KRUIS OF MUNT
sportaanzien 1985
Otto Visser Sporttheater presenteert het kansspel
Kruis of munt een hoorzitting
Plaats: Casino Cadzand Bad
Regie: Han v.d. Kop, Siem de Schaatser en Dick Snippe
Muziek: Zueignung op 10 nr. 1 -Kiri Te Kanawa, sopraan.
London Symphony Orchestra. Dirigent: Andrew Davis.
Spelers: Ton Kienhuis, Zeeuwse Sportraad, als voorzitter
Kitty van de lotto-trekking
Boudewijn van Craenenbroeck, makkelijk scorende
spits van V.V. Clinge
Ir. A. Tiktak, directeur van de N.V. Provinciale Zeeuwse
Energie Maatschappij
Gerard de Schepper, K.N.V.B. toparbiter uit Zeeland!
Toneelbeeld: ontdekhoek in een jeugdlaboratorium. Een
grote ruimte waarin normaliter kinderen van 4-14 jaar met
de techniek aan de slag kunnen. Niets wordt ze
voorgekauwd. Ze moeten alles aldoende ontdekken. Het
materiaal waar ze mee werken is allereenvoudigst: karton,
piepschuim, hout, wasknijpers, fietslampjes, draadjes, w.c.
kokers. Er komt geen lego of fischer-techniek aan te pas. In
de ontdekhoek zitten aan een lange ovale tafel de spelers.
Kienhuis: (alsof hij het niet goed gehoord heeft) Allereerst
wil ik erop wijzen dat ik voetbal uitsluitend via de
media volg. Dit ontkracht wellicht bij voorbaat mijn
betoog. Maar anderzijds wil ik toch proberen een
steentje bij te dragen aan de poging Kansberekening
en Het Lot welke mijns insziens onlosmakelijk met
elkaar verbonden zijn, tegen elkaar af te zetten.
Dames en Heren, goedenavond.
Even dit nog afmakend: drie gasten, die vanavond
hun 'kans' 'schoon' willen zien
(kijkt de zaal in).
Terzake, mag ik de Zeeuwse toparbiter Gerard de
Schepper uit Vogelwaarde verzoeken de avond
creatief voor U te openen.
Gerard de Schepper komt naar voren in blauwe blazer.
Kienhuis: Iemand (een arm om Gerard de Schepper)
werpt een zuivere munt op en constateert na
neerkomen ervan dat de kruiszijde boven ligt.
Waarom nu kruis en geen munt, wat is de oorzaak
van juist deze uitkomst van de worp? Dat is heel
moeilijk te zeggen; eigenlijk is er een reeks van
oorzaken, elk op zichzelf nietig en onbelangrijk,
zoals snelheid en richting van opgooi, gewicht van
de munt, weerstand van de lucht, ruwheid van het
oppervlak waarop de munt neerkomt, enzovoorts.
Zolang de werper zijn spel 'eerlijk' speelt, zijn kracht
en richting van al deze oorzaken onbekend; hun
resultante, die men met het woord toeval pleegt aan
te duiden, bepaalt de eindtoestand van de munt.
Het woord is aan Kitty. Het is vijf voor acht.
Kitty: (probeert een conversatietoon aan te slaan):
Is dat niet dubieus?
Kienhuis (quasi onschuldig): Dat kun je denken, maar het
is de realiteit. Een goede topman of vrouw, of dat nu
een coach, manager, educatief medewerkster of t.v.
persoonlijkheid is, denkt niet in de eerste plaats aan
de club, maar aan zichzelf.
Kitty (bestudeert haar gehaakte jurk)Al denkt het grote
16
publiek anders, je wordt vooral door jezelf op de
vingers gekeken. Je bent je voornaamste criticus.
Dat terzijde. Maar als jullie het niet erg vinden zet ik
nu mijn bril op. (Zet bril op, leest voor):
Kansverdelingen kunnen empirisch of a priori
worden bepaald. Bij de berekeningen van de kansen
a priori gaat u meestal uit van een aantal (n)
mogelijke uitkomsten die ieder dezelfde kans van
voorkomen hebben. De kans per uitkomst is dan 1/n
of 100/n%.
Kienhuis (verrukt, ondanks alles)Voor de duidelijkheid.
Ja, bijna driekwart van de historische omvang van
het onderwerp vraagt om de lange adem, de
breedheid, het meeslepende van een epos, en mag
zich niet beperken tot een aaneenschakeling van
anecdotes. Uw tekst is helder, maar sorry dat ik het
zeg: zonder glans. Geef me drie dagen en ik geef u
een door mij bewerkt eerste hoofdstuk, dat
sprankelt.
(Hij houdt haar een enveloppe voor).
Kitty: (ineens lief gretig) Hoe kan ik u bedanken.
Wilt u
Kienhuis: Geld? U zou me daarmee beledigen.
(Hij houdt haar een enveloppe voor).
Van Craenenbroeck (bloost, slikt wat weg): Zeg nou zelf.
Ik denk zo langzamerhand dat iedereen het erover
eens kan zijn. Kansen moetje benutten. Een kwestie
van Torinstinkt. Ik noem u: 1. Gerd Müller,
2. Dick Tol, 3. Rob Moens.
Kitty (maakt enveloppe open) Inderdaad als je eens
nagaat hoeveel verschillende getallen alleen al uit
deze drie cijfers gevormd kunnen worden....
(de telefoon gaat).
Van Craenenbroeck (gaat staan, wordt vertrouwelijk)
Je kunt je dag niet hebben, dat ken ik ook.
Kitty: Uitgerekend nu.
Kienhuis (brengt stoel weer onder Van C's bereik)
A propos, had jij trouwens ook Brands in de spits
gezet tegen Cyprus? (de telefoon gaat)
Kitty: Als ik die hockey-trut uit Hillegersberg in m'n
vingers krijg.
Van Craenenbroeck (er doorheen) Dat zeg ik niet, het
gaat om het resultaat. Ik marchandeer niet, ik ga
recht op het doel af. Het liefst zou ik helemaal geen
commentaar geven op dergelijke minne uitspraken.
Wat zeg je, Kitty? Ik vind het triest dat de voorzitter
dergelijke dingen zegt.
Het gesprek ontaardt nu in onverkwikkelijk geharrewar, vol
hatelijkheden in de persoonlijke sfeer.
Kienhuis (wit van woede) Een ander voorbeeld:
Pimpelbal. Pimpelbal is een balspel dat door twee
zestallen wordt gespeeld en waarbij de bal op een
bepaalde manier met de hand moet worden
geslagen. Een veel voorkomend ongeval bij dit spel
is het verstuiken van een duim van een speler.
Het is bekend dat van de 100 wedstrijden
gemiddeld 84 spelers als gevolg van een verstuikte
duim het veld moeten verlaten en zich door een
reservespeler moeten laten vervangen. Daar aan 100
wedstrijden in totaal 1200 spelers te pas komen, is de
kans dat een speler gedurende een wedstrijd zijn
duim verstuikt 84/1200 0,07. Per team van zes