Aflevering 3. Studio Ron Konings in Vrouwenpolder
In deze serie artikelen in NOOT gaan we per aflevering op bezoek in een geluidsstudio in Zeeland. Veel
muzikanten willen hun demo zo goed mogelijk opnemen, maar weten eigenlijk niet goed waar ze op moeten
letten. Zo is niet alleen de hoeveelheid knopjes belangrijk, maar ook de man die er achter zit en natuurlijk de
ruimte waarin je zelf moet zitten spelen, om maar eens wat te noemen.
noot
10 1
noot
11
Door Sjors Kuyt
Tegenover de camping 'Oranjezon', zo'n kleine 3 kilometer ten westen
van Vrouwenpolder, vind je de oudste opnamestudio van Zeeland.
Een bordje langs de dijk geeft aan waar je moet afslaan, probleemloos
zet ik mijn auto achter het dijkhuis op een ruime parkeerplaats. We
kunnen momenteel alleen in de afluisterruimte, het opnamegedeelte
is door middel van het verplaatsen van een paar handige panelen
en het plaatsen van wat bedden omgetoverd tot een appartement
voor toeristen. Volgens Ron geldt, 'wie het eerst komt, wie het eerst
maalt. Volgende week zijn er weer gewoon opnamen, het ombouwen
is slechts 5 minuten werk'. De afluisterruimte is opvallend ruim van
opzet en is eigenlijk opgedeeld in twee gedeeltes. In het voorste
gedeelte, met uitzicht op de tuin, staat de mengtafel en de opname
apparatuur. Aan de achterzijde, de grens wordt eigenlijk getrokken door
een werktafel met twee enorme beeldschermen, is het regiegedeelte
en een enorm geluidsarchief, dat Ron onlangs opnieuw aan het
organiseren is. Trots vertelt hij: 'Ik heb zojuist nog een zeldzame
opname van Blof gevonden', wat overigens niet zo gek is, Chris
Götte assisteerde in het verleden regelmatig bij opnames. In het
regie-gedeelte staan ook drie grote luxe bureaustoelen, de ideale plek
om te beginnen met een het interview.
Wat voor een mengpaneel en welke randapparatuur gebruik je
voor je opnames?
'Ik gebruik een D&R 36 kanaals mengtafel met geautomatiseerde
faders. Hij is helemaal naar mijn wensen gecustomized. Ik was, toen
ik hem in 1987 kocht, de eerste studio met geautomatiseerde faders.
Mijn galmen haal ik uit de gebruikelijke Lexicon's. Ik heb twee hele
mooie compressors. De UREI is heel muzikaal, maar wat lastiger in te
stellen, de Symetrix is heel precies, die doet precies wat je wilt'. Ron
toont de beide apparaten die opvallend ver uit elkaar in 19"racks zijn
ingebouwd. Vooral de Symetrix ziet er niet echt bijzonder attractief
uit, gewoon een grijs kastje met grote draaiknoppen. 'Ik ben geen
spulletjesman', licht Ron toe: 'Ik hoef geen rack vol met knipperende
lampjes. Ook zal je hier geen budget apparatuur als bijvoorbeeld Alesis
of Boss tegenkomen. Ik wil alleen goede en degelijk professionele
apparatuur, en dat ziet er meestal niet zo spectaculair uit aan de
buitenkant, maar je hoort het wel en dat is toch het belangrijkste'.
Wat voor monitors gebruik je?
'Ik gebruik voor het afmixen voornamelijk mijn Yamaha NS-10
speakers. Ik heb er vier in de afluisterruimte staan.
Ik heb begrepen dat de NS-10 vaak als slechte monitors te boek
staan, dit is ook de eerste studio die ik bezoek waar ik deze
kenmerkende witte conussen aantref. Wat is jouw mening?
De NS-10 wordt vaak niet goed gebruikt. Veel mensen denken dat
een nearfield monitor zoiets is als een gewone speaker. Als nearfield
monitoren functioneren ze perfect'.
