Strope van Sanne
W
schop streken ze de graanmaat glad en daarna gingen de
bonen in een liewaot (linnen) zak. Vier maten in één zak:
80 kg bonen. Die werden keurig in de graonpiezel opgesla
gen. Het werk zat erop voor de arbeiders.
Naar de markt
De baos (boer) volgde natuurlijk het dorsen van de bonen
met meer dan normale belangstelling. Bonen brachten
Gerard van de Velde
Toen ik nog een schooljongen was, kocht mijn moeder
altijd stroop bij Sanne van Dale die een winkeltje in Zuid-
zande had. Het was stroop van de Zeeuwsche Boerin. Niet
iedere winkelier had stroop, want je moest een heel vat
kopen en dat liep in de papieren.
In de wintermaanden kookte moeder dikwijls brune böö-
nen, zoals ze dat zelf thuis op de Hoogte had geleerd. Op
je bord kreeg je dan een schep gekookte brune böönen met
een lepel stroop erbij. "Da's goed eten," zei ze dan.
Was de stroopkanne leeg, dan moest ik wel eens naar
Sanne strope 'aolen.
De stroop lag bij Sanne in een vat naast de töög. Dat vat
stond op een bak. Ik stond dan voor de toog en zag hoe
Sanne de kurke uut 't vat draoiende en dan hield ze met
d'r andere hand de lege kan onder dat gat. De stroop liep
langzaam uit het vat. Was de kan vol, dan draaide ze de
kurk weer in het vat. Het stroopgat poetste ze dan met
d'r vinger af. Dan hield ze die vinger onder m'n neuze en
mocht ik Sanne d'r vinger mee dat bitje strope d'r an, aflek
ken-
Dat weet ik nog goed. Al is 't meer dan tachtig jaar gele
den. En of die strope lekker smaokende? Kan je begrupen.
Strope van Sanne.
Daarna zettende Sanne de volle kanne op de schaole en
werden de kosten betaald.
En ik vloog mee de volle kanne naar huis.
immers altijd nogal wat geld op. Met een monsterzakje vol
bonen stapte hij vervolgens naar de markt in Oostburg en
maakte contact met diverse handelaren. Kon hij akkoord
maken, dan leverde hij de volgende maandagmorgen de
bonen af. De grote knecht bracht die met het eerste tuig
paarden naar de koopman. Dat gebeurde altijd in het
tweede schof
Nabeschouwing
Na de Eerste Wereldoorlog kwam de bonenplanter in ge
bruik. Het planten ging nu veel vlugger. Kort daarna, in de
twintiger jaren verscheen de zaaimachine op de akker en
werden er reken over een breedte van 1.75 m gezaaid. Dat
ging nog sneller. Voor paardenbonen waren deze machi
nes ongeschikt; de bonen waren te groot.
In de jaren 1942 en 1943 hielp ik als jongetje nog mee
aan het tollen van de bruine bonen. Ze stonden toen in
november nog op het natte land en wij trokken die toen
uit. Abraham de Hullu was daar toen ook bij. Hij was op
dezelfde 'ofstee begonnen als koeiewachter.
Met dank aan: Kee Provo, Isaac de Keuning,
mijn grootvader en mijn stiefvader.
Sanne bestelde de vaten met stroop bij de leverancier
aan de overkant en met de beurtschipper en de voerman,
kwamen die op Zuidzande terecht. De voerman nam ook
de lege vaten weer mee.
In het Land van Cadzand was ook nog een gezegde, dat ik
met alle plezier wil doorgeven. Da's ook een stroopkanne,
in de betekenis van een fleimer.
En fleimen? Mee de stroopkanne riejen.
Nehalennia winter 2021 nr. 214
N'n Stikje
Mien êêrste fiets
Bie 't opruume van ouwefotoos kwam ik 'n kiekie teege van
mien eerste fiets. Omdat we toen al 'nflienk gezin hadde en
m'n vaoder 'n klokke-, horlooge-, en soms oak poppedokter
was en 'n klein wiengkeltie dreef in klokke, wekkers, horlo
ges, barometers, bestek enz. in 'n klein dorpie, hadde we mar
weinich te besteeje voor 'n fiets voor mien. Mar mien vaoder
had erchus 'n tweedehangs fiets op de kop getikt, waer ik
trots op was. Omdat 'tfraeme te groot waswerde d'r houte
blokke op de trappers gezet. Vanweege 't ofwiekende model
hadde mien broer en ik, het over mien "spriengbok".
