'Wij sociaal-democrate i n als een welgeordend legt r DE SOCIALISTISCHE PERS IN ZEELAND (9) De Baanbreker Was De Toekomst een tijdlang het enige linkse blad in Zeeland, in september 1901 werd dat anders. Toen had de SDAP intussen zoveel voet aan de grond gekregen in Zeeland, dat men besloot een eigen blad te beginnen. Over dat blad, De Baanbreker, dat in september 1901 voor het eerst verscheen, gaat deze negen de aflevering van onze serie. 'Het zal mij aangenaam zijn te worden ingeschreven als lid der S.D.A.P.' 'Beleefd verzoek ik u ook mij op te nemen als lid der S.D.A.P.' De heer en mevrouw Wibaut uit Middelburg melden zich aan. Het is de avond van 6 oktober 1897. Zijn zij de stichters van de Middelburgse afdeling van de SDAP? Nee, maar zodra die werd opgericht traden ze toe. Het was de eerste Zeeuwse afdeling van de SDAP en werd in maart 1898 opgericht met 10 leden. Eind juni waren het er twaalf: J. Mullié, M. Baijens, C. Remijn, C. de Jonge, A.J. Kooman, A. Verschoor, W. Ver schoor, J. Mooijboer, C. v.d. Weel, F.M. Wibaut, mevrouw Wibaut, P. Verhulst. De sekretaris, Baijens, gaf ze op. Voorzitter was J. Mullié en penningmeester was waarschijnlijk C. Remijn. De afdeling groeide langzaam. Op 20 maart 1899 waren er nog maar 15 leden. De kas ('als ik het ten minste kas mag noemen', schreef Remijn) was voortdurend leeg. Gelukkig niet zo erg als de arbeiderskiesvereniging 'Ontwikke ling', 'die aan Geld ziekte nog mankker haat dan ons'. Begin oktober waren er 20 leden. Het was dus een klein klubje dat bovendien niet al te veel medewerking had van de partij als het om sprekers ging. Dat stak wel een beetje, want Wibaut betaalde jaarlijks aan de partijkas 1200 gulden (Het salaris van een beginnend hoofdonderwijzer) en men vond dat dan wel wat meer gedaan kon worden. In september 1900 werd Ph. M. Ter Meulen provinciale vertegenwoordiger, een soort propagandist. Ter Meulen werkte in stilte en met sukses. In Yerseke werd een vergaderzaal geweigerd, net als op veel De Middelburgse afdeling van de SDAP in juli 1904. Lang niet alle personen op de foto zijn bekend. In het midden (armen over elkaar) zit waarschijnlijk Mullié. Naast hem (hand op krant) Bimmel. Daarachter (hand op schouder Bimmel) staat Jan Onderdijk met naast hem (met strikje) z'n broer Louw. C. v.d. Weel zit wat schuin met zijn hand op Het Volk en De Baanbreker. Helemaal links (achter de onbekende juffrouw in witte jurk) staat mr. Sannes. Zijn vrouw, Betsie Sannes- Sannes zit voor hem (in zwarte jurk). Aan de dorpen op Walcheren, maar hij wist een afdeling in Goes op te richten en eentje in Aardenburg. Kasplantjes waren dat overi gens, die niet erg lang bestonden, maar een derde afdeling te Ouwerkerk bleef langer bestaan. A.P. Bolle uit Zierikzee nam het voorzitterschap waar, later Chr. de Later en H. Hoogerhuis. Er waren verder nog wat verspreide leden in Zeeland. 'Men begint in Zeeland te bemerken dat er een S.D.A.P. bestaat, schreef Ter Meulen op 19 februari 1902. Maar dat had ook an dere oorzaken. Halverwege 1901 had hij een circulaire rondgestuurd waarin stond dat er een sociaal-demokratisch weekblad voor Zeeland moest komen. Het dagblad van de SDAP, Het Volk, was voor velen te duur. Op 28 september 1901 was het nieuwe blad er: De Baanbreker, die 'een voorvechter zal moeten zijn voor die breede schare van nijvere, vlijtige, van den morgen tot den avond altijd en altijd maar door voor eene schamele vergoeding in het gareel van den arbeid loopende proletariërs, niet opgevat in de enge betekenis van het woord, maar daarbij op het oog hebbende ook hen, die met het hoofd werkzaam zijn, beter gezegd de proletariërs met een hoed op en een boord aan, die, hoewel 'heer' in hun voorkomen, vaak in ellendige positie verkeeren.' De naam was niet origineel. De leider van de partij, P.J. Troelstra, had ooit zijn blaadje ook zo genoemd. Bijbel Hoewel op de titelpagina stond dat Mullié de verantwoordelijke redakteur was, zorg de in werkelijkheid een kommissie van 12

Tijdschriftenbank Zeeland

Nieuw Zeeland | 1984 | | pagina 12