'Voor het beluisteren van een opname met de band erbij gebruik
ik trouwens mij JBL 5-weg monitors'. Het is onmogelijk om in de
afluisterruimte de JBL's te missen, ze zijn minstens 20x groter dan
de NS-10's.
Ron: 'Die JBL monitors zijn erg efficiënt. Als ik een band vertel dat ze
slechts 60 watt zijn, kijken ze me vaak vreemd aan. Mensen laten zich
vaak misleiden door getallen'.
Hoeveel kanalen kan je tegelijk opnemen en hoe?
'Ik kan als ik wil 36 sporen tegelijk opnemen met mijn digitale
multitracks'. Achter zijn mengtafel staat een indrukwekkende kolom
met drie multitrack recorders. Terwijl hij het systeem demonstreert
legt hij uit: 'Het zijn gewoon Hi-8 tapes. Op één tape kan je 12 sporen
wegschrijven. Het aantal sporen dat je kunt opnemen is eigenlijk niet
zo belangrijk. Vroeger was het een soort status, dan adverteerde je
met 'Kom hier opnemen, want wij nemen met zoveel sporen op', maar
eigenlijk is het bijzaak. De multitrack werkt lekker snel en is direct
aangesloten op het afluistersysteem in de opnameruimte, zodat de
muzikanten direct iets terug kunnen horen als iets is ingespeeld.
Elke muzikant heeft trouwens een eigen monitorsysteem voor
zijn koptelefoon, die hij/zij naar eigen wens kan instellen met een
mengpaneeltje'. Het afmixen gebeurt hier met 'Pro Tools' op een 12
jaar oude Mac en de bijbehorende Hardware van Digidesign. Die
oude Mac doet het overigens nog prima hoor. Heb je het wel eens
gezien?' Ron demonstreert Pro Tools, de Apple is in een mum
van tijd gebruiksklaar. Twee monitoren laten het sobere, maar op
studiogebied kwalitatief waarschijnlijk het meest professionele,
programma zien.
Heb je eert Backline als muzikanten dat willen of nodig hebben?
'Ik raad muzikanten altijd aan om hun eigen instrumenten mee te
nemen, maar als ze het nodig hebben, heb ik nog wel ergens een
gitaar op zolder liggen. Ook heb ik nog een DX-7 staan. Dit was de
eerste van Nederland. De importeur had net het eerste exemplaar
uit Japan gekregen. Toen hij hem hier demonstreerde, mocht hij hem
meteen hier laten staan. Ik ben ook trots op mijn Fender Rhodes.
Verder heb ik nog een vleugel staan, want die sjouw je moeilijk
mee van thuis'.
Is het mogelijk om met MIDI-producties te werken?
'Ja, maar dat gebeurt niet zoveel meer. Ik gebruikte het vaak om dingen
te synchroniseren. In het verleden heb ik ook veel hindoestaanse
bandjes gedaan. Die lui zetten heel hun computer vol met MIDI,
nemen dan hun computer en modules mee, en maken hier dan
de opnames'.
Heb je een specialiteit?
'Ik vind het erg leuk om een beginnend bandje op te nemen. Ze
hebben vaak totaal geen weet van wat er bij een goede opname komt
kijken. Ze komen dan zenuwachtig binnen. Ik voel het als mijn taak
om ze op hun gemak te stellen. Met een kop koffie erbij kunnen ze
dan op adem komen, waarna ik ze vertel wat de mogelijkheden zijn.
Sommige beginnende bands denken dat je in één dag makkelijk 15
nummers kan opnemen'.
'Ook doe ik multimedia producties en studiowerk voor televisie. Heb
je wel eens zo'n mannetje gezien op tv met zo'n hengel met een
microfoon. Dat soort werk dus. Het is erg leuk om zo'n productie dan
op televisie terug te zien'.
Waneer ben je begonnen?
'Ik heb op de grote vaart gezeten en ben in 1974 aan wal gekomen.