IfVj
1 1
Toen ik naer de H.B.S. most, haw ik in degrööte vekansie
op 't langd gewerkt bie Ome Kees, die saeme met z'n moat
langd huurde en aerpels, juun,witlof enz. verbouwde. Ik
most dan zes uur bie ome Kees weeze en dat gieng ik achter
op de brommer naer 't langd. Ik had dan noch zo'n slaep dat
ik haest van de brommer viel. Ik plokte oak wel aerbeezems
bie Bram Foase in Ouwe Tonge.
An 't einde van de schöölvekansie had ikgenoggeld om 'n
nieuwe blauwe Union sportfiets met verchroomde remstange
te kenne koape bie jan de fietsemaeker in 't durp. 't Vol
gende jaer heit mien broer voor 'n nieuwe Locomotief fiets
gewerkt. Daer was 'n zoo zuunich op dat ie 'm elke week
oppoetse en 't kooper deur 't chroom van 't stuur kwam deur
'tpoetse.
Leo Huijsen, Ouwdurp
Van de bestuurstafel
De vereniging kwam in het bezit van interessant dialect
materiaal via de heer Kwekkeboom in Biggekerke.
We kwamen een aantal schetsen tegen in een schriftje van
Jeanne de Wilde uit Heinkenszand. Zij trouwde met Izaak
Kwekkeboom, geboren Sint-Laurens 1920. Uit de nalaten
schap van dit kinderloze echtpaar ontving de vereniging
via de heer Kwekkeboom uit Koudekerke het bovenge
noemde schriftje. De Izaak Kwekkeboom was een gekend
verteller in dialect. Van hem hebben we ook diverse stuk
ken in dialect ontvangen.
Heer Kwekkeboom, nogmaals bedankt.
We ontvingen van de heer I. M. van Loo (Kruiningen) uit
een nalatenschap, een exemplaar van het Zeeuws Woor
denboek. Waarvoor onze hartelijke dank.
Volksliederen
Westkappels volkslied
Omstreeks 1930 schreef hoofdonderwijzer Piet de Vos de
tekst van een liedje dat later zou gaan gelden als het volks
lied van Westkapelle. De tekst getuigt van de liefde voor en
de gehechtheid aan het dorp dat iedere inwoner kenmerkt,
jong en oud.
De tekst werd geschreven op een melodie die zou zijn
gecomponeerd door de collega van De Vos, Houtekamer.
Wellicht heeft een bestaande melodie als voorbeeld ge
diend.
Pieter de Vos
Geboren te Westkapelle 28 september 1887, overleden te
Westkapelle 31 augustus 1970. Aangesteld als onderwijzer
aan de Openbare Lagere School te Westkapelle in 1907.
Met ingang van 1 januari 1921 werd hij benoemd tot
hoofd der school. Op 1 oktober 1948 ging hij met pensi
oen.
Pieter de Vos heeft veel betekend voor het sociaal-cultu
rele leven in Westkapelle. Hij schreef teksten voor diverse
schoolliedjes in Westkappels dialect en ook het bekende
lied "Op Wasschappel bin 'k gebore", wat geldt als het
Westkappels volkslied. Of hij ook de muziek zelf compo
neerde of gebruik maakte van bestaande melodieën is niet
helemaal duidelijk.
Hij bekleedde diverse bestuursfuncties, onder andere
secretaris/penningmeester van de Stichting Westkapelle
Herrijst en voorzitter van de muziekvereniging O. K. K. en
het Groene Kruis.
Gilles Houtekamer
Geboren te Wemeldinge 29 maart 1880, overleden te Goes
15 mei 1967. Benoemd tot hoofdonderwijzer van de open
bare lagere school in Westkapelle per 1 mei 1912. Op 1
januari 1921 vertrokken naar Kloetinge.
Korte tijd na zijn aanstelling in Westkapelle richtte hij het
schoolkinderkoor "De Kleine Westkappelaars" op. Met dit
koor bereikte hij een hoog niveau; het trad overal in Ne
derland op, bijvoorbeeld voor het Koninklijk Huis en het
kreeg daardoor landelijke bekendheid.
Het kinderkoor poseerde voor diverse ansichtkaarten. Na
het vertrek van Houtekamer hield het koor op te bestaan.
Met dank aan Ivo van Beekhuizen, Het Polderhuis en Jan
Kaland van de Stichting Cultuurbehoud Westkapelle.
21
Bonen dorsen op de dorsvloer, tekening auteur.
i'NecwMEir
Die van Zaamslag worden Stropielekkers genoemd. Dit beeld
staat op het Plein in Zaamslag. Jongens snoepen uit het vat met
stroop.
tóv'iYj
