Qfcic HEEFT DE OPDRACHTGEVER IETS IN TE BRENGEN? Ontwerpen en verwerpen AFD. PRIJZENFESTIJN ORGANISATIE Hangmat Objectief Wereldje HIEUW ZEELAND Uw persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer L87736996(aan vullen met uw geboortedatum). Uw drie Persoonlijke nummers Z70191276 276573979 277140294 U ICUAJ- KU aX éo.ooo(-^<L>ohh*K LUU*! («T OP: Het geheim van de extra prijs t.w.v. Fl. 30.000d,~ wordt U ergens in deze brief onthuld. Lees daarom zorgvuldig verder en ontdek welke rol dit extra prijsnummer F11987180 speelt bij deze prijs!) Meneer/mevrouw(uw naam in blokletters s.v.p.) Heeft U al plannen voor zaterdag 25 februari a.s.? De reden waarom wij U dit vragen, is dat als U winnaar blijkt te zijn van de Nieuwjaars Hoofdprijs van het Readers Sport Prijzenfestijn, wij U op deze dag zullen uitnodigen om naar onze hoofdstad te komen om deze prijs van Fl. 60.000 (vergelijkbare sponsorwaarde) in ontvangst te nemen. In dat geval zal Mevrouw Bakker-Cysouw, manager Prijzenfestijnen van Reader s Sport, U daar ruim van tevoren per telegram van op de hoogte stellen. Zij zal U dan persoonlijk uitnodigen voor een feestelijke prijsuitreiking. Op 25 februari 1984 (dat is minder dan 6 weken vanaf vandaag) zal dan smiddags voor de deur van(adresen woonplaats) een auto stoppen, waarna de chauffeur U, Meneer/mevrouw (naam en voornamen) zal verzoeken in te stappen. Uw bestemming: een luxueus 'sterren'hotel in onze hoofdstad. Nadat de auto op de plaats van bestemming is gearriveerd, wordt U in de hal van het hotel welkom geheten door Mevrouw Bakker-Cysouw. Zij zal U uitnodigen om aan te zitten aan een uitgebreid diner. En tijdensditdinerzal de grote gebeurtenis plaatsvinden: Mevrouw Bakker-Cysouw zal dan aan U de Nieuwjaars Hoofdprijs t.w.v. Fl. 60.000,— uitreiken. Alles wat U hoeft te doen, om bericht te ontvangen als U met Uw Persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer recht heeft op deze prijs, is een briefkaart met de vier nummers posten. HOE SNELLER U REAGEERT, HOE MEER U KUNT WINNEN. Want voor elke dag dat het Winnende Persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer sneller wordt geretourneerd dan 11 februari 1984voegen wij t.w.v. Fl. 2.000,— Snelheidsbonus toe aan deze Nieuwjaars Hoofdprijs (tot Fl. 20.000,—vergelijkbare sponsorwaarde, te besteden naar eigen keuze).Stuur daarom Uw kaart nu op en wellicht overhandigt Mevrouw Bakker-Cysouw U dan binnenkort de absolute hoofdprijs: -VERNOEMING SPORTPALEIS NAAR HOOFDPRIJSWINNAAR (Uw naam in Hoofdletters) (Vergelijkbare sponsorwaarde ca. Fl. 80.000,—) (yc*L S bi/C*. OJJJ. vul VI U Maar er is nog een reden om Uw Prijzenfestijn kaart snel weg te sturen, namelijk een extra prijseen speciale beloningalleen voor mensen die de moeite nemen deze gehele brief te lezen. Daarom zal ik U binnen enkele minuten het geheim van deze extra prijs onthullen. Wellicht vraagt U zich af waarom wij zoveel prijzen beschikbaar stellen. Omdat wij graag Uw aandacht willen vestigen op een geldbesparend kennismakingsaanbod: een heel jaar lang Nieuw Zeeland in de bus, voor slechts Fl. 25,— (zonder Fl. 3,60 verzendkosten). En onder de speciale Tevredenheidsgarantie. Normaal zou U Fl. 30,— voor 12 losse nummers betalen, maar nu kunt U voordelig kennismaken met dit waardevolle maandblad MET EEN KORTING VAN 16,66 Voor dat geringe bedrag krijgt U 12 maanden Nieuw Zeeland, met elke maand een schat van aktuele artikelen, spannende verhalen, kostelijke humor, het Beste op sportgebied enz. BELANGRIJK: hier is het geheim van de extra prijs ter waarde van Fl. 30.000,—. Op deze bladzijde vindt U de sportster (Jan Raas) afgebeeld: Zet Uw initialen in het shirt, knip vervolgens deze prijzenfestijn sportster uit en plak hem op Uw briefkaart. Wij vergelijken dan de op Uw Prijzenfestijn Sportshirt vermelde initialen met de winnende letters van de extra prijs t.w.v. Fl. 30.000,— (Te weten:Uw naam in een sportieve hoofdrol in één van de komende theaterstukken). Denkt U eens aan al die mensen die niet de tijd nemen om deze brief te lezen en niet het geheim van deze extra prijs kennen Als U met