IN DE KEUKEN VAN DE DONKERE WOLK De beurzen worden dunner, Wat doet de vakbond? Hef YoJU- 1'vief' Cynisch Betaalstaking Krisistip Naakt pendelen Hup Huib Operatie carillon Krisistips Belasting Lezen Terwijl een kille wind door de straten waait, stappen mensen met lege tassen in de richting van het nrafldpfëtn van Axel. De ambu lante handel heeft op 17 maart 1984 weer reden tot klagen, zo ook de weinige mensen die hun inkop en aan het doen zijn. Ondanks het lage inflatie-peil zijn de prijzen zeer behoorlijk. De beurzen van de meeste mensen worden steeds dunner en bij sommigen, die in werkelijke noodsituaties verkeren, zit er nu al niets meer in. In de keuken van cafe 'De donkere Wolk' zitten mensen rondom een tafel en spreken over de crisis van de jaren 80, de onderkoelde woede bij het volk en het aarzelende optreden van de vakbonden. Met de koffie bij de hand sprak NZ met Adri Norendaal van de industrie-bond FNV-Zeeland, Wim van den Bremen van de voedingsbond FNV, Tjeu Strous, FNV-districtbestuurder, Mare Dobbelaar, André Lauret en Josy de Vuijst namens de jongeren binnen de FNV, Lex Willemsen en Luc Brusselaers. De laatste twee voerden op 2 februari j.l. op een bijeenkomst van uitkeringsgerechtigden te Axel aan dat met name de industrie bond onvoldoende rekening pleegt te houden met het lot van uitkeringsgerechtigden tijdens de ze kapitalistische crisis. De voe dingsbond daarentegen heeft idee ën gelanceerd zoals betaalstakin- gen voor uitkeringsgerechtigden. Dit was het eerste onderwerp van gesprek: NZ: Uitkeringsgerechtigden kunnen niet staken. Hoe kun je hen dan toch betrekken bij de vakbondsstrijd tegen kortingsmaatregelen? Cees Schelling suggereerde het niet betalen van energierekeningen, omroepbijdragen en zomeer v.d.Bremen: Onze bedoeling is inder daad zoveel mogelijk uitkeringsge rechtigden bij de strijd te betrekken. De opmerkingen van Schelling zijn bedoeld om de discussie binnen de bonden te bevorderen en ook om van uitkeringsgerechtigden ideeën los te krijgen, zodat wij als bond iets kunnen doen. Daarvoor zijn advertenties in allerlei kranten geplaatst. Met name vroegen wij om ideeën waarmee wij, als bonden, iets kunnen doen tegen de kortingsmaatregelen van juli a.s. Mo menteel zijn wij de ideeën aan het inventariseren. Strous: Over het doel van mogelijke akties zijn alle bonden het eens! Het 1- juli-pakket moet worden afgewezen. Zolang er echter onderhandelings ruimte bestaat, geloof ik niet dat de aktiemiddelen van de voedingsbond, de zogenaamde zand-in-de-machiene taktiek veel mensen zal aantrekken. Het probleem is namelijk dat mensen bij ontregelingsaktiviteiten individueel aansprakelijk zullen worden gesteld. NZ: Kunnen bonden daar dan geen oplossing voor bieden? Bijvoorbeeld het registeren van deze mensen. Strous: Dat kan wel, maar toch blijft die individuele aansprakelijkheid. Als uitkeringsgerechtigden als groep hun PZEM-rekening niet betalen, worden ze toch individueel afgesloten. Brusselaers: Maar is dit dan geen alternatief: Er een groepsgebeuren van maken, b.v. via organisaties van uitkeringsgerechtigden. En het betalen van energie-rekeningen in verschillen Foto: Charles Strijd Maatschappijhervormers in de keuken. Tjeu Strous: Wat hier gerealiseerd is, bescherming van de zwakkeren in de samenleving, is nog nergens ter wereld bereikt. de fases. Het belangrijkste is; een bundeling van krachten en sociale controle naar elkaar toe. Strous: Ik ben er vrij cynisch over. Brusselaers: Man, geef dan eens alternatieven!? Alternatieven blijven uit, een auto raast voorbij. Het geraas maakt plaats voor een kot te stilte waarvan Strous gebruik maakt door een verhaal af te steken over voorstellen die binnen de federalieraad op 20 maart a.s. zullen worden besproken. Doel blijkt te zijn om d.m.v. het afromen van ziektewet uitkeringen boven 100% netto en bezuinigingen in het betalingsverkeer van uitkeringsverlenende instanties de hele kortingsoperatie van juli a.s. terug te brengen tot 3%. De woorden van Strous schieten in het verkeerde keelgat bij André Lauret van de jongerenbeweging. Lauret: Maar op die manier helpt de vakbeweging toch weer mee met