Maandag 6 augustus
Dinsdag 7 augustus
vriendelijkheid op afstand. Er is een groep
bewakers, vnl. jongere gasten, die zich
duidelijk aangevallen voelt in zijn beperkte
wereldbeeld door mijn aanwezigheid hier.
Overtuigd als ze zijn van de juistheid van het
systeem, zien ze alles het liefst zwart-wit. Een
totaalweigeraar is dus een steuntrekker,
rotzooitrapper of nietsnut. Dat laten ze
merken door minachtende blikken of misse
lijke opmerkingen in mijn richting. Ik
probeer me daar niet teveel van aan te
trekken. Je weet wie het zegt. Er zijn ook een
paar bewakers die gezegd hebben dat
totaalweigeraars niet in de gevangenis
thuishoren. Dat vind ik heel positief. Ook de
waarnemend direkteur zei laatst in een
interview met het reklasseringsmaandblad
kri dat totaalweigeraars niet in de gevangenis
horen.
In dat interview zette hij ook z' n filosofie met
betrekking tot het Huis van Bewaring hier.
Uitgangspunt is dat de gedetineerde centraal
moet staan, om de terugkeer in de
maatschappij zo soepel mogelijk te doen
verlopen. De bewakers moeten daarbij als
een soort maatschappelijk werker functione
ren.
Maar in de praktijk levert dat nogal wat
problemen op: er is een groep bewakers die
het als bedreigend ervaart als de gevangenen
meer vrijheid gegeven wordt. Daarbij speelt
ook het idee dat gedetineerden niet teveel
rechten mogen hebben. Het resultaat is dat
wat bij de één wel kan bij de ander niet is
toegestaan. Erg vervelend natuurlijk, omdat
je zo niet weet waar je aan toe bent.
Doordat het hier een kleine inrichting is, kan
er gewerkt worden met twee groepen van een
man of vijftien, zodat iedereen elkaar
enigzins kent. De sfeer is daardoor wat
gemoedelijker, maar tevens provincialer. Je
wordt bij alles in de gaten gehouden, en er
wordt flink geroddeld. Typisch Middelburg
dus.
Vanochtend vertrok een jongen die in de drie
maanden dat ik hier zit een goede bekende
was geworden. Dat merk je pas als zo iemand
weggaat. Normaal gesproken zou de door
stroming nog sneller moeten zijn, maar de
gevangenissen zitten allemaal vol. Ik kan hier
voorlopig blijven zolang ik niet afgestraft
ben.
12.00 Het onaangename geloei van de BB
sirenes dringt ook hier door. De eerste
maandag van de maand dus.
Het is vandaag de herdenking van Hirosjima,
terwijl de fraaie atoomschuilkelder in Mid
delburg de illusie moet wekken dat een
atoomaanval te overleven is (voor de
gelukkige elite dan). En dan te bedenken dat
Middelburg zich zusterstad van Nagasaki
durft te noemen. De hypokrisie ten top.
De minister-president wekt alom bewonde
ring. Bij het inschenken van de thee richtte
tttCft! J
ti i
een steelse blik zich op de poster aan de muur,
in gedachten de woorden ophalend: 'Van
viskoppen kun je prima soep koken.'
Romans lezen is één van de tijdsverdrijven
hier. Vanavond las ik het Boek voor Manuel
van Julio Cortazar uit. Er komt een gruwelijk
verslag in voor van de martelingen in
Argentinië op linkse oppositieleden, afgewis
seld met bekentenissen van Amerikaanse
martelspecialisten uit Vietnam. Het is
beangstigend dat een staat die zegt de mensen
rechten te respekteren tot het opleiden van
zulke mensen in staat is. Het bewijst maar
weer eens dat niet alleen in Rusland de
mensenrechten met voeten getreden worden.
Het meest fascinerende van het boek is wel,
dat de schrijver ondanks de ernst van de
gebeurtenissen het hele boek dooreen speelse
wereld van liefde en romantiek laat zien. Het
kontrast is heel onwerkelijk: het zijn twee
werelden die elkaar niet verdragen.
In de nachtelijke uren nog wat schaakpartijen
geanalyseerd. Ik heb ondertussen al een
netwerk van meer dan twintig korresponden-
tiepartijen. Dat wordt zo nog een dagtaak (of
nachttaak).
Vanochtend voor het eerst in de isolatiecel
gezeten. Een zeshoekig, kaal hok met weinig
licht, afgesloten door een dubbele deur. Het
is dan ook alleen voor strafgevallen.
In mijn geval was het op eigen verzoek om de
burenslapers niet te storen. Gisterochtend
werden er een paar lui vreselijk kwaad,
omdat ik om tien uur ging cellospelen. Ze
hadden de hele nacht t.v. gekeken en wilden
de ochtend die ze normaal gesproken op de
werkzaal doorbrengen in bed doorbrengen.
Het beviel niet erg: een vreselijk galmende
akoestiek. Maar in ieder geval geen irritaties.
Het was vanmiddag bij het luchten veel
kouder dan gisteren. Het regende zelfs een
beetje, zodat ik na lange tijd m n legerjas weer
eens aan moest trekken.
Met de post een envelop van defensie: een
afschrift van het vonnis van het proces voor
de krijgsraad 26 juli j.l. Drie vellen vol
burokratische nonsens om te bewijzen dat ik
als dienstplichtige soldaat een dienstbevel
geweigerd heb. Die hele burokratische
poespas ergert me wel het meest van alles.
Daar staat een frisse brief van het bestuur van
de schaakklub tegenover: een verzoek voor
vrijaf op de vrijdagavonden. Daar gaat de
direktie natuurlijk nooit op in, maar het
bewijst weer eens de zinloosheid van
gevangenisstraf.
Dinsdag is hier het begin en eind van de week:
eerst met een boodschappentas naar de
kantine voor de wekelijkse voorraad versna
peringen daarna om nieuwe boeken in de
bibliotheek. De bibliothekaresse kan ook
titels aanvragen bij de Provinciale biblio
theek, dus dat is prima geregeld. Als straks
die bunker hiernaast gereed is, is het
natuurlijk helemaal eenvoudig. Zo ik kan
weer een weekje vooruit met m n nieuwe
voorraad.
Eelco Haak
12