korting van 16,66% een introduktie jaarabonnement op Nieuw Zeeland wilt, stuur dan Uw vier Prijzenfestijnnummers op in een JA- envelop. ZEND NOG GEEN GELD. Als U voor 18 februari reageert, kontroleren wij of U met Uw persoonlijke Nieuwjaars Hoofdprijsnummer recht heeft op de Nieuwjaars Hoofdprijs t.w.v. Fl. 60.000,— (sponsorwaarde). Ook vergelijken wij dan uw drie andere Persoonlijke nummers met de winnende nummers van de overige prijzen, te weten 15 luxe Graffiti sets. Elke prijs waar U bij vergelijking van de nummers recht op blijkt te hebben wordt onmiddellijk door ons aan U uitgekeerd. U heeft niets te verliezen als U 'JA' zegt. Wilt U echter alleen weten of U recht heeft op prijzen, stuur dan uw kaart terug in een 'NEE'-enveloppe. Het belangrijkst is dat U snel reageert. Denk aan de Snelheidsbonus t.w.v. Fl. 2.000,— per dag. Profiteer van al Uw voordelen. Zend ons daarom vandaag nog Uw Prijzenfestijn Kaart in de 'JA'-enveloppe. Hoe sneller U reageert, hoe meer U kunt winnen. Namens Reader's Sport, M wan rii H. van der Kop S. de Schaatser D. Snibbe P.S. Heeft U het geheim van de extra Prijs ter waarde van Fl. 30.000,— al ontdekt? Zo niet, leest U dan even terug en vergeet bovendien niet nogmaals in de 'JA'enveloppe te kijken. Zelden maken gemeenten en andere overheidsinstellingen in deze provincie gebruik van de één-procents-regeling,die de mogelijkheid biedt één procent van de kosten van nieuwbouw in de overheidssector aan kunst te besteden. Je kunt zeggen dat dit geld de kunstenaar wordt onthouden. Bij nieuwbouw doen deze instellingen (meestal doen ze helemaal niets) wel eens een beroep op de mogelijkheid via de BKR een kunstwerk geplaatst te krijgen. Het gaat dan om monumentale kunst en de opdrachten komen voor het grootste deel van Zeeland terecht bij de Middelburgse Commissie Complementaire Arbeidsvoorziening Beeldende Kunstenaars. En deze (BKR)-commissie maakt er een zootje van. Ontwerpen worden bekeken zonder de plaats van bestemming -het gebouw-erbij te betrekken en aan de aanvragers van een kunstwerk gaat de commissie al helemaal voorbij. Een voorbeeld om aan te tonen dat dit geen loze beweringen zijn. Het speelt in 1983, in de tijd dat het natste voorjaar van de eeuw in wording is. Het Sociaal Centrum in Goes, een instelling voor maatschappelijke dienstverlening en gezinsverzorging, krijgt een nieuw onderkomen en grijpt de gelegenheid aan een monumentaal kunstwerk aan te vragen. Dat gebeurt bij de subsidiegevers, de zes Bevelandse gemeenten. (Over de één-procents- regeling praat niemand.) Bij het Sociaal Centrum leeft de verwachting dat er nog wel iemand zal langskomen om over de wensen ten aanzien van het werk te praten. Wij hoorden er niets meer van totdat er ineens tot onze verbazing twee kunstenaars voor onzm neus stonden', verwoordt Manus Nelemans de gevoelens van het personeel. 'De een had een ontwerp voor binnen en de ander een voor buiten. Maak maar een keus, zeiden ze'. Zo snel ging dat natuurlijk niet. Het centrum heeft de ontwerpen neer laten zetten om er een weekje mee te kunnen leven. Een ontwerp was een hangmat voor de ontvangsthal en het andere een abstract beeldje voor buiten het gebouw. 'Aan de hangmat had helemaal niemand hier behoefte. Het beeld van Matthy Murre vond men wel gaan, maar we wilden eigenlijk iets wat herkenbaar te maken had met ons werk. Dat hebben we ook in de brief gezet, die we aan de Middelburgse commissie schreven. Men dacht kennelijk dat wij t zomaar zouden slikken'. De brjef gaf nogal wat herrie bij de commissie. De commissie, bestaande uit kunstenaars en ambtenaren, vindt zichzelf deskundig om te oordelen over wat goede kunst is en wat niet en daar stapt dat stelletje welzijnswerkers zo maar overheen. 