inleveren. Zo krijg je de mensen toch NOOIT mee!! Strous: Zolang je nog aan het onderhandelen bent, dan moet je nog geen akties afkondigen. Wel moet je aktiestrategieën gereed hebben, v.d.Bremen: Het verhaal is natuurlijk niet alleen economisch. Economisch gaat het zo slecht nog niet. Waar het slecht mee gaat is de solidariteit tussen de mensen. Norendaal: Daar ben ijc het volstrekt mee oneens! Hoeveel faillisementen zijn er niet? Je moet niet alleen kijken naar multinationals die wel goed boeren. NZ: Maar hoe kun je door onderhan delingen over meer banen scheppen binnen het bedrijfsleven? zo denkt de Norendaal: Op dit moment is het zo krijgen van meer banen een illusie. Je kunt alleen proberen de voorwaarden te scheppen dat er via onderhandelin gen meer banen in het bedrijfsleven kunnen komen. De prjjscompensatie bijvoorbeeld is ten dele ingeleverd om opleidingen te verbeteren. Op termijn levert dat resultaat op. En natuurlijk is er de arbeidstijdverkorting en het schuiven met flexibele werktijden. Waar dan wel fatsoenlijk over onder handeld moet worden. Kijk, bij Philips Terneuzen hebben ze de minishifts ingevoerd. Twee-drie ploegendiensten van vijf uur. Philips neemt al mensen aan terwijl onderhan delingen nog bezig zijn. Toeslagen voor avondwerk worden niet gegeven. Dit kan en mag niet. Als vakbeweging willen wij door Philips niet gepasseerd worden. Daarom bereiden wij een proces tegen Philips voor om dat tegen te gaan. NZ: Terug naar de betaalstaking. Hoe organiseer je dat? v.d.Bremen: Eerst het idee opperen. Reacties afwachten. Als je het uit voert, dan in grote groepen. Als je het uitvoert op plaatselijk niveau mensen organiseren. Zonder sociale controle wordt dat niets. NZ: Concreet naar de FNV-Zeeland Stel: FNV zoekt uitkeringsgerechtig den -leden van de bond. Men organiseert een betaalstaking b.v. van PZEM-rekeningen. De uitkeringsge rechtigden storten hun geld voor deze rekeningen op rekening van de Vak beweging. Dan heeft de bond een sterk drukmiddel tegen de regering en tevens treedt zij op voor de uitkerings gerechtigden wanneer er zich proble men voordoen. Strous: klinkt heel verleidelijk. Tot dat soort zaken zou het kunnen komen. Wel blijft er het probleem dat het tot individuele afsluiting kan komen. Toch bestaan er bij ons ook gedachten in die richting! NZ: Kunnen we nu overgaan tot het tweede punt van deze discussie: Streeft de vakbeweging nog wel naar het gemeenschappelijk bezit van de pro- duktiemiddelen? Willemsen: Het kapitalisme raakt steeds in crises, omdat er geen markten genoeg zijn, overproduktie etc. De kleine mensen zijn daar steeds de dupe van. En de vakbeweging speelt voor meeloper. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar het vertrouwen van de vakbewe ging bij de rechterlijke macht. Strous: Nou, er is wel een verbetering bij de rechters t.o.v. stakingen merk baar. Dat ze echter belangen in het bedrijfsleven laten prevaleren boven werknemersbelangen klopt wel, maar als we niet meer willen geloven in de onafhankelijke rechtspraak wat dan. v.d.Bremen: Inderdaad, rechters den ken niet zoals wij. We zullen eraan moeten werken dat mensen uit arbei derskringen jurist willen worden. Dat is dan bëinvloeding op langere termijn. NZ: Ongeveer tien jaar geleden placht Groenevelt van de industrie bond te zeggen: We zijn het kapitalis me spuugzat. Norendaal: Ja, ja eigenlijk heeft de vakbeweging in Nederland het kapita lisme nooit echt aangepakt. Wel hebben de mensen gevochten voor de verzorgingsstaat. Brusselaers: Gevochten?? Het is een gift geweest van de kapitalisten om de mensen rustig te houden. Deze woorden vallen bij de vak bondsmensen duidelijk in verkeerde aarde. Strous: Wat hier gerealiseerd is, bescherming van de zwakkeren in de samenleving, is nog nergens ter wereld bereikt. Ook dat is een brok socialis me! Norendaal: Ook hier constateer ik alweer het grote dilemma van dit land; de onderlinge verdeeldheid. Of dit nu is tussen georganiseerden binnen FNV en of CNV en ongeorganiseerden. Het ontbreekt ons blijkbaar aan de vaar digheden om iets gezamelijk aan te pakken. Bij ons is bijvoorbeeld de coöperatie-gedachte