patievereniging. Het tijdschrift Veldeke, een verenigingstijdschrift waarin veel aan dacht aan literaire prestatiesbesteed wordt, bestaat al vanaf 1926. Er bestaat een Veldeke-Literair-Reeks, waarin werk met literaire aspiraties wordt uitgegeven. Elk jaar wordt er een Groot-Limburgse- Veldeke-Literaire wedstrijd gehouden, waarbij telkens ongeveer vijftig auteurs werk insturen. De uitreikingsplechtigheid is iedere keer weer een gebeurtenis van provinciaal belang. De deputés voor Cultuur voor Nederlands en Belgisch Limburg reiken die prijs afwisselend uit. De redevoeringen van depute Urlings van Nederlands Limburg en van depute Sleijpen, zijn Belgische collega, inspireren telkens weer. Ze spreken er - uiteraard - altijd Limburgs. Veel hooggeplaatsten bedienen zich in de lokale media zonder enige terughoudendheid vaak van het Limburgs. Veldeke heeft de steun van beide provin ciale besturen. In cultuurnota's van de provincies wordt de plaats van het Limburgs op een hedendaagse manier niet mis te verstaan erkend. Maar er is volgens Veldeke nog steeds veel te wensen. Veldeke-Limburg onderhoudt goede con tacten met de zusterverenigingen in het (Duitse) Rijnland, waar men een dialect spreekt dat sterk verwant is aan het Limburgs. Eind 1997 is er, in samenwer king met twee instituten van over de grens, een cd-met-boek verschenen met literair werk uit Nederlands Limburg en het Rijnland. Het literaire gehalte ervan is hoog. Ook buiten Veldeke gebeurt er veel in en voor het Limburgs. Op de provinciale Limburgse radiozender is op alle door-de- weekse dagen een programma van een uur in het Limburgs te beluisteren: "t Ei van Sint-Joost'. Twee keer per week is er een uur lang Limburgstalige muziek te belui steren op dezelfde zender. Er is ook een wekelijkse televisie-aflevering van 't Ei. Er bestaat een rijk Limburgs liedjesrepertoire, in alle moderne stijlen. In de andere pro gramma's van Omroep-Limburg klinkt geregeld Limburgs, al lijkt het alsof men daar alleen maar Nederlands goed genoeg voor vindt. De redenering is dan: er zijn speciale uitzendingen in het Limburgs. Dan moeten alle andere uitzendingen in het Nederlands. Op lokale zenders wordt vaak Limburgs gebruikt. Merkwaardig genoeg blijkt het nieuws overal in het Nederlands te gaan; Veldeke verzet zich tegen deze opvatting. In beide kranten komen vaker teksten voor in het Limburgs, maar dat is nog muundjesmaot. In de familie-advertenties is het Limburgs een vaak gebruikt medium. Overlijdensadvertenties verschijnen overi gens zelden in die taal. Er is de laatste twintig jaar een levendige traditie ontstaan in het spelen van tonneel in het dialect. Niet alleen het traditionele dia lecttoneel bloeit. Ook is er experimenteel toneel in dialect. De provinciale overheid subsidieert dit, zij het niet zeer ruim hartig. In veel verenigingen gaan alle bijeenkomsten en vergaderingen in het Limburgs. Er wordt thans aangedrongen op gebruik van het Limburgs naar buiten uit. Bie Vastelaovesvereiniginge is det al van vreuger oet zo. Sinds 1997 is de discussie er weer om een leerstoel-Limburgs te krijgen aan de Universiteit van Maastricht. Er zijn werk groepen bezig die nagaan of een dergelijke post - die vergelijkbaar zou kunnen zijn met de post die Siemon Reker aan de uni versiteit van Groningen heeft -te realiseren is. Deze discussie is al vaker gevoerd; na de erkenning lijkt er meer kans van slagen te zijn voor dit project. De voornaamste taak van Veldeke is wel: de jonge mensen ertoe aanzetten dat ze hun kinderen in het Limburgs opvoeden. Dat is een moeilijke taak, omdat veel jonge ouders niet heel erg zeker ervan zijn dat ze binnen de provincie blijven wonen. Het zogenaamd zekere voor het onzekere

Tijdschriftenbank Zeeland

Noe. 'n bitje uut 't zuudwesten | 1998 | | pagina 41