TERUGKEER NAAR VICTORIA
OTTO VISSER
SPORTTHEATER SPORTAANZIEN 1984 Voetbal
17 juni
Voor Vaderdag
10
MATINEE:
EENZAME BESLISSING
ITALIAANSE
VOETBALBOTER
RECTIFICATIE
TERUGKEER NAAR
VICTORIA
NIEUW ZEELAND
Spelers: De zesde klas van de o.l.s.
Prinses Margriet in Kats.
Scenario: Han van de Kop, Siem de
Schaatser, Dick Snippe
Diverse passages worden onderstreept door
muziek. Deze muziek dient hiervoor niet
speciaal te worden gecomponeerd, maar is
ontleend aan De Vuurvogel van Igor
Strawinsky (ter ere van zijn geboortedag: 17
juni 1882, Oranienbaum waar zijn ouders de
zomer doorbrachten). Ook zeer zachte
achtergrondgeluiden (straatlawaai, schie
ten, rennen, bombarderen, juichen) dienen
voortdurend te worden toegepast, behalve
tijdens de gesprekken tussen vader en
zonen.
Tijdsduur: een sigaar. Backgammon, mé-
langge Habana Calir Coronas Especiales
N.Y. Club, f. 4,40
Vader Kick Wilstra (wijzend naar de schoor
steenmantel): Wat 'n prachtding
hé? Gedurende een heel jaar
kunnen we ons aan deze schitte
rende bocaal vergapen.
Rob: Die zal wat kosten.
Moeder Wilstra: Het is anders wel een
enerverende tijd geweest jon
gens, met dat paasvoetbaltoer-
nooi. (Even stil, dan:) Als jullie je
vervelen, kun je me vandaag best
wat helpen in de keuken.
Rudi: Ach nee mam, das toch vrouwenwerk.
Moeder, lachend: Wacht is, ik weet al wat.
Zoeken jullie op zolder de oude
tijdschriften bij elkaar. Dat is meer
mannenwerk. Morgen komen ze
van de zending.
Rob: Mmmm, dat lijkt me wel wat.
De jongens zt ten het laddertje in het trapgat
en klimmen omhoog.
Toneelbeeld: zolderverdieping, zichtbaar
boven de kamer, met dekenkist, opklapbed,
stapels oude tijdschriften, rommel, loop
lamp.
Rudi: Dat varkentje zullen we eens gauw
wassen. Tjee, dat zijn er nogal
wat.
Rob tilt stapel tijdschriften op, terwijl Rudi in
de oude kist duikt.
Rudi: Hier, een oud Victoriashirt van vader.
Rob (de stapel terugzettend): En zijn
kicksen.
Rudi: Kijk hier is: plakboeken.
Rob: En een doos vol sportmedailles. Als
prins Bernhard die allemaal om
hing, kon-ie niet eens meer
opstaan om zijn boeltje te pakken,
wed ik.
Rudi: Kijk, uit z' n tijd in Engeland. Waarom is
hij eigenlijk nooit professional
geworden?
Rob: Ik denk wel is dat moeder in die tijd ook
gehypnotiseerd moet zijn ge
weest, ze herinnert zich weinig
van die tijd. Ze praat er haast nooit
over(het blijft even stil)
Rudi: Wie weet wordt hij 't nog wel is. Wat
hebben we hier. Eigen teelt staat
er op. Wat zou dat zijn?
Rob: Dat is oeroud, uit de oorlog geloof ik.
Rudi: Latén we er een opsteken, de vloeitjes
zitten er bij.
Rob: Tenslotte moeten we eenmaal volwas-
N. sen worden.
Rudi (in zichzelf): Ik hoop dattie gauw op is.
Wat een snertsmaak.
Juist op het moment dat ze er allebei
kuchend en traanogend tabak van krijgen,
gaat het zolderluik open en
Kick Wilstra (met zijn hoofd door het
trapgat): Zóóóóóóó. Noemen jullie dat
opruimen. Willen jullie later flinke
sportkerels worden? Nou, vergeet
't maar gerust. Roken. Niets komt
er van jullie terecht. Enfin, als je
zo graag rookt, kom dan maar
even mee.
(Ze gaan het trapgat af, vader voorop)
Alsjeblieft. Echte sigaren. En nu: roken.
(De arme tweeling wordt het groen en geel
voor de ogen. Op 17 juni 1958 won Brazilië in
de gedenkwaardige Pele-wedstrijd met 5-2
van Zweden. Ze draaien dan ook helemaal
dol.)
