Hoe kom ik in de kunst?
Adviezen voor jongedames die creatieve
kunstartiest willen worden
Door: Ma Samarpan Joke
Kies bij wie je in de smaak wilt vallen, bv:
Cultureel-Café
IN DE
VERKEERDE
WERELD"
vfasmorkt 41 middelburg
Schat,
ik ben bij
meneer Jansen
10
HIEUW ZEELAND
1. Je familie, buren, de drogist en de
burgemeestersvrouw.
Noem jezelf 'kunstenares' maar ga nooit naar een
academie. Kleed je netjes maar net iets buiten het
gangbare, altijd heb je iets orineels: oorhangers van
brooddeeg, een met de kont geschilderde jurk en
lang haar, waar je steeds een ander vogelnest van
bouwt.
Zorg dat je verpleegster geweest bent, zodat je
weet wat 'apart', 'artistiek' en 'burgerlijk' betekent
en gebruik deze woorden te pas en te onpas. In de
grote stad val je niet op, ga dus in een
provincieplaats of dorp wonen, maar nooit in een
nieuwbouwwijk, dat, bijvoorbeeld, is burgerlijk.
Je huis is keurig nonchalant ingericht, overal
hangt je eigen werk kunstzinnig ingelijst tussen de
droogbloemen en je leuke semi-antieke spulletjes
in. In je opkamer of toilet hou je een galerie ter
grootte van een postzegel; zet bij de voordeur een
geit waarin je je naam hebt geëpileerd.
Gebruik geen vieze, stoffige of revolutionaire
technieken, maar schilder of aquarelleer (en
natuurlijk alleen met de duurste en beste
materialen), zo kun je in de kamer ensuite werken,
waar de visite je regelmatig bezig ziet.
Met je onderwerpen is het voorzichtig aan
geblazen, de mensen mogen niet schrikken. Heel
geschikt is: ouwe porseleinen namaakmensjes,
tamme huistijgertjes openluchtverblijven voor
koeien, ongeschoren schapen en, heel belangrijk, je
eigen kinderen (die het natuurlijk héérlijk vinden
dat je altijd iets leuks te doen hebt en daardoor zo' n
vrolijke moeder bent en die ook altijd met precies
zulke wijd opengesperde ogen kijken als waarmee
jij ze afbeeldt).
En vanzelfsprekend is je 'gevoel' een onderwerp
dat het goed doet, vooral als het gggggevoelich is.
Een lichte melancholiemag, ietwat na'ief is
prachtig, maar wrang of cynisch is helemaal fout.
Trouw met een onderwijzer of vormingsleider
zodat je geen geldzorgen hebt; jij voert het woord,
hij hangt aan je lip, dankbaar dat hij zomaar met zo
n bijzondere vrouw mag leven. Hij gedraagt zich in
huis als een gast, nergens liggen spullen van hem,
hoewel een hoekje voor een onbenullige hobby nét
kan.
Exposeren doe je soms in je eigen postzegel,
maar ook landelijk, in kleikleurige bistrootjes of
verantwoorde meubelpaleizen, bij middenstanders
die een HP (harde plasser) van Kunst krijgen als
het maar bij het interieur past. Je openingen zijn
gewilde evenementen waar je bv. een bekende maar
scheef opgedroogde acteur-een russische gek laat
nadoen, of waar je het geklok en gekners der
consumpties laat begeleiden door een
amateurfluitiste die er uit ziet of ze net uit een
sapcentrifuge is gestapt.
Een hele goeie is, een dichter die zijn werk zelf
stencilt en verspreidt, een eigen gemaakt versje
doen zeggen, opgedragen en gemakelt voor jou,
zijn geheime liefde.
Ondertussen meng jij je tussen de gasten.
'Dat je dat zomaar kan!!!',zeggen ze dan. 'Zie je
wel',zeg jij,
'dat een kunstacademie helemaal niet nodig is, al
dat bijzondere gedoe is nergens goed voor, zó
kan het ook!!!!'
'En hoe kun je er zomaar tijd voor vinden naast
je huishouding!!!?'
Je glimlachtstil voor je heen, maar vertelt niet dat
de vormingsleider of onderwijzer in die zelfde stilte
een heleboel klusjes opknapt. Hij weet hoe
aantrekkelijk je bent.
