Om dood-moe van te worden!
Zeeland kent een flink aantal popfestivals, geliefd bij bands en publiek. Maar de
overheid en belastingdienst maken het de organisaties echter niet makkelijk
Hoe houden de festivals het hoofd boven waterP We maken een rondje en
praten met Ad Boonman [Klomppop), Paul Goedegebuure [Mosselrock], lilies
Appeldoorn [Anywavel en Peter Hendrikse (Peerock).
noot
noot
InisemttihilesM
Micha Beckers
Help, de belastingaanslag!
Klomppop ontving dit jaar een aanslag (naheffing) over artiestenbeta
lingen voor de festivals Klomppop en het Straatfestival Ovezande.
De belastingdienst controleerde de betalingen vanaf 1999. Ad
Boonman: 'Het bleek dat wij onze administratie niet voerden zoals
de belastingdienst dat sinds de wijziging in de artiestenregeling in
2002 verwacht. Met name ontbraken diverse gage-verklaringen en
tal van goede kopietjes van geldige paspoorten of identiteitskaarten
van bandleden en artiesten. Bij veel contracten ontbrak iets of waren
er vragen te stellen. Soms dachten wij bijvoorbeeld uitkoopsommen
(bruto en inclusief BTW) betaald te hebben aan met name buitenlandse
artiesten. Achteraf bleken dat netto-betalingen te zijn. In andere
gevallen beschikten artiesten niet overeen geldige inhoudingplichtinge
verklaring'. Boonman belde en mailde vervolgens naar talloze bands,
bureaus en artiesten. Hij kreeg zo'n 75% van het ontbrekende
materiaal alsnog los en dat scheelt de organisatie vele duizenden
euro's. De definitieve naheffing volgt later want ook 2003 moet nog
berekend worden. 'Duidelijk is wel dat vanaf begin dit jaar geen enkele
euro meer uitbetaald wordt als het door bands/acts aan te leveren
papierwerk niet geldig of onvolledig is. Gelukkig hadden alle artiesten
in 2004 daar alle begrip voor', aldus Boonman. Mosselrock kent
dit probleem ook. Men kon de belastingaanslag wel betalen maar
moest, door de dalende omzet, daar de financiële reserve flink voor
aanspreken.
Peerock kreeg, in Peter Hendrikse's woorden, zo'n enorme draai om
de oren van de belastingdienst dat het een wonder is dat het festival
nog bestaat. Onervarenheid zorgde ook hier voor een fikse naheffing.
Onder het credo 'dan maar met de billen bloot' ging men aan de slag.
Gelukkig draaide Peerock vorig jaar erg goed. Met die omzet en een
goede penningmeester kwam het festival er net bovenop. Dat de
belastingdienst medogenloos is blijkt wel: Een, achteraf, veel te dure
act uit het verleden, ooit met privé geld gehaald, wordt nu stukje bij
beetje afbetaald door de Stichting Peerock.
De regels die de belastingdienst opstelt zijn ingewikkeld en
veranderen nogal eens. Anywave, met haar jarenlange ervaring,
zet daarom speciaal iemand in die zich puur met de loonbelasting
bezighoudt. Daarnaast worden alle contractuele zaken ook door een
gespecialiseerde medewerker afgehandeld. Van naheffing heeft dit
festival daarom geen last.
Hoe zit het nou?
ledereen die geld ontvangt als beloning voor arbeid moet over dat
inkomen belasting en premies betalen. Dat geldt ook voor bands er
voor artiesten. Meestal houdt het podium als 'inhoudingsplichtigr
werkgever' de belasting en premies in op het brutoloon en draagt dezs
vervolgens af aan de belastingdienst en de bedrijfsvereniging. Alt
alternatief kan een andere rechtspersoon optreden als werkgever er
ontvangt de band geen gage maar een uitkoopsom plus BTW. Voo?
het regelen van de afdrachten is een hele papierwinkel noodzakelijk
Met hoge boetes en naheffingen als daarbij door de band of door he
podium fouten worden gemaakt. De betaalde premies geven de arties1
recht op bijvoorbeeld WW, WAO of Ziekenfondsverzekering.
Kom je er onder uit?
Bekend is dat veel bands allerlei trucjes bedachten om ondei
belastingzaken uit te komen. Dat werkt niet meer sinds 2002 en de
controles. Ad Boonman van Klomppop hierover: 'Het opvoeren var
een stichting, VOF, of vereniging zegt helemaal niets meer zonder
geldige VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) inhoudingspichtige verklaring.
En de kleine artiestenregeling (tot 135 euro belastingvrij per bandlid
per optreden) geldt alleen maar als je dit 'aanvraagt' via een volledige
ingevulde gage-verklaring en een leesbaar kopie van een geldig
identiteitsbewijs. Hier valt dus niet mee te sjoemelen. Als je wil optreden
tegen betaling dan zul je de bureaucratie voor lief moeten nemen. Da;
gaat ook op voor vrijwilligersorganisaties, het is niet anders.'
Vergunningen, ook dat nog!