er nooit inge gaan; te veel uitgaan van eigen belang. De werkgever is hier altijd de lachende derde. Wat betreft de eensgezindheid ben ik weinig optimistisch. Zelfs in Zeeuws-Vlaanderen zie je dat mensen uit eigen belang hun spaarcenten op Belgische bankrekeningen zetten. Brusselaers: Ik beveel het de mensen zelfs aan v.d.Bremen: Wij, van de voedings bond, vinden dat niet verkeerd. Binnenkort verschijnen er in ons bondsblad een aantal krisistips waar onder de zojuist genoemde Je zal door wat spaargeld je bijstandsuitkering ontlopenNee, een buitenlandse rekening is één van die tips! Het gesprek loopt ten einde. De mensen bergen hun paperassen op, schudden handen en vertrekken, ieder id de richting vanwaar men gekomen is. De richting die de vakbeweging in deze crisis volgen moet is, zo is deze middag gebleken, nog lang niet vastgelegd. Men aarzelt en blijft praten, maar ondertussen wordt het glazen huis van zekerheden waarin wij, de mensen, leven, bedreigd door met stenen gewapende heren in drie-delig kostuum. Hopelijk komt de vakbewe ging nog juist op tijd met een passende glasverzekering. TOINE HUIJSMANS CONNY VAN GREMBERGHE maart Volgens een eigenaar van een Bresken- se forellenfarm zou 'aanstootgevend recreëren' het beste kunnen geschieden op de 'hoge platen' bij Breskens. De ambitieuze zakenman ziet een pendel dienst vanaf de forellenfarm met een boot naar de platen helemaal zitten. De commissie planologie van de gemeente Oostburg veegde een derge lijk voorstel van een raadslid echter eerder al van tafel. Waarom eigenlijk? Opgeruimd staat netjes. Op 6 maart werd er een klein feestje gevierd op de veiling van St. Anna- land: de uien-prijs was de magische grens van 1 gulden per kilo gepasseerd. Ongekend hoog zijn de prijzen, die de boeren dit seizoen vangen voor hun uien en aardappelen. Het jaar 1983 zal dan ook de annalen ingaan als' n prima jaar. De verkopers van landbouw machines doen gouden zaken, want er zit weer geld onder de Zeeuwse boeren, véél geld. Misschien is het aardig om nu nog even stil te staan bij de voorspelling van de voorzitter der Zeeuwse akker bouwers, Huib van der Maas. Die kondigde in de zomer van'83 met veel bombarie de totale ondergang van de Zeeuwse boer aan; door het natte voorjaar, de droge zomer en de rampzalige landbouwpolitiek werd de boer dit jaar regelrecht naar de bedelstaf gedreven Na veel tam-tam heeft de bejaarde Pieter de Boer uit Drachten vorige maand zijn recht gekregen. Het door de Fries aan Aardenburg geschonken carillon is via een in het diepste geheim uitgevoerd transport teruggekeerd bij de rechtmatige eigenaar. De rechter heeft niet voor de eerste en waarschijn lijk ook niet voor de laatste maal 'Ui Li/ and hls fameus ^LockensjpïeL '.'rV «i ;iV JT' i» s V "V V - Tekening: Conny van Gremberghe moeten ingrijpen in het kluchtige bestuur van Aardenburg met zijn burgemeester. Lockeveer is overigens door minister Rietkerk van binnen landse zaken vrijgesproken van alle blaam (ontuchtige handelingen in een etablissement). Verwacht u een flinke belas- i tingaanslag over het lopende jaar? Verminder de aanslag door een bedrag over te maken op postgironr. 5485269 van de i Stichting Nieuw Zeeland in Middelburg. Stortingen aan in- stellingen die zonder winst oogmerk werken zijn aftrek- baar. Van uw belastinggeld j worden toch maar wapens i gekocht. Zo krijgt u er wat moois voor terug. Tekening: Joop Dam Als u goedkoop een dagblad en een weekblad wil lezen, moet u zich niet aan één blad hechten, maar steeds afwisselen. Elk landelijk dag- en weekblad probeert nieuwe abonnees te lokken met aanbiedingen variërend van enkele maanden gratis lezen tot enkele maanden voor de halve prijs. Meestal beslaan de aanbiedingen drie maanden, zodat u een heel jaar doorkomt wanneer u de vier beste dagbladen neemt. Dan bent u weer uit de administratie geschrapt en kunt u weer opnieuw beginnen. Met de weekbladen ligt dat wat moei lijker, want er zijn er maar drie de moeite waard. Toch kan dit ook enkele jaren duren, zo leert de ervaring. De besparingen lopen in de honderden guldens.

Tijdschriftenbank Zeeland

Nieuw Zeeland | 1984 | | pagina 11