Ik kocht een taperecorder en een mengpaneel en ben bandjes
gaan opnemen. Op een gegeven moment werd dat zoveel werk
dat ik de knoop heb doorgehakt, en in 1980 ben ik professioneel
gaan opnemen'.
Heb je een speciale opleiding gevolgd?
'Mijn vader was studiotechnicus en mijn oom ook. Dus van jongs af
aan heb ik daar de kneepjes van het vak geleerd. Mijn vader zei wel
altijd dat ik niet voor dit vak moest kiezen. Ik kan nu best begrijpen wat
hij toen bedoelde, maar ik ben blij dat ik het toch gedaan heb. Weet je
wat in een studio echt belangrijk is? Communicatie. Ik heb wel eens
van die stagiaires gehad, die dan alleen maar naar de knoppen
van het mengpaneel keken. Dan konden de muzikanten als er iets
was zwaaien wat ze wilden achter het raam'. Met een glimlach doet
Ron zo'n muzikant na.
Wat zijn de kosten?
Ik heb in het verleden met allerlei variaties en arrangementen gewerkt,
maar een uurtarief blijkt toch altijd het meest duidelijke. Ik reken 30
euro per uur. Daarbij moet ik vermelden dat die tijd pas ingaat als alles
daadwerkelijk is aangesloten en opname gereed is.
Ook reken ik niets voor gebruik van een synthesizer of drumcomputer
of een ander instrument. Ik hanteer dit bedrag eigenlijk al sinds 1974,
waarbij ik voor een opname ook f 65,- per uur vroeg. Dat was toen een
normaal bedrag, tegenwoordig is 30 Euro eigenlijk erg weinig.
Heb je nog bijzondere ervaringen met bands gehad?
'Ik ben op dit moment bezig al mijn opnamen te archiveren. Ik vond pas
een tape terug van voor 1990. Er kwam toen een junk uit Rotterdam
opnemen. Dat was een onderdeel van een project. Die man had eerst
2 uur op de parkeerplaats zich zelf moed in staan drinken voordat hij
aanbelde. De opnames verliepen alles behalve makkelijk en eerlijk
gezegd had ik er toen ook niet zo'n zin in. Toen ik dat bandje onlangs
terug vond, wist ik niet wat het was. Ik was erg nieuwsgierig, het was
erg rauw en intens. Pas later kwam ik er achter dat het die opname van
die junk was, waar ik indertijd eigenlijk geen zin in had. Na meer dan 10
jaar beluister je het dan onbevooroordeeld en vind je het geweldig. Zo
zie je maar hoe vooroordelen je kunnen beïnvloeden'.
'Ook de opname van de cd van de Charming Children uit Hulst was erg
bijzonder. Ze hadden een single opgenomen die goed gevallen was bij
de platenmaatschappij Virgin en mochten toen een cd opnemen. Toen
ze hier aankwamen, hadden ze op die single na geen materiaal. Die
hele cd is dus hier tot stand gekomen, waarbij ik ook als een bandlid
fungeerde. Het is erg bijzonder om opgenomen te worden in een band
als studiotechnicus'. Wat zijn je recente producties?
'Ik ben nu opnames aan het maken met Jan Blok. Dat is authentieke
Rock Roll, zoals dat in het begin van de jaren zestig werd gemaakt.
Die man is een echte autoriteit op dat gebied'.
Heb je nog handige tips voor bands die binnenkort de studio
ingaan?
'Geniet vooral van de opnames. Je betaalt er niet alleen voor, maar
het is vooral leuk, creatief en leerzaam tegelijk'.
Onder het genot van een biertje en wat fris filosoferen we nog enige
tijd verder over muziek, vooraleer ik een hoop wetenswaardigheden
rijker weer huiswaarts keer.
Info:
Ron Konings
Kon. Emmaweg 16
4354KD Vrouwenpolder
www.studioronkonings.nl
studio.ron@worldonline.nl
0118-592818