BUNKERBUIT
Ko de Jonge
CENSUUR
Waarom verdween Hansweert-Oost?
Qnoeten uit....
Hommage a Delvaux
De naekte waereid
Bijlage G Overzicht van de Districts- en Locale
Havencommissarissen
r^*en<
Ware reden
Kinderen
\M O
POSTKOF
Oh ja
DEMOCRATIE EN ONMACHT
IN TIJDSCHRIFT RSI
NIEUW ZEELAND
9
Waarom is -nu al weer ruim drie
van tfan^filNe\an<l
Havenva;1
VCann^ d° petVPoVif'
Kruim°fltsen O en
VAaven van
ns van
roUjnsP^fm
Ha^'
,wee^1
\^etne
;\ó"\nêe
de
Va\,
jaar geleden- Hansweert-oost af
gebroken?
Antwoord: omdat er een nieuwe
sluis voor de duwvaart moest
komen.
Maar waarom is Rijkswaterstaat
nooit ingegaan op twee alternatie
ven voor die nieuwe sluis, alterna
tieven waarbij het vriendelijke
dorp met z 'n 600 inwoners niet
gesloopt hoefde te worden?
Wie een totaal nieuw antwoord op die
laatste vraag wil hebben, doet er goed
aan om in april in Goes of Middelburg
de tentoonstelling 'Oorlogsvoorberei
ding' te gaan bekijken. Die (reizende)
expositie bestaat uit materiaal, dat
precies een jaar eerder werd buitge
maakt door leden van de antimilitari
stische groep Onkruit, die bunkers in
Noordwijk en Katwijk openbraken.
Bij de geheime stukken, die ze vonden,
zaten ook de plannen voor zoge
naamde 'noodhavens' in tijd van
oorlog. Een van die noodhavens blijkt
Hansweert te zijn. En volgens de
analyse, die in het boek 'Bunkerbuit'
wordt gemaakt, is die oorlogshaven-
bestemming de ware reden voor het
slopen van Hansweert-oost. De twee
alternatieven voor de nieuwe sluis zijn
Het Rijn Schelde Instituut in
Middelburg heeft inmiddels meer
dan honderd vrienden en vriendin
nen, mensen die met geldelijke
steun het werk van het RSI
steunen.
Het RSI is een vrijwilligersorganisatie
die zich sedert de oprichting in 1975
bezig houdt met onderzoek, actie en
voorlichting. Favoriete vraagstukken
zijn energie, milieu, derde wereld en
werkgelegenheid, voornamelijk toege
spitst op de situatie in Zeeland. Bij een
onderwerp als 'derde wereld' lijkt dat
namelijk civieltechnisch zeer goed
uitvoerbaar, maar militair-strategisch
minder gunstig.
Volgens Bunkerbuit loopt er ook
een rechtstreekse geheime oliepijplei
ding vanaf een bunker aan de
Westerscheldedijk bij Hansweert naar
de vliegbasis Woensdrecht. Ongeveer
200 meter uit de dijk staan enkele
meerpalen, die in tijd van oorlog als
olie-aanlandingsplaats dienst kunnen
doen. Tankers kunnen daar hun
brandstof lossen, die dan via een pijp
wat vreemd, maar ook in Zeeland
worden goedkoop in de derde wereld
verkregen grondstoffen verwerkt om
weer deels daar met winst te worden
afgezet.
Het is maar een voorbeeld.
In het kwartaalbericht Stroming, dat
de Vereniging van Vrienden en Vrien
dinnen van het RSI uitgeeft, staat wat
concreter vermeld waar het instituut
mee bezig is.
Men analyseert de samenhang tussen
de genoemde vraagstukken en pro
beert vervolgens bij die vraagstukken
naar de bunker en vervolgens naar
Woensdrecht gaat.
Wie meer wil weten over Bunkerbuit
en de geheime plannen voor oorlogssi
tuaties (ook in Zeeland) kan van 15 lot
en mei 20 april terecht in het Aksiehuis
te Middelburg en van 21 tot en mei 24
april in 'i Beest in Goes. Tijdens die
dagen worden de films 'Atomic café'
en 'The day after' gedraaid. Op de
2()ste (in Middelburg) en de 21ste (in
Goes) zijn er antimilitairistische mani
festaties. Zie verder de aktie-agenda.
betrokken maatschappelijke groepe
ringen als milieu-organisaties, vakbe
weging, derde wereld-groepen tot
samenwerking te stimuleren.
Projectgewijs pakt men de vraagstuk
ken met de betrokken groepen aan. De
vier projecten zijn Delta en derde
wereld. Werk en vrede,het Regiona
lisme en Energie en milieu. Achtereen
volgens gaat het om de relatie tussen
Zeeuwse multinationale en de landen
waar de grondstoffen vandaan komen,
het omvormen van oorlogsindustrie
tot vredesindustrie in samenwerking
met werknemers van de Schelde, in
verband met behoud van werkgelegen
heid invloed uitoefenen op bedrijven
als Schelde en Dow Chemical en
tenslotte de ombouw van de conventi
onele centrale van Borssele.
Een slonzig vrouwtje liep over de
markt in Zierikzee met aan haar
arm een grote tas.
Van tijd tot tijd keek ze even in een
papierbak en viste er een flesje uit
dat ze zorgvuldig in haar tas
opborg.
Op een bankje zaten twee
jongens pils te drinken. Ze hingen
wat onderuit en zagen het
vrouwtje komen.
'Let op', zei de ene.
Het vrouwtje kwam op hen af en
toen ze voor hen stond vroeg ze:
'Mag ik de lege flesjes hebben?'
