Weinig roem in Zeelands grond Begin volgend jaar verschijnt bij uitgeverij Bosch Keuning te Baarn 'Hun laatste rustplaats', een kerkhofgids waarin de graven van beroemde Nederlanders zijn opgenomen. Het gaat om schrijvers, acteurs, schilders, componisten, politici, sportsterren en andere bekende Nederlanders en het boek is waarschijnlijk bedoeld om de laatste rustplaatsen van beroemdheden wat minder rustig te maken en zal vanzelfsprekend het kerkhoftoerisme bevorderen. Het boek leent zich echter ook uitstekend om thuis of op een andere sombere plaats gezeten, bij de doden te verwijlen: van elk graf wordt namelijk een foto opgenomen en van elke overledene wordt iets gezegd. Bij Jacques Perk die te Amsterdam op de nieuwe Oosterbegraafplaats ligt, staat bijvoorbeeld: 'Dichter. Tijdens het ziekbed riep hij op zondag 30 October 1881: 'Nee, ik geef het op.' Tot zijn vader zei hij: 'Ik ga met vol bewustzijn de eeuwigheid in, morgen zijn haar mysteriën, waarvoor u nog staat, onthuld.' Op maandagochtend zei hij: 'Goede morgen, ik ben er nog.' De redactie heeft bij het speuren naar grafmonumenten van nationaal of.internationaal bekende figuren er maar weinig I in Zeeland kunnen vinden. IOp de begraafplaats te Sluis staat een gedenknaald die boven het graf geplaatst is van Johan Hendrik van Dale, hoofdonderwijzer en archivaris te Sluis en grondlegger van het woordenboek dat zijn naam draagt. Van Dale is te Sluis geboren, omdat zijn ouders uit Eeklo, waar een pokken epidemie uitgebroken was, naar Sluis vluchtten. De schrik j voor de pokken werd Johan Hendrik goed ingeprent want telkens als hij later langs een huis moest waar die ziekte I heerste stak hij zijn paraplu op. Dit heeft niet altijd mogen baten: op 19 mei 1872 overleed I hij, op vierenveertigjarige leeftijd aan de pokken. De leden van de Rederijkerskamer die hij opnieuw had opgericht en waarvan hij president was, vormden een stoet achter de lijkkist nadat de plaatselijke dokter hen had verzekerd dat er geen gevaar bij was. De gedenknaald is een jaar later geplaatst. Op de begraafplaats te West-Souburg staat de gedenknaald ter ere van de dichter Philips van Marnix van Sint Aldegonde. Het gedenkteken is daar opgericht in 1872 door de Antwerpse Geuzenbond, maar het is geen graf. Op de gedenksteen staat zijn lijfspreuk: Repos Ailleurs. De fameuze dichter P.O. Boutens die zoveel en zo graag over Zeeland schreef had wellicht te Middelburg een grafmonu ment willen verwerven. Hij overleed echter te 's Gravenhage en er ontstonden onenigheden over het al of niet meelopen in de begrafenisstoet omdat de dichter lid van de Cultuur Kamer was geweest. In Zeeland is echter ook een graf te vinden van een dichter die heel wat bundels met gedichten op zijn naam heeft staan en voor de oorlog een rol van betekenis speelde in de Nederlandse literaire wereld. Hij maakte oorspronkelijk dichtwerk, vertaalde Emile Verhaeren, schreef mysterie spelen en deed radiowerk en werd nogal snel en sterk aangegrepen door het wereldgebeuren en werd socialist, communist, protestants christelijk, nationaal socialist en werd een van de meest vooraanstaande N.S.B.-ers op Walcheren en bezieler van het N.S.B.-blad De Zeeuwsche Stroom. Tijdens de oorlog was hij plaatsvervangend burgemeester van Veere. Het graf van deze in 1966 gestorven Martien Beversluis is echter niet in de kerkhofgids opgenomen. Een graf dat wel is opgenomen is dat van Antoinette Hendrika Nijhoff-Wind. Zij was romanschrijfster en een tijdlang gehuwd met de dichter Nijhoff, die in 1929 te Biggekerke Huize Antoinette liet bouwen. De schrijfster reisde veel en woonde achtereenvolgens te Laren, 's Gravenhage, Florence, Parijs, Breda, Engeland, Athene en Biggekerke, waar zij, zoals zij wenste, is begraven. Het grafmonument is eigenlijk een soort sokkel waarop een witte plastiek is geplaatst die is vervaardigd naar een uit 1943 daterende sculptuur van Majorie Jewell Moss, een uit Engeland afkomstige kunstenares die met de schrijfster bevriend was en dikwijls bij haar logeerde. Een karige oogst: niet meer dan twee Zeeuwse grafmonu menten in een boek dat er honderden bevat: het valt blijkbaar niet mee om in Zeeland beroemd te sterven. Wim Hofman Hun laatste rustplaats, kerkhofgids van schrijvers, acteurs, schilders componisten, politici, sportsterren. Onder redac tie van Annet van den Broek en Koos Groen. Uitgeverij Bosch en Keunig nv, Baarn. 21

Tijdschriftenbank Zeeland

Nieuw Zeeland | 1984 | | pagina 81