Cranestein uit 1662, in: Nicolaus Visscher,
Speculum Zelandiae, Amsterdam 1668
i STï,*>t