Moeder (komt de kamer binnen met een
dampende schaal aardappelen): Bah, wat
gemeen van je, Kick. Die arme
stakkers. Morgen zitten ze voor
hun examen.
Kick: Wat een kerels, en die sigaren zijn nog
niet half op. Mopper maar niet op
mij, want dit is heus de geijkte
methode. Voorlopig raken die
twee geen sigaret meeraan. En nu
moet ik je eens spreken over een
belangrijkere kwestie.
Moeder: Wat doe je ijselijk geheimzinnig.
Kick: Ga is rustig zitten en denk niet aan die
kwajongens. Vanmiddag belde
Apollonius K. me op, namens
Titan Milano. Ik heb ja gezegd. We
moeten naar het zonnige zuiden
verhuizen. De opvoeding van de
jongens zal er lelijk door in de war
worden gestuurd.
Moeder: Wat vreselijk moeilijk hè. Maar het
belangrijkste is: weet je zeker dat
je prof wil worden?
Kick: Ik vind 't helemaal geen schande. En
hoewel ik momenteel vrij behoor
lijk in vorm ben, nadert toch ook
de tijd dat ik m'n loopbaan als
voetballer zal moeten afsluiten.
Het lijkt me een goeie finale.
Voordat de volgende scène begint, vertolkt
Antal Dorati met het London Philharmonic
Orchestra gedeeltelijk maar vlekkeloos
L 'oiseau de feu, De vuurvogel. De grond
gedachte is de overwinning van de lente
(semi-professionalisme) op de winter (ama
teurisme). De komst van de lente wordt in
een wiegelied voorspeld. Een rustige episo
de illustreert het opstijgen van sappen in de
schoot van de aarde. Angstaanjagend stoten
de kopers rauwe accoorden uit.
Tussen de muziek door: stemmen uit de zaal.
Stem 1: Daar gaat weer een van onze
topspelers! En wij maar doormod
deren met het schijnamateuris-
me.
Stem 2: Wanneer zal de bond eens wijzer
worden.
Claude Debussy: Ik heb hem onlangs nog
ontmoet. Hij is ook een verwend
kind.
Mevrouw Wilstra: Een heerlijke sensatie. Je
merkt nauwelijks iets bij het
opstijgen.
Claude Debussy: 't Is ook een jonge
wildeman. Hij draagt opvallende
dassen en kust de handen van de
dames, terwijl hij op hun tenen
staat.
Stem 3: Wat heb je aan leuke evenementen
als de topsporters ontbreken?
Claude Debussy: Oud geworden zal hij
onverdraaglijk zijn. Momenteel is
hij een geweldige kerel.
Toneelbeeld: Het vijf vorken-restaurant van
de internationale luchthaven Malpensa in
Milaan. Drie mannen zitten aan een tafel met
uitzicht op dalende en opstijgende vliegtui
gen.
Belichting: azzuri-blue.
Morro (il presidente): Sapristi! Gianta van
Titan is ons toch te vlug af
geweest. Dit wordt te gek. Dat
varken heeft ons ook al een
Hongaarse crack voor de neus
weggekaapt. Maar ik ben er de
man niet naar om bij de pakken
neer te gaan zitten.
(gaat staan en richt zich tot de twee
mannetjesputters: Gianni Masseroni en
Luigi Cassidei.): Jullie weten wat je te doen
staat.
Luigi: Ja baas.
Gianni: Si si.
Morro: Daar staat die Gianta al. Het vliegtuig
kan ieder ogenblik aankomen.
Vooruit Luigi, cf r op af. En Gianni,
wacht op de hoek. Presto!!
De mannetjesputters vertrekken.)
Morro (bladerend in menukaart) mompelt:
Figi con prosciuto, vijgen met
ham, een verrukkelijk voorge
recht. Dan natuurlijk spaghetti
Milanese. Maar denk erom dat je
de spaghetti niet snijdt, want dat
staat hier gelijk met vloeken. Om
je vork winden!
Uit de luidspreker schalt: De kist uit Holland
met aan boord signor Wielstra zal
binnen enkele minuten landen op
startbaan West.
Morro (op 't puntje van zijn stoel):
Opschieten! Als Luigi die Gianta
maar op tijd heeft afgevoerd.
Ober: We hebben geen scampi meer, helaas.
