De geleerde
Rien is een kammeraod van me uut m'n Amsterdamse tied. Me
bin goed mee mekaore van de eerste weeke van de geschiedenis
studie af in, toet noe toe. Twee vrieë veugels. Rien kwam van de
hei in 't pitje van Braebant, ikke van de duunkant, van
Oóskappel. 't Verschil was dat Rien nooit ml uut Amsterdam weg
wou - ie wist dat a 'eêl schielijk - en dat ik er alleen nog graog
komme. Om Rien op te zoeken bievobbeld, of om de sfeer van
Oud-Zuid op te snuven, 't gaefste deel van Mokum.
Rien en Oud-Zuid, das een levensverhaal. Rien weunde in 't eer
ste van z'n studietied op een kaemertje bie Ome Jan, een ouwe
zatladder van een zeêman. Ik zelf nooit 't genoegen meuge sma-
eke da'k de man te zieen kreeg, mae de verhalen die as Rien over
z'n dee, waere kostelijk. Over Ome Jan z'n stamcafé, z'n TV die
knoerard anstoeng (Rien spaerde eierdózen vor an de tussendeure)
en over z'n plat Amsterdamse uutstuuksels die Rien zö meêsterlijk
nae kon doee. Ome Jan, da begriepe je, is impersant a jaeren uut
de tied.
Dat was op de Overtoom. Laeter ei Rien jaeren achter mekaore in
de Kinkerbuurt geweund. Ik ook trouwens - in de zöveeste
Helmersstraat - mae vee korter. De Kinkerbuurt is volgens mien 't
'artepitje van Oud-Zuid en as ik dienke an de verhalen van Rien
over wat n d'r meemaekte op straete en kiekende van z'n balkon,
dan wete 'k dat 'eêl zeker, 't Mooiste van aol die verhalen goeng
over een van de buren van Rien.
't Waere een stel gepensioneerde ménsen die an 't zelfde trapgat
weunde as Rien en z'n vriendin. Echte Amsterdammers, 'k Wete
nie of ze van d'r levensdaegen a wè 's buten de stad geweest waere.
Éénvoudige ménsen, ie ao 'eêl z'n leven mee een bezem op een
fabrieksvloer gestae en zie dee 't 'uusouwen. Kinders aodde ze nie,
in elk geval nie in de buurte, want as t'r iets opdee wiere Rien en
z'n vriendin ingeschakeld. Iets mee 't elektrisch of mee de ver
waermieng - je kent dat wè.
As zo n karweitje d'r dan op zat, dan moch Rien bluve vö een
borreltje. En nog eên. Da spreekt, dan kon buurman d'r ook eên
neme - dat goeng anders nooit deur bie de vrouwe, 't Waere de
beste momenten uut de man z'n bestaen agauw, as Rien wir 's bie
z'n zat. Ie leide z'n 'arte op taefel en zö vernam Rien a schielijk,
dat de man eên grote passie ao: boeken over den oorlog. Den
oorlog die at n zelf nog meegemaekt ao as joenge vent, daè as n
deu gerold was in 't relatief veilige waerme nest van een Mokumse
volksbuurt. Den oorlog ao de man nooit mi losgelaeten. Boeken
over 't Oostfront, over 't Ardennen-offensief, over de Sri lip
Zuudzeê, de slag om Engeland, ie ao ze verslonde bie bosjes. Je
ieuw 't nie vö meugelijk wat zö een éénvoudige man aol wist over
die veldslaegen. En Rien studeerde geschiedenis, dus dat was een
geleerden. An zö iemand wou buurman graog laete mèrke dat n
d'r vee van wist, dat spreekt vanzelf.
Noe was t'r eên punt, vertelde Rien, daè as buurman aoltied op
terug kwam in 't vier van z'n betoog. Nae een paer borrels, as de
ouwe vrouwe a een stuitje zunig keek, begon de man onveranderd
op de leunienge van z'n stoel te slaen en brocht uut: El Alamein,
El Alamein! Ja, dat wist n goed. 't Beslissende punt van de Tweêde
Jan Zwemer
Noe numme
