mm
Dit kaartje toont het verschil aan tussen de
kortlevende nuc/iden van een bom van 1 Mt
en de langlevende van een kerncentrale van
1000 Megawatt. Duidelijk is, dat in het begin
de totale aktiviteit van de reactor veel
kleiner is dan die van de bom. Maar na 4
dagen zijn de nuc/iden van de kernbom al
zover afgebroken, dat hun aktiviteit gelijk is
aan die van de centrale. Daarna wordt het
verschil snel groter: de radioaktiviteit van de
reactor blijkt na een jaar nog even intens als
die van een bom na een maand. Na tien jaar
is de stralingsdosis van de centrale nog
steeds op een onaanvaardbaar hoog niveau,
(bron: SIPRI 1983)
LAND.
x München
ZWITSERLAND.^
A-'
De grootste ramp ontstaat als er een atoombom op een kerncentrale valt. Het kaartje toont wat
er gebeurt als er een bom van 1 Megaton op Borssele valt bij zuidwestenwind. In het gebied met
de lichte wolk wordt alle leven gedood; het donkere deel blijft langer dan een eeuw
onbewoonbaar.
oorlogen zijn maar al te gewoon. We
moeten dan ook concluderen dat in een
wereld die steeds dichter bezet raakt met
kern-reactoren de radioaktieve straling een
belangrijk middel voor dood en verwoes
ting zal worden.
Weliswaar zinken de gevolgen van een
conventionele aanval in het niet bij een
aanval met kernwapens, maar toch toont
de volgende tabel aan hoe schokkend ze
zullen zijn:
onmiddelijke doden
vroege ziekte
schildklierknobbels
latente kankersterfte
genetische afwijkingen
besmet gebied
3.300 personen
45.000 personen
240.000 personen
45.000 personen
30.000 personen
8.000 km2
Tot zover het SIPRI-rapport dat overigens
tot dezelfde conclusies komt als New
Scientist, voor wat betreft de gevolgen van
een aanval met .kernwapens op een
kerncentrale: 'In West-Europa zou een
aanvat op kerncentrales deze landen en de
buurstaten vrijwel volledig onbewoonbaar
maken voor lange tijd'.
Militaire strategen wijzen erop, dat het niet
waarschijnlijk is dat een mogelijke vijand
met kernwapens op kerncentrales gaat
gooien omdat een gebied, dat eeuwen
onbewoonbaar blijft weinig aantrekkelijks
heeft. Dat lijkt een logisch verhaal, maar
het SIPRI-rapport wijst erop, dat het
gebruik van kernwapens als wanhoopsdaad
door een land, dat een oorlog dreigt te
verliezen 'een duidelijke mogelijkheid in een
nucleaire wereld is.' Wat er met het
getroffen gebied gebeurt, zal het land in
wanhoop dan immers een zorg zijn, omdat
dat land niet uit is op het veroveren van
grond.
6
Terrorisme
De kans, dat een groep terroristen vroeg of
laat een kerncentrale als doel kiest, wordt
zelfs door voorstanders van kernenergie
als realistisch aanvaard. Het SIPRI-
rapport schrijft daarover: 'het gebruik van
kernwapens of nucleaire materialen door
terroristische groepen behoort nu nog tot het
rijk der verbeelding maar gezien het snel
toenemend aantal kernwapens en kern-in
stallaties kan het slechts een kwestie van tijd
zijn voor het werkelijkheid wordt.
Na de mogelijkheden tot het verkrijgen van
materiaal voor het maken van kernbom
men door terroristische groepen te hebben
besproken, vervolgt het rapport met: 'Een
andere mogelijkheid is dat een groep
terroristen een kernreactor zou bezetten en
zou dreigen op te blazen. Een gespeciali
seerde training in nucleaire zaken zou niet
nodig zijn, maar enige kennis van de
werking van een reactor zou al voldoende
zijn om ernstige schade toe te brengen.
Immers, de groep die een centrale bezet,
hoeft niet de zware beschermende mantel
rond het drukvat op te blazen; ze hoeft
alleen maar het koelwater af te sluiten om
de kern te doen smelten. Samenvattend
kunnen we zeggen, dat het gebruik van
dreiging met radioaktieve straling door
terroristische groepen zeker tot de mogelijk
heden behoort.
Het feit, dat er nog allerlei andere middelen
zijn, die terroristen zouden kunnen gebrui
ken om hun doel te bereiken, neemt het
gevaar van straling niet weg. Er is juist
méér kans dat juist straling zal worden
gebruikt als terreurmiddel vanwege het
psychologisch effekt dat een mogelijk
vrijkomen van radioaktiviteit op het
publiek zou hebben. Deze uitzonderlijke
ietwat irrationele angst wordt echter
volledig gerechtvaardigd als we ons de
afschuwelijke gevolgen op korte en lange
termijn herinneren van het gebruik van
straling bij een kernoorlog.'
Nucleaire chaos
Eén ding is zeker en mag in de hernieuwde
diskussie best meer aandacht krijgen: elke
kerncentrale is een potentiële kernbom. En
niemand kan garanderen dat ze in de
toekomst niet zo gebruikt worden.
En tot slot nog dit: het rechtstreeks gevolg
van het uitbreiden van het aantal kerncen
trales is, dat ook de hoeveelheden verrijkt
uranium en plutonium groter worden en
moeilijker te controleren.
In het jaar 2000 zal bij een onverminderde
voortzetting van de uitbreidingsplannen
van kerncentrales er voldoende nucleaire
springstof op aarde zijn voor de produktie
van 1,1 miljoen atoombommen. Zullen er
dan genoeg deskundige en integere veilig
heidscontroleurs zijn om dat alles in
bedwang te houden?
David Liliënthal, de eerste voorzitter van
de Amerikaanse Atoomcommissie gelooft
er kennelijk niets van, getuige zijn reaktie:
'Ik ben blij dat ik niet jong meer ben. Ik heb
oprecht medelijden met mijn kleinkinderen.
Wie beslist tot méér kerncentrales in
Nederland, in Zeeland, is mede-verant
woordelijk voor het ontstaan van een niet
meer in de hand te houden nucleaire chaos
in de toekomst. Of -en dat is het enige
alternatief- voor een 'atoomstaat', zoals
Robert Jungk die al in zijn gelijknamige
boek beklemmend heeft beschreven.
Wie zich dat niet wil realiseren is behalve
laboratorium-blind ook Oostindies doof.
Kees Slager
j wordt