Belasting is één ding. Qua bureaucratie ben je er dan nog niet
Breek Peter Hendrikse de bek niet open. 'Voor Peerock had ik eer
dansvergunning nodig. Niemand kon mij uitleggen waarvoor en ik kor
hem ook niet krijgen. Moet ik dan bordjes ophangen met verboden
te dansen? Een goedkeuring voor brandveiligheid beslaat 20 a 3C
pagina's. Gelukkig ken ik een brandweercommandant dus ik kom er wel
uit. Zo'n document is gebaseerd op een zaal maar Peerock vindt plaats
in een tent! Wij maakten gebruik van een ronde muziektent van de
gemeente. Vanwege Arbo-wetgeving mogen gemeente-medewerkers
die niet meer opzetten. Graag had ik die tent gekocht om hem zelf te
laten opzetten maar hij was al verkocht.' Peter denkt dat de gemeentes,
ook niet goed weten wat ze met de festivals aanmoeten en dat
daardoor zulke onduidelijkheden bestaan. Hierdoor zijn de vereist®
vergunningen vaak pas een maand voor het festival gereed. Dat
levert een hoop stress op want de contracten met de bands zijn dan
immers al getekend.
De kosten.
Ad Boonman somt op. Grofweg bestaan de kosten uit artiestengage,
geluid, licht, tenten en terrein inrichting, faciliteiten, publiciteitskosten,
catering en barinkopen. De bedragen aan gage en artiesten budget
zjjn aardig gestegen. Daarnaast is er de groei in professionele
faciliteiten. Duidelijk is dat er meer geld, tijd en energie gaan in
zaken als Buma/Stemra (voor Klomppop nu al zo'n 1200 euro per
jaar), verzekeringen, belastingen, drank- en horecawetgeving, Keu
ringsdienst van Waren, brandweervoorschriften, terreinbeschermende
maatregelen, sponsorwerving, PR acties, etc. Er zijn geen of nauwelijks
betaalde krachten. Er komen gelukkig steeds meer (hondstrouwe)
vrijwilligers en meer vaste organisatoren die ieder hun taken hebben.
Die nemen vaak zelfs vakantiedagen op voor de op- en afbouw.
Zo'n vrijwilligersclub werkt, in eigen beheer, bijvoorbeeld aan zaken
als catering, barexploitatie, beveiliging, logistieke ondersteuning,
sponsorwerving en administratie. Daardoor blijven de organisatiekosten
beperkt.
Paul Goedegebuure zag de afgelopen jaren het percentage sponsoring
voor het gratis popfestilval Mosselrock teruglopen van zo'n 50% van
de begroting naar zo'n 15%. Ofwel: 'Het deel wat we dus zelf op
moeten brengen met de verkoop van vloeibare versnaperingen is dus
omgekeerd evenredig gegroeid.'
En dan de inkomsten
Hier zijn alle organisatoren op het over eens: belangrijk zijn de
sponsors, eventueel subsidie en vooral: de bar-omzet. Sommige
festival heffen daarnaast natuurlijk ook entree. Lobbyen bij sponsors
en lange-termijn relaties met diverse leveranciers zijn belangrijke
factoren. Immers, met een handige of creatieve actie (bijvoorbeeld
speciale vrijkaarten) is toch die zo belangrijke (verhoging in de)
bijdrage los te peuteren.
De bands
Net als de andere organisaties wordt Klomppop het hele jaar door
bestookt met e-mails, demo's en CD's uit het hele land. Ad Boonman:
'Wat echter zorgen baart is het Zeeuwse aanbod! Er zijn veel bands in
Zeeland maar die zijn (in vergelijking) weinig actief in hun PR. Althans,
regelmatig moeten wij zelf vragen om informatie en demo CD's van
nieuwe bands. Terwijl wij vooral nieuwe en bij voorkeur jonge bands
programmeren met een beetje ambitie en kwaliteit.' Saillant detail
hierbij is dat Klomppop juist die jonge bands vaak moet informeren
over het 'papierwerk' dat aan zo'n optreden vast zit. Boonman
vindt dat eigenlijk een taak voor een popconsulent of de Stichting
Popmuziek Zeeland.
Het publiek
Alle festivals zagen hun bezoekersaantallen gelukkig stijgen en dat
is een gezonde ontwikkeling voor het popklimaat in de regio. Eén
en ander wordt ook versterkt door de opkomst van de jonge-talenten-
broeibakken als Hooikoorts en 2nd Influenz (voorheen KiekVirus). Paul
Goedegebuure nog: 'De mensen zouden alleen wat eerder mogen
komen want 's middags mag het terrein nog wel wat voller'.
Dus
De belastingdienst maakt het niet leuker maar ook niet makkelijker.
Goed opletten is het devies. Daarnaast zou het vergunningenbeleid
van de gemeentes best eens wat mogen versoepelen want ook dit is
een bijna overkombare hindernis.
Gelukkig tot slot: Alle organisatoren zijn het er over eens
dat de kick van de festivaldagen, na een jaar van intensieve
voorbereiding, het veruit wint van alle ergernis die voortvloeit
u<t bureaucratische heisa.
Sfeer impressies Klomppop 2004