Voor de finesses van deze aanpak is het raadzaam
om eens bij iemand thuis te gaan kijken, in jouw
buurt leeft ook wel zo iemand.
Dit is de eerste methode om in de kunst te komen
en het aantrekkelijke hiervan is dat je nooit kunt
mislukken, talent is makkelijk maar geen vereiste
want er zijn altijd wel een paar mensen te vinden,
die je willen bewonderen in ruil voor wat aandacht.
2. Als je in de smaak wilt vallen bij collegaartiesten,
tekenleraren, progressieve kunstkopers, de
directeur van de culturele raad, commissie's van de
overheid die het geld verdelen, galerieën en musea,
kortom 'het circuit', wordt het allemaal wat
lastiger; een mislukking is denkbaar.
Wij adviseren in dat geval de volgende
verklaringen:
Kinderbedjes versieren is al eeuwenlang een
miskende kunstvorm van vrouwen. Het circuit is
nog niet toe aan jouw werk, je bent je tijd ver
vooruit. Iedereen kan wel een kuil graven, daar
een drol inleggen met een veijaarstaartkaarsje
erop en dat land-art noemen, of een vliegtuig
huren dat een dagje met je naam rondvliegt,
maar jij maakt werk voor de gewone mens.
Galeriehouders gaan niet met jouw specifiek
vrouwelijk werk in zee, bovendien hebben ze
liever mannen die tenminste gewoon
doorwerken als ze ongesteld zijn, trouwen of
kinderen krijgen.
Maar zover is het gelukkig nog niet, er valt nog veel
te proberen, zoals de magie van het woord
gebruiken. Noem jezelf nooit 'kunstenares' maar
'beeldend kunstenaar' en watje maakt is 'werk', zo
laat je zien hoe serieus je wel bent. Met titels en
statements kun je veel doen, mensen moeten weten
wat ze zien, vertel het ze, trek een rookgordijn van
woorden op dan wordt op kwaliteit niet meer gelet.
Hou het vaag en suggereer diepte, alsof je zelf weet
wat je bedoelt. Werkzame voorbeelden uit de
praktijk:
Ik doe research naar de emotionele waarde van
kleur, soms met gebruik van spectrumkleuren,
soms met gebruik van de primaire kleuren met
groen, over het thema vrouw-kleur-beweging met
textielattributen.
Ik vind in mijn schilderijen mijn eigen rustpunt,
tegenstrijdigheden gaan in elkaar op en worden tot
de stilte waar alles kan, gekeerd, bekeerd en
omgekeerd, ik streef naar helderheid, in deze
combinatie ligt nu mijn thuisgevoel, het binnen,
dat niet verstoord kan worden. Vanuit deze
binnenstilte komt beweging los en ik stap weer
naar buiten waar ik de beweging van anderen volg.
Ik maak mijn ongenoegen kenbaar over de
frustrerende en overstelpende hoeveelheid
reclame. Een hele storende vind ik, als je als vrouw
hersens onder je haar hebt dan heb je dat merk
shampoo in gebruik. Dit roept mijn agressie op
daarom gebruik ik deze beelden als basis voor mijn
zeefdrukken.
Het proces van afbraak wat per slot het hele leven
is, zie ik als mijn taak als kunstenaar.
Met dit project wil ik mijn diepe verbondenheid
uitdrukken met I. de oppas van mevrouw Smit-
Kroes; 2. de hongersnood in de mierenhoop; 3. de
slachtoffers van de Zierikzeesche burgemeester; al
naar gelang je politieke opstelling.
Nu de daden, woorden alleen zijn niet altijd
voldoende.
Met textiel is het voorzichtig aan geblazen, je hebt
er een groot talent voor nodig, want je zult op
moeten boksen tegen het vooroordeel dat textiele
werkvormen geen kunst zijn. Kunst is
grensverleggend naar men zegt, hang daarom eens
een hunebed in handweefkaasdoek. Het gebruik
van plastic doet ook vooruitstrevend aan, vooral
als je ermee onder een file van forensen gaat liggen,
dat heet processen zichtbaar maken.
