A
I
k
N HET SLOE?
Lex Kroon
I
De eerste veertig uur
35 gulden per uur
Vaste overwerkuren (8 uur)
40,50 gulden per uur
Weekend-uren (8 uur)
45 gulden per uur
18% b.t.w.
NAM/HCG betaalt per man
1400,00
324,00
360.00
- 374,40
2458,40
van koppelbaaspraktijken bleek trouwens
ook bij de bouw van hun eigen kantoor. Ik
heb getuigen die zelf als zwartwerker voor
een koppelbaas hebben mee helpen bouwen
aan het kantoor van Lubbers in Krimpen.'
Winst
In het boek schrijft Kroon: 'Verbaast u maar
nergens over, bedenk de aloude spreuk der
wijzen: 'De meesten zijn slecht.'
Waarna een uiteenzetting volgt over het
fenomeen 'koppelbaas'. Het is een onthullend
stuk proza, ontleend aan de dagelijkse gang
van zaken bij de grote Nederlandse concerns.
Een fragment:
Om geld te verdienen moeten koppelbazen
binnen zien te komen bij grote gerenommeer
de bedrijven. Dan komt men automatisch
met de vraag:Weten die bedrijven dat zij met
koppelbazen te maken hebben?' Hier moet ik
volmondig ja op zeggen. Om diverse redenen.
Men hoort een karwei aan te nemen vooreen
vaste prijs. Het is verboden personeel in te
huren, aan het eind van de werkzaamheden
het aantal uren op te tellen en dan pas de
aannemingssom te bepalen. Zie de zoge
naamde Uitleenwei.
Voordat men met een bedrijf in zee gaat,
behoort men eerst te informeren met wie men
van doen heeft. Of het een bonafide bedrijf is,
er sociale af drachten worden gedaan en een
informatie naar de personen die zo'n bedrijf
runnen is ook niet overbodig.
In de. prakt ijk gebeurt dit zelden of nooit.
Zelfben ik met een b.v.. Las- en Constructie
bedrijf Ruigeplaat, bij heel wat bekende
bedrijven aan de bak geweest. Zo 'n b.v.
behoort een werkplaats te hebben, een
behoorlijk kantoor en over goede papieren te
beschikken. Ruigeplaat had geen kantoor.
Ook geen werkplaats, laat staan behoorlijke
papieren. Het hele bedrijf bestond uit één
telefoonbeantwoorder, die op afstand af te
luisteren was.
Waar kwam deze telefoonbeantwoorder-b.v.
zo al niet binnen.
Bij de Koninklijke Hoogovens, Nederlandse
Aardolie Maatschappij, Hollandse Beton
Groep, Hollandse Wegenbouw Zanen, Hol
landse Constructie Groep, Lake en Elliot
Valves, Van Hamburg b.v., De Vries in
IJmuiden, Genicon, Van Mourik in Groot
Ammers en nog enkele kleinere bedrijven.
Moeilijk om zo'n klantenkring op te bouwen?
Welnee, geld opent deuren die voor anderen
gesloten blijven, wat ook de slogan is van dat
rioolblad. De Nederlandse Staat -lees: de
belastingbetaler- heeft flink meebetaald aan
de riante winsten van de koppelbazen.
Hoogovens is een bedrijf met staatssteun en
de NAM is voor de helft een staatsbedrijf.
Tien procent is in handen van de staat,
vijfentwintig procent bij Shell en vijfentwin
tig procent bij Esso en veertig procent bij de
Staatsmijnen.
(Er zijn ook belastingkantoren en politiebu
reaus door koppelbazen gebouwd.)
Wat levert het op? Bij een projekt van de
NAMHCG betaalde men voor één man,
werkzaam aan een overslagstation, het
volgende tarief in het voorjaar van 1980 (er
liepen veertig a vijftig man):
De koppelbaas betaalt aan zijn werknemers
per man:
weekloon 40 uur
overuren
pensionkosten
autovergoeding
totaal
760,00
304,00
120,00
60.00
1244,00
Winst derhalve per man per week f. 1214,40
Tot zover Lex Kroon. Zijn boek 'Ik lach om
niet te huilen' wordt uitgegeven door De
Haan in Weesp.
Kees Slager
mm