'Maar natuurlijk', zei de aange
sprokene.
Heel behulpzaam graaide hij vijf
lege flesjes bij elkaar, hield ze
Als je een krant maakt voor
haanlozen en je plaatst daarin
artikelen over strafkortingen door
de sociale dienst, een oproep tot
proletarisch winkelen en je uit
kritiek op de gifstortplaatsen in de
gemeenten Axel en Sas van Gent,
dan schrijf je te weinig voor je
doelgroep: de werkloze mede
mens.
Althans dat is de mening van de
wethouders Marquinie van Sas van
Gent en Van Schaik van Axel. De
redactie van de baanlozenkrant 'de
K(r)antlijn' denkt daar anders over en
spreekt van 'je reinste censuur'. De
wethouders zijn zover gegaan in hun
betutteling dat de redactie de moed
heeft opgegeven. De bedoeling is om
nu, zonder de subsidie van het
ministerie van sociale zaken (die door
beide gemeenten werd verdeeld) een
krant uit te brengen.
Redactielid Rick Liefting: 'De ma
nier w aarop de wethouders (en de
eoördinator van het werk/ozenprojeet
Frits Vervaet) ons mond dood heeft
willen maken is schandalig. We
hadden het tweede nummer al hele
maal klaar toen Marquinie en Van
Schaik (met het argument dat de
artikelen te moeilijk waren geschreven
en niet specifiek voor werklozen
bestemd) de hele krant afkeurden. De
krant zou alleen maar leesbaar zijn
voor academisch gevormden. En dat
haar voor en liet ze toen een voor
een voor haar voeten kapot vallen.
Daarna keek hij haar afwachtend
aan.
Het vrouwtje verhief zich in haar
volle lengte, haalde uit met haar
zware tas en liet deze met kracht
op de jongen neerkomen. Een
volgende enorme dreun was
bestemd voor de tweede jongen.
En terwijl het geluid van brekend
glas door haar tas heen-klonk
beukte ze links en rechts op de
twee jongens in, die kermend en
volkomen bebloed in elkaar zak
ten en tenslotte met verbrijzelde
hoofden levenloos op de grond
bleven liggen.
'M n eigen kinderen', bibberde
het vrouwtje verontwaardigd. 'Je
zou ze doodslaan.'
RAATS
terwijl er geen enkel redactielid zelf
academisch gevormd is.
Zo zie je maar weer. Deze Zeeuws-
Vlaamse wethouders schijnen nog
steeds het domme standpunt te
huldigen dat 'wie betaalt, ook bepaalt.'
De redactieleden van 'de K(r)ant-
lijn', die deel uitmaken van de
stuurgroep Project Mensen zonder
Werk Axel/Sas van Gent willen nu
proberen om met het werven van
advertenties een eigen krant te bekos
tigen.
Jan Race is nie uut een bööm
evoale, mè dr in. Dat was't groate
nieuws in de krante van negentien
maerte. Mie zulk soort onzin krieg
je toch de krante van 's maendags
nog behoorlijk vol. Vee mêêr
voalt 'r ommers nie te schrieven
voe simpele zielen as oans.
't Meeste dat a opviel in die krante
was 'n berichtje dat pelisieagenten
nie an akties mee meuge doe.
Teminste nie van menêêr
commandant Veenstra uut
Middelburg. Die ei zeker de
zummer a een bitje in z 'n oat.
Of zou um geweun nie goed weze?
Pelisieagenten mè te doen wat a t' r
edae mo worre en dat is: de orde
bewaere. De rechtsorde êêt dat
zélfs
Volgens mien is dat ventje benauwd
j a die kaerels van de pelisie van
1 de zummer demonstratief in d r
blaote kont op 't strand geloape.
Natuurlijk wè mie d 'r pette op.
Aars zie je nie dat 't veldwachters
bin. Wan de rechtse orde wil da
je nie naekt op 't strand lopt.
Tenminste in Veere en Renesse nie.
Oe a zoiets verboo kan worre dat
dat snap ik noe nie. Zelfs in d 'n
biebel è'k nergens kunne vinde da
je nie poeternaekt mag zwemme of
j in 't zunnetje legge. Ok nie dat 't
verplicht is om pas buten de
territoriale waeteren je 'n eigen van
je zwemgoed te ontdoen.
In Bresjes z't ok nie kunne vinde,
wan di mag 't wè.
Of ei die meneer de commandant
dat ezeid mie het öög op
Woensdrecht. A ze in plekke van
demonstranten ge knuppele, zélf
l demonstrere. Een schot voe de boeg
i van de commandant.
I Noe ze in Middelburg a in dertig
percent van de gevallen onterecht
geweld gebruukt. Mie zukke
schoten is dat ok van gin wonder.
Volgens mien, meneer Veenstra,
klopt 'r iets nie. En bestuurders
van kustgemeenten, biejulder
klopt 'r ok iets nie. Julder binne
benauwd. Geweun benauwd.
Stikke benauwd. En in de daegen
van je benauwdheid mö je d 'n
EERE anroepe! En gin wetten en
veldwachters. Je motte die naekte
of nietige mens nie an wille klêê
noch op een are meniere ni de
verdoemenis willen elpe. En a t 'r
dan beschermd mö worre, dan oop
ik da de pelisie de naekte mensen
beschermd tegen de macht in grieze
en doenkerblauwe pakken. Wan de
naekte waereid is mêêr en ooger
dan de leugen in een net pak.
A 't nie in d 'n biebel stit, dan
stit het wè in Nieuw Zeeland.
De groeten.
SIENKEL.