Feministische kunst is ook een ijzersterke, je
kunt de ijtems zo opvissen uit een vrouwenblad,
illustreer ze door middel van een performance, dat
staat meteen heel professioneel. Zo kun je een
betonnen paal nemen waar je steeds hard tegen
aanloopt en die jou ten laatste in een hoek drukt. Je
knijpt heel beeldend een ballon met rode inkt leeg
en blijft tot koffietijd voor pampus onder die paal
liggen. Je moet er wat voor over hebben.
Zoek het altijd in voor de hand liggende
symboliek. Een gietijzeren corset op een verguld
voetstuk kun je in vrijwel ieder vrouwenhuis
geplaatst krijgen. Gebruikt maandverband doet
het in dit kader uitstekend, vooral in een koekepan
of met een schort voor.
Een ding is heel belangrijk, lever nooit kritiek op
je mede-vrouwen, dat is onsolidair. Gedraag je ten
opzichte van hen als een moeder die een knutseltje
van haar kleuter in ontvangst neemt. Wat knap
voor zo'n kind, prijsje vertederd en bemoedigend,
maar na een tijdje zet mama het werkje toch maar
even wat uit het zicht.
Een rijk geestelijk leven is onontbeerlijk voor
een kunstenaar. Je kunt dat aankweken door het
steeds heel moeilijk te hebben. Een keuze uit de
moderne methodieken:
Neem een ongeneselijke ziekte waarmee je
extramuraal kunt blijven zoals migraine,
krentenbaard of diabetes (waar je heel lollig mee
kunt doen: wilt u suiker? nee dank u ik heb al).
Loop strijkers en gebedsgenezers af en laatje accu
prikken door een bronstige, voor zijn bul gezakte
natuurarts met vlechtjes. Pronk met je gebrekje.
Een andere mogelijkheid is je gewoon
onmogelijk maken in gezelschap, door bv. op een
links fuifje te beweren dat nationale lobotomie de
Je openingen zijn gewilde evenementen:
'Dat je dat zomaar kan!!!'
'Hoe kun je er zomaar tijd voor vinden
naast je huishouding!!!?'
enige logische konsekwentie van het socialisme is.
Sukkels zijn niet slim te krijgen al schud je ze dag
en nacht heen en weer, gelijkheid voor iedereen,
toch?
Een ongelukkige jeugd is een goudmijn waar je
levenslang een rijk geestelijk leven mee kunt finan
cieren; psychiaters en therapeuten pikken graag
een graantje mee van je rijkdom. Geef je ouders de
schuld van je misère, zo kun je blijven genieten van
je depressies, want daar kun je niks aan doen.
Een altijd weer aan te boren bron van ellende is
het fenomeen relaties. Tot voor kort was een relatie
iemand aan wie je met kerstmis een callgirl of een
gekartonificeerd boekenleggertje met
kalenderopdruk cadeau deed. In deze tijd is het een
persoon die je gebruikt voor sex en conversatie
over je diepste wezen, maar aan wie je nooit het
achterste van je tong laat zien, al doe je voorkomen
van wel.
Met wat organisatie kun je bij al deze
beslommeringen nog werken ook, want het is geen
flauwekul om met zoveel regels rekening te
houden. Toch adviseren wij het ernstig op te
vatten; waar regels zijn is spel. Zelfs zo'n flauw
spelletje als ganzenbord wordt onmogelijk als je
zegt: neem jij de pot maar, ik speel alleen maar
voor de lol. Die lol is dan meteen over, en wat moet
je dan? Speel het serieus, belust op winst en succes.
Veel plezier meisjes, geniet ervan.
3Feb.; Defense Dêpecher
Swinqende Muziek.
10 Feb.; Geya....
Latin-Jazz-Rock.
De 'Verkeerde Wereld' wenst Jansen en
Jansen veel plezier met de kleine Jansen
Openingstijden
Dinsdag t/m woensdag v.16.00 tot 24.00 uur
donderdag t/m zaterdag v.1600 tot 01.00 uur
zondags v. 16.00 tot 21.00 uur
M. OTWO-31M2
Voor een onbespoten en kleinschaliger
Zeeland.
De Tuin, Lange Noordstraat 58
4331 CE Middelburg
Tel: 01180-26011
De Schepel, scheldestraat 18
Vlissingen
01184-10050
Reigerstraat 2
Middelburg