Morro: Dan graag zes maal scaloppi di vitello
con buro en een fles Lambrusco.
En voor toe Macedonia di frutta
con Marsala en natuurlijk kaas.
Gorgonzola of bel paese. Maar
wacht u even tot m'n gasten er
zijn.
Morro (duidelijk zichtbaar opgelucht):
Aaahhh, signor Wielstra. Wiel-
kommen, wielkommen (overhan
digt een bos witte chrysanten, zijn
verlangen heeft kleur gekregen).
Mevrouw Wilstra: Een symbolische stap,
Kick. Ik vraag me af wat de
gevolgen ervan zullen zijn.
Morro: Ober! Ober! Breng 't eten maar. (Met
een knipoog naar de tweeling): Morgen
beginnen de Italiaanse lessen.
De ober schuift drie tafels aan elkaar en dient
op.
Morro (tot Kick): Hum... Ik wil open kaart met
u spelen. Ik ben de manager van
Realo, de grote concurrent van
Titan. Onze scout in Nederland
trof u helaas niet thuis. Wij zijn
bereid u 20% meer te betalen dan
Gianta. En voor uw vrouw een
vlammend rode Fiat 1500 sport!
Abusievelijk hebben wij in de mei-aflevering
van Het sportaanzien van 1984 verkeerde
namen vermeld. Roelant moet Roland zijn
en Corinne hoort in het hele stuk niet voor te
komen. Lees voor die naam Hannie Bakvis.
Het zetduiveltje speelde ons parten. Daar
voor excuses.
Kick: Maar waar is Gianta dan? Hij zou ons
afhalen.
Morro: Die loopt nu ergens langs de
autostrada bij Novara, hi-hi-hi.
Rudi (tegen Rob): Nou, we vallen gelijk met
onze neus in de Italiaanse voet-
balboter.
Kick: Zeer vereerd signor Morro. Maar ik
moet allereerst mijn afspraken
met Gianta nakomen. Een man
een man, een woord een woord.
Hoe komen we in Novara?
Toneelbeeld: De spots richten zich op een
mini-podium dat achter in de zaal is
opgesteld. Hierop staat een 'beeld' dat zo
dadelijk onthuld wordt. Gedurende de hele
voorstelling heeft 't standbeeld daar ge
staan
Belichting: elephant grey.
Het standbeeld wordt onthuld:
Kick Wilstra zit in een rolstoel op een sokkel
met de rug naar het publiek. Op de sokkel
staat: Kick Wilstra, Jeugdheld 1950 tot 1958.
Kick draait zich naar het publiek.
Kick: Ik zit hier maar in m'n eentje als de man
die overal verstand van moet
hebben en kan mijn verhaal
nauwelijks kwijt. Waarschijnlijk
hierdoor heb ik het tot op de dag
van vandaag onthouden. Jullie
moeten het niet gek vinden dat ik
almaar door over hetzelfde praat.
Het gaat eigenlijk niet om een of
ander verzonken wereldbeeld dat
waarschijnlijk niet eens bestaan
heeft, tenzij in de verbeelding van
schrijvers. Maar voor mij betekent
het veel meer. Soms kan ik
onmogelijk de gedachte van mij
afzetten dat er een andere wereld
bestaat. Het is zoiets als de hemel,
niet boven of niet onder of niet op
de aarde, maar elders nog, zonder
dat het rechtstreeks iets met de
dood te maken heeft. Het is een
land dat vlak nabij is, omdat wij
het deels ook in ons binnenste
dragen, maar tevens verder van
ons verwijderd dan de verste
onder de sterren aan het uitspan
sel, waarover je lezen kunt, dat
hun licht duizenden keren miljoe
nen jaren nodig heeft om tot bij
ons te komen. Reeds als kind heb
ik gevoeld, dat er een dergelijk
land bestaan moet en daarom is
het waarschijnlijk dwaas van me,
dat ik er ook thans nog in geloven
blijf. Maar het is als een heimwee,
dat ik nauwelijks onder woorden
kan brengen, een heimwee waar
van men nooit weer geneest als
het je eenmaal te pakken heeft, en
dat soms eensklaps kan omslaan
in het vreemde gevoel, dat er een
geheime weg naar dat Victoria
bestaan moet, een weg die je
vinden kan, als je tenminste de
moed bezit om hem met je hele
wezen te willen vinden.
Sigaren: Benno Vranken.