'Ze weten niet wat kunst is', vindt de commissie. Wie wel, zou ik zeggen. In ieder geval mag het Sociaal Centrum als aanvrager van een kunstwerk toch wel zelf uitmaken wat het passend vindt. De mensen die er werken zullen er mee moeten leven, tenslotte. Nu even deze zaak vanuit het gezichtspunt van de kunstenaars. Alle kunstenaars krijgen een brief waarin ze gevraagd wordt mee te dingen naar de opdracht.'Z/c/ Sociaal Centrum heeft geen voorkeur voor aard of techniek van de aan te brengen kunstwerken uitgesproken. Wij hebben derhalve besloten om de belangstelling onder alle kunstenaars in het werkgebied te peilen', staat er in de brief aan de kunstenaars. De tweede zin volgt uit de eerste en daarin zitten twee grove fouten. Allereerst had het Sociaal Centrum wél een voorkeur voor een bepaald soort kunstwerk, de commissie heeft alleen nooit contact opgenomen, en ten tweede is er nooit sprake geweest van meer opdrachten, maar slecht van een. De kunstenaars die de brief krijgen, weten dat natuurlijk niet, dus ze gaan aan het werk. Van de negen ontwerpen die bij de commissie binnenkomen, wordt uiteindelijk de hangmat gekozen van Frits van Til, zelf lid van de commissie. Dat een commissielid niet van meedinging is uitgesloten geeft te denken, ook al zegt de voorzitter, Middelburgs wethouder Vinke, dat de beoordeling zeer objectief is. Even kwalijk is dat de commissie de werken beoordeelt zonder iets over het gebouw te weten. De architect en het Sociaal Centrum zeggen nooit contact te hebben gehad met de commissie. Hoe kun je dan weten of een werk niet vloekt bij de omgeving? Dat weetje natuurlijk niet. Bij ziekte van commissiesecretaris Ed van Reijmersdal moet wethouder Vinke de vragen beantwoorden en hij is als wethouder van sociale zaken verre van deskundig op het gebied van de kunst. Dat hij daar toch over gaat, heeft te maken met de merkwaardige vondst de BKR door de sociale diensten te laten uitvoeren. Vinke houdt het erop dat de kunstenaar moet weten wat er in een gebouw past.Wij gaan er van uit dat de kunstenaar kan beoordelen wat er in hoort. Blijft staan dat je het ontwerp niet kan beoordelen als je niet zelf ook iets van het gebouw weet. Het blijft amateuristisch werk van de commissie. Overleg van de commissie met de opdrachtgever vindt Vinke ook niet zo nodig. Ik vrees dat hij de mening van een meerderheid in de commissie verwoordt als hij zegt: 'Het is niet de bedoeling dat de kunstenaar iets neerzet wat anderen willen hebben. Een kunstenaar schept naar eigen inzicht zijn kunstwerk'. Vinke doet alsof het even onafwendbaar is als een regenbui. Wanneer hij voor zichzelf werkt, kan een kunstenaar zich zo opstellen, niet wanneer hij een opdracht krijgt voor toegepaste kunst. Dan gaan er meer factoren meespelen, de wensen van de opdrachtgever is er een van en de eisen van het gebouw is een andere. Het is ook aan een dergelijke arrogante houding te wijten dat de beeldende kunst zo ver van de mensen is komen te staan. Misschien kun je zelfs zover gaan te beweren dat de inkrimping van de beeldende kunstenaarsregeling met deze houding te maken heeft. Maar goed, de hangmat is verkozen. De commissie schrijft de mensen wier ontwerp het predikaat 'niet goed' kreeg een brief met het verzoek een nieuw ontwerp voor een buitenobject te maken. Sommigen voelen daar niets voor; een ontwerp maken kost tijd, die niet wordt betaald en het vertrouwen in de commissie is bepaald niet groot. Desondanks komen er nog enkele ontwerpen binnen. De keus van de commissie valt op het beeldje van Matthy Murre. Zij is lid van de Vlissingse BKR-commissie, waarvan weer enkele leden in de middelburgse commissie zitten. Het wereldje is klein. De brief van het Sociaal Centrum brengt de commissie niet op andere gedachten: de twee door ons gekozen ontwerpen zijn goed en jullie moeten het maar accepteren. Slikken of stikken. Het centrum slikt tenslotte en aanvaardt het beeldje van Matthy Murre. Tot zover dit vrij uitvoerige verhaal over de manieren van de BKR-commis sie. En laat de commissie niet zeggen dat het een uitzondering is, er zijn voorbeelden genoeg. Zoals het crematorium in Middelburg. Ook daar gaat de commissie niet eerst eens kijken vooraleer de ontwerpen te beoordelen. Laat staan dat de commissie weigert een kunstenaar te laten rechttrekken wat een architect aan naargeestigs heeft neergezet. AD de JONG Het beeld van Matthy Murre vond men wel gaan.

Tijdschriftenbank Zeeland

Nieuw Zeeland | 1984 | | pagina 7